Pisarz (starożytny Egipt)

Pisarz (Starożytny Egipt) - przedstawiciel warstwy społecznej Starożytnego Egiptu, był osobą wykształconą, posiadającą umiejętność pisma. Zajmował uprzywilejowaną pozycję w egipskim społeczeństwie - wykształcenie otwierało mu szeroką drogę awansu. Pisarze tworzyli trzon egipskiego systemu administracyjnego, potrzebnego do odgórnego koordynowania gospodarki państwa. Wśród pisarzy istniało rozwarstwienie klasowe - najniżsi rangą pracowali jako gminni skrybowie, najwyżsi zajmowali czołowe urzędy w państwie i mieli kluczowy wpływ na jego politykę.

Pozycja w społeczeństwie edytuj

Pisarze w społeczeństwie starożytnego Egiptu byli traktowani ze szczególnym szacunkiem. Byli warstwą nieproduktywną – Egipcjanie jednak już od czasów archaicznych widzieli potrzebę utrzymywania takiej warstwy. Wynikało to z dwóch głównych powodów.

System nawadniający. System basenowy, stosowany w Egipcie, wymagał odgórnego zarządzania. Do administrowania tak wielkiego obszaru jak dolina Nilu, niezbędna była rzesza urzędników posługujących się pismem. Pisarze zajmowali się m.in. obliczaniem podatku od ziarna, szacowaniem ilości plonów itp.

Wiara w moc twórczą słowa. Egipcjanie, podobnie jak przedstawiciele innych cywilizacji bliskiego wschodu np. Żydzi, wierzyli w wyjątkową siłę słowa pisanego. Rzecz podpisana imieniem właściciela na zawsze pozostawała jego własnością. W świątyni kapłani czytali archaiczne księgi, które były uznawane jako słowa samych bogów. Najmniejsza pomyłka w recytacji oznaczała świętokradztwo. Modlitwy znajdujące się w grobowcach zapisywano po to, aby hipotetyczni odwiedzający przeczytali ich słowa, zapewniając w ten sposób zmarłemu życie wieczne. W takich warunkach praca pisarza odznaczał się niezwykłą odpowiedzialnością, a dla społeczeństwa była niezbędna.

Narzędzia pracy edytuj

Do obowiązków każdego pisarza należało przygotowanie przyborów potrzebnych do pracy. zwykle były to:

Paletka. Była to prostopadłościenna bryłka z paroma wyżłobieniami. Zazwyczaj robiona z kości słoniowej, drewna lub metalu. Podłużne wyżłobienie służyło na trzymanie pióra, a w kilku mniejszych, okrągłych przechowywano atrament.

Atrament. Przechowywany w postaci stałej, powstawał z mieszaniny węgla drzewnego i kleju roślinnego. Używało się go mocząc pędzel w wodzie i zwilżając w ten sposób powierzchnię atramentu trzymanego na paletce (podobnie jak w przypadku dzisiejszych farb akwarelowych).

Pióro. Wykonywane poprzez przegryzienie zwykłej łodygi trzciny. Włókienka układały się na jego końcu w sposób przypominający dzisiejsze pędzle.

Miseczka na wodę. Najczęściej gliniana; spotykane także skorupy żółwi (w przeciwieństwie do glinianych nie przeciekały)

Bibliografia edytuj

Hilary Wilson: Lud Faraonów. Od wieśniaka do dworzanina. PIW, 1999. ISBN 83-06-02762-0.