Zamek skałkowy
Zamek skałkowy – zamek stosowany w dawnej broni strzeleckiej (odprzodowej, rozdzielnego ładowania), wykorzystujący do zainicjowania wystrzału iskry z krzemienia uderzającego o krzesiwo. Stosowany od XVII do I poł. XIX wieku[1].
Charakterystyka edytuj
W zamku skałkowym zapłon prochu na panewce inicjowany jest przez iskry powstające przy uderzeniu skałki (kawałka krzemienia) zamocowanej w szczękach kurka o krzesiwo (płytkę metalową). Po naciśnięciu spustu, kurek ze skałką opadał na krzesiwo, a powstające iskry padały na panewkę z prochem zapalając go. Płomień z panewki poprzez otwór zapałowy z boku lufy dostawał się do komory nabojowej powodując zapłon ładunku miotającego i wystrzał.
-
Działanie zamka skałkowego -
Krzemień (skałka) z XVII wieku, stosowany w zamku skałkowym
Rodzaje edytuj
Wyróżnia się następujące rodzaje zamków skałkowych:
Historia edytuj
Zamek skałkowy wynaleziony został ok. 1570 roku, a rozpowszechnił się w drugiej połowie XVII w., wypierając wcześniej stosowane zamki lontowe i kołowe. Zastąpienie pirytu stosowanego w zamku kołowym krzemieniem pozwoliło na uproszczenie i potanienie konstrukcji, jednocześnie upraszczając obsługę broni. Zamek skałkowy stosowany był powszechnie do połowy XIX gdy zastąpił go nowocześniejszy zamek kapiszonowy.
Przypisy edytuj
- ↑ broń skałkowa, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-04-05].