Wikipedia

Plestiodon

Plestiodon – rodzaj jaszczurek z podrodziny Scincinae w rodzinie scynkowatych (Scincidae). Został nazwany w 1839 roku przez Dumérila i Bibrona[1], jednak przez wiele lat gatunki z tego rodzaju włączano do rodzaju Eumeces. Późniejsze analizy kladystyczne wykazały, że tak rozumiany rodzaj Eumeces nie jest grupą monofiletyczną, dlatego przeprowadzono kilka rewizji jego taksonomii.

Plestiodon
Duméril & Bibron, 1839[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – Plestiodon longirostris
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Rząd

łuskonośne

Infrarząd

Scincomorpha

Rodzina

scynkowate

Podrodzina

Scincinae

Rodzaj

Plestiodon

Typ nomenklatoryczny

Euprepes lynxe Wiegmann, 1834

Gatunki

zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Północnej i wschodniej Azji[2][3].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

Plestiodon: gr. πλειστος pleistos „najliczniejszy, najwięcej, bardzo dużo”; οδους odous, οδοντος odontos „ząb[1].

Podział systematyczny edytuj



 grupa P. chinensis




 grupa P. latiscutatus




 grupa P. brevirostris





 P. longirostris




 P. lagunensis



 P. gilberti







 P. reynoldsi



 P. egregius





 P. anthracinus





 P. calicephalus



 P. obsoletus






 P. laticeps



 P. inexpectatus






 P. septentrionalis



 P. fasciatus





 P. multivirgatus



 P. tetragrammus












Kladogram rodzaju Plestiodon według Brandleya i współpracowników (2010)[4]

Griffith i współpracownicy na podstawie przeprowadzonej analizy morfologicznej podzielili Eumeces na cztery monofiletyczne grupy – gatunki należące obecnie do Plestiodon znalazły się w sekcji Pariocela, obejmującej również inne gatunki północnoamerykańskie. Autorzy zasugerowali też Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej zmianę gatunku typowego rodzaju Eumeces z E. pavimentatus (przez wielu uznawanego za podgatunek E. schneideri) na E. fasciatus, co pozwoliłoby gatunkom północnoamerykańskim zachować nazwę rodzajową Eumeces[5]. Analiza molekularna przeprowadzona przez Schmitza i współpracowników potwierdziła monofiletyzm większości podgrup wydzielonych przez Griffitha i in., jednak autorzy skrytykowali poprzednią analizę za niewielką liczbę wykorzystanych w niej cech oraz filogenetyczną nieinformatywność niektórych z nich. Schmitz i in. wskazali też, że desygnowanie nowego gatunku typowego rodzaju Eumeces przez Griffitha et al. nie było zgodne z zasadami Międzynarodowego Kodeksu Nomenklatury Zoologicznej, a nazwa ta powinna odnosić się wyłącznie do afrykańskich gatunków z grupy E. schneideri. Zasugerowali również podniesienie nazwy Pariocela do rangi rodzaju, by obejmowała ona wszystkie gatunki północnoamerykańskie z sekcji Pariocela[6]. Również analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Brandleya i współpracowników – wykorzystująca cechy DNA mitochondrialnego – potwierdziła niemonofiletyzm Eumeces. Według niej należą do niego trzy różne linie ewolucyjne. Podobnie jak Griffith i in. oraz Schmitz i in. autorzy przeprowadzili rewizję nomenklatoryczną rodzaju – kladowi obejmującemu północnoamerykańskie Eumeces oraz Neoseps reynoldsi przywrócili nazwę rodzajową Plestiodon[7]. Stanowisko takie przyjął również Hobart Smith, który wskazał, że nazwa Plestiodon ma pierwszeństwo przed Pariocela, stosowaną przez Schmitza i współpracowników. Smith zasugerował, by do rodzaju Plestiodon zaliczać wszystkie północnoamerykańskie scynki należące dawniej do Eumeces, z wyjątkiem przeniesionych przez Griffitha i in. do rodzaju Mesoscincus[8].

Analiza przeprowadzona przez Brandleya i współpracowników (2011), wykorzystująca zegar molekularny, sugeruje, że najstarsze linie ewolucyjne należące do tego rodzaju, których obecni przedstawiciele występują we wschodniej Azji, wyewoluowały ponad 30 mln lat temu. Dane molekularne wykluczają dyspersję Plestiodon z Azji do Ameryki Północnej i sugerują, że międzykontynentalna wędrówka tych scynków odbyła się pomiędzy 30 a 18 mln lat temu przez Beringię[3].

Do rodzaju należą następujące gatunki[2]:

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c A.M.C. Duméril & G. Bibron: Erpétologie générale, ou, Histoire naturelle complète des reptiles. T. 5. Paris: Roret, 1839, s. 697. (fr.).
  2. ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Plestiodon. The Reptile Database. [dostęp 2019-02-03]. (ang.).
  3. ↑ a b Matthew C. Brandley, Wang Yuezhao, Guo Xianguang, Adrián Nieto Montes de Oca, Manuel Fería Ortíz, Tsutomu Hikida, Hidetoshi Ota. Accomodating heterogenous rate of evolution in molecular divergence dating methods: an example using intercontinental dispersal of Plestiodon (Eumeces) lizards. „Systematic Biology”. 60 (1), s. 3–15, 2011. DOI: 10.1093/sysbio/syq045. (ang.). 
  4. ↑ Matthew C. Brandley, Wang Yuezhao, Guo Xianguang, Adrián Nieto Montes de Oca, Manuel Fería Ortíz, Tsutomu Hikida, Hidetoshi Ota. Bermuda as an evolutionary life raft for an ancient lineage of endangered lizards. „PLoS ONE”. 5(6): e11375, 2010. DOI: 10.1371/journal.pone.0011375. (ang.). 
  5. ↑ Hugh Griffith, Andre Ngo, Robert W. Murphy. A cladistic evaluation of the cosmopolitan genus Eumeces Wiegmann (Reptilia, Squamata, Scincidae). „Russian Journal of Herpetology”. 7 (1), s. 1–16, 2000. (ang.). 
  6. ↑ Andreas Schmitz, Patrick Mausfeld, Dirk Embert. Molecular studies on the genus Eumeces Wiegmann, 1834: phylogenetic relationships and taxonomic implications. „Hamadryad”. 28 (1-2), s. 73–89, 2004. (ang.). 
  7. ↑ Matthew C. Brandley, Andreas Schmitz, Tod W. Reeder. Partitioned Bayesian analyses, partition choice, and the phylogenetic relationships of scincid lizards. „Systematic Biology”. 54 (3), s. 373–390, 2005. DOI: 10.1080/10635150590946808. (ang.). 
  8. ↑ Hobart M. Smith. Plestiodon: a replacement name for most members of the genus Eumeces in North America. „Journal of Kansas Herpetology”. 14, s. 15–16, 2005. (ang.). 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plestiodon&oldid=72176883”