Pożegnanie z panną Syngilu

Pożegnanie z panną Syngilu – książka Jacka Bocheńskiego, pisana w latach 1958-1959, wydana po raz pierwszy w 1960 roku nakładem wydawnictwa „Iskry”. Powieść ubrana w formę reportażu z podróży autora do Afryki (1957). Pierwotnie drukowana w odcinkach w „Przeglądzie Kulturalnym” pod tytułem Słoń a sprawa polska. Cenzura zgodziła się na ten tytuł w wydaniu książkowym pod warunkiem poprzedzenia go zaproponowanym przez wydawcę tytułem afrykańskim – Pożegnanie z panną Syngilu.

Treść

Autor był m.in. w Południowym Sudanie i opisał początek I-ej wojny domowej.

Narrator powieści to podróżnik z Polski, który od władz w Chartumie dostał prawo wjazdu do tzw. Obszaru Zamkniętego na Południu. Przedtem razem z nim zwiedzamy kolejno dzielnicę nędzy w Kairze (gdzie bohater spotyka nędzarzy, którzy oczekują od niego pomocy), świątynię Amona-Re w Karnaku (co daje sposobność do przytoczenia historii przewrotu w Tebach, dokonanego przez Amenhotepa IV-ego). Przybywszy do Sudanu narrator przedstawia wybuch wojny domowej, po czym dalsza droga prowadzi go przez Etiopię, Nigerię i Ghanę.

W trakcie podróży mimowolnie przybiera rolę milionera wśród biednych, reprezentanta idei rewolucyjnych, lojalisty wobec rządu, a nawet księdza, czy delegata południowo-sudańskich plemion do Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Równolegle do wątku społeczno-politycznego toczy się wątek erotyczny. Tytułowa bohaterka, panna Syngilu, pół-Greczynka, pół-Sudanka, to stewardesa, którą narrator spotyka po raz pierwszy w samolocie lecącym z Egiptu do Sudanu i potem w Chartumie. Staje się ona dla bohatera abstrakcyjnym ideałem, niejako obsesją, do której w trakcie rozwoju akcji wielokrotnie powraca poprzez symboliczne skojarzenia.

Wydania

• Jacek Bocheński, Pożegnanie z panną Syngilu, Warszawa: Iskry, 1960.
• Jacek Bocheński, Pożegnanie z panną Syngilu, Warszawa: Czytelnik, 1963.

Tłumaczenia

Powieść została przetłumaczona na język słowacki: Rozlučka so slečnov Syngilu, Bratislava: Vydavatelstvo Politickej Literatury, 1967.

Bibliografia

• Jacek Bocheński: Wtedy – rozmowy z Jackiem Bocheńskim. Warszawa: Świat Książki, 2011. ISBN 978-83-7799-090-2.brak strony w książce
• Jacek Bocheński: Zapamiętani. Warszawa: W.A.B., 2013. ISBN 978-83-7747-961-2.brak strony w książce
• Anna Nasalska, Postkolonialna podróż Jacka Bocheńskiego [w:] Studia postkolonialne nad kulturą i cywilizacją Polski, pod red. K. Stępnika i D. Trześniowskiego, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010.
• Witold Wirpsza, Sposoby podróżowania [w:] Gra znaczeń, 1965.

Linki zewnętrzne

• Pożegnanie z panną Syngilu w bibliotece Polona