Pochmurny dzień

obraz Pietera Bruegla (starszego)

Posępny dzień, Pochmurny dzień (niderl. De sombere dag) – obraz niderlandzkiego malarza Pietera Bruegla namalowany w 1565[1], w Antwerpii[1]. Obecnie znajduje się w Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu. Dzieło namalowane jest techniką olejną na desce, a jego wymiary wynoszą odpowiednio 118 cm wysokości, oraz 163 cm szerokości[1].

Posępny dzień
De sombere dag
Ilustracja
Autor

Pieter Bruegel

Data powstania

1565

Medium

olej na desce

Wymiary

118 × 163 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu

Obraz należy do cyklu obrazów przedstawiających poszczególne miesiące odpowiednie dla danej pory roku, wykonane dla prywatnego zleceniodawcy Niclaesa Jonghelincka. Wszystkie miały podobne formaty. Obecnie zachowało się jedynie pięć płócien: Myśliwi na śniegu, Sianokosy, Żniwa, Powrót stada i Pochmurny dzień.

Opis edytuj

Pochmurny dzień prawdopodobnie obrazuje miesiąc luty i okres karnawału. Z lewej strony u dołu obrazu widoczna jest wioska i gospoda Pod Gwiazdą, przed którą stoi wędrowny śpiewak. Po prawej stronie znajduje się grupa postaci. Wśród nich jeden chłopiec ma na głowie papierową koronę, nawiązującą do Święta Trzech Króli, a jego kompan je wafle, jakie tradycyjnie spożywało się w okresie karnawału. Pośrodku dwaj mężczyźni ścinają wierzbowe gałęzie i układają je. Było to typowe zajęcie zimowe, a drewno było potrzebne na opał oraz do wyplatania ogrodzeń i ścian.

Spokój sceny jest pozorny. Bruegel po raz kolejny przedstawia człowieka w obliczu sił natury i jego bezsilność wobec niej. Na drugim planie rozgrywa się wzburzona scena walki człowieka z siłami natury. Po lewej stronie widoczne są groźne i mroźne góry, przypominające o bliskości zimna i śniegu. Pośrodku widoczna jest zatoka, a dalej – otwarte morze, na którym panuje sztorm. Fale są wzburzone i niebezpiecznie rzucają o brzeg małe statki. Scena sztormu ukazuje niemoc człowieka wobec praw natury. Malarz, jako Niderlandczyk, wiedział czym jest morze i jak bardzo jest niebezpieczne w okresie zimowym. Skupisko smukłych drzew w centralnej części obrazu stanowi zakotwiczenie wzburzonego krajobrazu[2]. Również zbocze, na którym stoją drzewa i na którym pracują ludzie, wydaje się niebezpieczne i poszarpane przez burzę.

Przypisy edytuj

  1. a b c Web Gallery of Art: Bruegel, Pieter the Elder, Gloomy Day (February). [dostęp 2011-02-01]. (ang.).
  2. Rainer Hagen Bruegel – dzieła wszystkie s. 67.

Bibliografia edytuj

  • Rose-Marie Hagen, Rainer Hageen: Bruegel. Dzieła wszystkie. Warszawa: Edipresse, 2001. ISBN 83-913311-5-6.