Pogoniulus

	Pogoniulus
	Lafresnaye, 1842
	; Przedstawiciel rodzaju – wąsaczek żółtogrzbiety (P. coryphaea)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	dzięciołowe
Podrząd	dzięciołowce
Nadrodzina	Ramphastoidea
Rodzina	tukanowate
Podrodzina	wąsale
Plemię	Lybiini
Rodzaj	Pogoniulus
	Typ nomenklatoryczny
	Bucco pusillus C. Dumont, 1816
Synonimy
	Barbatula Lesson, 1837; Xylobucco Bonaparte, 1850; Lignobucco Reichenow, 1887; Viridibucco Oberholser, 1905; Micropogonius Roberts, 1922; Microbucco Roberts, 1924; Barbatulides Strand, 1928;
	Barbatula Lesson, 1837; Xylobucco Bonaparte, 1850; Lignobucco Reichenow, 1887; Viridibucco Oberholser, 1905; Micropogonius Roberts, 1922; Microbucco Roberts, 1924; Barbatulides Strand, 1928;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pogoniulus – rodzaj ptaków z podrodziny wąsali (Lybiinae) w rodzinie tukanowatych (Ramphastidae).

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce^[10].

Morfologia edytuj

Długość ciała 9–13 cm; masa ciała 6–21,5 g^[10].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

Pogoniulus: rodzaj Pogonias Illiger, 1811 (wąsal); łac. przyrostek zdrabniający -ulus^[11].
Barbatula: fr. Barbu „wąsal, brodacz, drzym”^[11]; łac. przyrostek zdrabniający -ula. Gatunek typowy: Bucco chrysoconus Temminck, 1832; młodszy homonim Barbatula Linck, 1790 (Actinopterygii).
Xylobucco: gr. ξυλον xulon „drzewo, drewno”; rodzaj Bucco Temminck, 1820^[a] (pstrogłów)^[11]. Gatunek typowy: Xylobucco scolopaceus Bonaparte, 1850.
Lignobucco: łac. lignum, ligni „drewno, drzewo”; rodzaj Bucco Temminck, 1820^[a] (pstrogłów)^[11]. Gatunek typowy: Xylobucco scolopaceus Bonaparte, 1850.
Viridibucco: łac. viridis „zielony”, od virere „być zielony”; rodzaj Bucco Temminck, 1820^[a] (pstrogłów)^[11]. Gatunek typowy: Barbatula leucomystax Sharpe, 1892.
Micropogonius: gr. μικρος mikros mały; rodzaj Pogonias Illiger, 1811 (wąsal)^[11]. Gatunek typowy: Megalaema bilineata Sundevall, 1850.
Microbucco: gr. μικρος mikros „mały”; nowołac. bucco „wąsal, brodal”, od łac. bucca „wydęty policzek”^[11]. Nowa nazwa dla Micropogonius Roberts, 1922 ponieważ Roberts uważał, że nazwa ta jest zajęta przez Micropogonias Bonaparte, 1831 (Actinopterygii).
Barbatulides: rodzaj Barbatula Lesson, 1837; gr. -οιδης -oidēs „przypominający”^[11]. Nowa nazwa dla Barbatula Lesson, 1837.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki^[12]:

Pogoniulus scolopaceus (Bonaparte, 1850) – wąsaczek plamisty
Pogoniulus simplex (G.A. Fischer & Reichenow, 1884) – wąsaczek zielonawy
Pogoniulus leucomystax (Sharpe, 1892) – wąsaczek zielony
Pogoniulus coryphaea (Reichenow, 1892) – wąsaczek żółtogrzbiety
Pogoniulus atroflavus (Sparrman, 1798) – wąsaczek czerwonorzytny
Pogoniulus subsulphureus (Fraser, 1843) – wąsaczek żółtogardły
Pogoniulus bilineatus (Sundevall, 1850) – wąsaczek żółtorzytny
Pogoniulus pusillus (C. Dumont, 1816) – wąsaczek czerwonoczelny
Pogoniulus chrysoconus (Temminck, 1832) – wąsaczek żółtoczelny

Uwagi edytuj

↑ ^a ^b ^c Nie Bucco Brisson, 1760 (drzym).

Przypisy edytuj

↑ Pogoniulus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ F. de Lafresnaye: Barbican. W: Ch. d’Orbigny: Dictionnaire universel d’histoire naturelle, resumant et complétant; Tous les faits présentés par les Encyclopédies, les anciens dictionnaires scientiliques, les Œuvres complètes de Buffon, et les meilleurs traités spéciaux sur les diverses branches des sciences naturelles; — Donnant la description des êtres et des divers phénomènes de la nature, l’étymologie et la définition des noms scientifiques, et les principales applications des corps organiques et inorganiques à l’agriculture, à la médecine, aux arts industriels, etc. T. 2. Paris: Au bureau principal des éditeurs, 1842, s. 465. (fr.).
↑ R.P. Lesson: Compléments de Buffon. Cz. 9. Paris: P. Pourrat Frères, 1837, s. 292. (fr.).
↑ Ch.L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 141. (łac.).
↑ A. Reichenow. Ueber eine Vogelsammlung aus dem Kongo-Gebiet. „Journal für Ornithologie”. 35, s. 309, 1887. (niem.).
↑ H.Ch. Oberholser. Birds collected by Dr W. L. Abbott in the Kilimanjaro region, East Africa. „Proceedings of the United States National Museum”. 28, s. 865, 1905. (ang.).
↑ A. Roberts. Review of the nomenclature of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8 (4), s. 221, 1922. (ang.).
↑ A. Roberts. Classification of S. African birds. Some additional notes. „Annals of the Transvaal Museum”. 10 (2), s. 86, 1924. (ang.).
↑ E. Strand. Miscellanea nomenclatorica zoologica et paleontologica. „Archiv für Naturgeschichte”. 92A (8), s. 57, 1928. (niem.).
↑ ^a ^b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: African Barbets (Lybiidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.lybiid1.01. [dostęp 2020-10-10]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Etymologia za: James A. Jobling: The Key to Scientific Names. [w:] Birds of the World [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2021. (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Lybiini Sibley & Ahlquist, 1985 (Wersja: 2021-06-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-26].

[a-12] Nie Bucco Brisson, 1760 (drzym).

[itis-1] Pogoniulus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Lafresnaye-2] F. de Lafresnaye: Barbican. W: Ch. d’Orbigny: Dictionnaire universel d’histoire naturelle, resumant et complétant; Tous les faits présentés par les Encyclopédies, les anciens dictionnaires scientiliques, les Œuvres complètes de Buffon, et les meilleurs traités spéciaux sur les diverses branches des sciences naturelles; — Donnant la description des êtres et des divers phénomènes de la nature, l’étymologie et la définition des noms scientifiques, et les principales applications des corps organiques et inorganiques à l’agriculture, à la médecine, aux arts industriels, etc. T. 2. Paris: Au bureau principal des éditeurs, 1842, s. 465. (fr.).

[Lesson-3] R.P. Lesson: Compléments de Buffon. Cz. 9. Paris: P. Pourrat Frères, 1837, s. 292. (fr.).

[Bonaparte-4] Ch.L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 141. (łac.).

[Reichenow-5] A. Reichenow. Ueber eine Vogelsammlung aus dem Kongo-Gebiet. „Journal für Ornithologie”. 35, s. 309, 1887. (niem.).

[Oberholser-6] H.Ch. Oberholser. Birds collected by Dr W. L. Abbott in the Kilimanjaro region, East Africa. „Proceedings of the United States National Museum”. 28, s. 865, 1905. (ang.).

[Roberts1922-7] A. Roberts. Review of the nomenclature of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8 (4), s. 221, 1922. (ang.).

[Roberts1924-8] A. Roberts. Classification of S. African birds. Some additional notes. „Annals of the Transvaal Museum”. 10 (2), s. 86, 1924. (ang.).

[Strand-9] E. Strand. Miscellanea nomenclatorica zoologica et paleontologica. „Archiv für Naturgeschichte”. 92A (8), s. 57, 1928. (niem.).

[Winkler&inni-10] D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: African Barbets (Lybiidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.lybiid1.01. [dostęp 2020-10-10]. (ang.).

[Jobling-11] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Etymologia za: James A. Jobling: The Key to Scientific Names. [w:] Birds of the World [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2021. (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-13] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Lybiini Sibley & Ahlquist, 1985 (Wersja: 2021-06-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-26].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[a]

[12]