Pogorzelec (wieś w województwie podlaskim)
Pogorzelec – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, w gminie Giby[5][6].
| wieś | |
 Fragment miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
87 |
| Kod pocztowy |
16-506[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BSE |
| SIMC |
0757648[5] |
Położenie na mapie gminy Giby  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu sejneńskiego  | |
 54°02′30″N 23°15′17″E/54,041667 23,254722[1]
| |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1011543 | Słoboda | część wsi |
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie suwalskim.
Historia edytuj
Wieś założona została w XVIII w. przez rosyjskich staroobrzędowców zbiegłych z Rosji, gdzie byli prześladowani na tle religijnym[7].
W 1830 r. pochodzący z Pogorzelca Onufry Jakowlew (Smirnow) założył wieś Onufryjewo, znajdującą się wówczas na terytorium Prus Wschodnich, dając tym samym początek mazurskiej diasporze staroobrzedowców skupionej wokół molenny w Wojnowie[8].
Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności, przeprowadzonego w 1921 r., wieś Pogorzelec liczyła 461 mieszkańców (235 kobiet i 226 mężczyzn), zamieszkałych w 87 domach. Zdecydowana większość mieszkańców Pogorzelca, w liczbie 379 osób, zadeklarowała wyznanie staroobrzędowe. Pozostali zgłosili kolejno: wyznanie rzymskokatolickie (81 osób) i wyznanie prawosławne (1 osoba). Podział religijny mieszkańców miejscowości niemal całkowicie pokrywał się z ich strukturą narodowo-etniczną, bowiem 375 osób zadeklarowało rosyjską przynależność narodową, a pozostałe 86 osób podało polską tożsamość narodową[9].
Inne edytuj
We wsi znajdowała się drewniana molenna zbudowana w 1912. W 1982 została przewieziona do Gib; obecnie jest to rzymskokatolicki kościół parafialny pod wezwaniem św. Anny. Do dziś w Pogorzelcu zachowały się pozostałości cmentarza staroobrzędowców.
Zabytki edytuj
Do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są następujące obiekty[10]:
- dom nr 42, drewniany, 2. połowa XIX w. (nr rej.: 28 z 13.04.1979)
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 106776
- ↑ Wieś Pogorzelec w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-10-30], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 946 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Kolonizacja ziem. Starostwo Powiatowe w Suwałkach. [dostęp 2017-10-09].
- ↑ Dzieje Staroobrzędowców na Mazurach. philipponia.republika.pl. [dostęp 2017-10-09].
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 32 (23).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2018-04-04].
Linki zewnętrzne edytuj
- Pogorzelec 1(6), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 508.