Policzek

część ciała zwierząt występująca po bokach głowy

Policzek – część ciała zwierząt występująca po bokach głowy.

Policzki (genae) oznaczone kolorem różowym
Głowa trylobita. Policzki oznaczone na fioletowo i niebiesko

Stawonogi edytuj

Owady edytuj

U owadów policzek (łac. gena, l. mn. genae) jest parzystym sklerytem położonym z boku głowy. Policzki leżą za bruzdami czołowymi (łac. fronto-genal sulcus, ang. frontal suture). Za nimi może się znajdować kolejny skleryt, zwany zapoliczkiem (postgena lub subgena) oddzielony od policzka bruzdą zapoliczkową (ang. subgenal suture)[1][2].

Trylobity edytuj

U trylobitów policzki to części grzbietowej tarczy głowy, leżące po bokach i niekiedy też z przodu glabelli[3][4][5], od której odseparowane są bruzdami osiowymi[4]. U prymitywniejszych form, jak Olenellina, policzki są jednolite, natomiast u pozostałych podzielone są szwami twarzowymi na wolne librigenae i przyrośnięte do glabelli fixigenae. Tylna i boczne krawędzie policzków tworzą kąty policzkowe, które mogą być przedłużone w kolce policzkowe (ang. genal spines)[3][4].

Ssaki edytuj

 
Policzek młodej kobiety.

U ssaków policzki stanowią zewnętrzne ograniczenie przedsionka jamy ustnej. Sięgają one od kąta ust do fałdu skrzydłowo-żuchwowego[6].

Policzek składa się z 3 warstw. Od zewnątrz leży skóra, którą porastają włosy. Pod nią znajduje się mięsień, od wewnątrz pokryty błoną śluzową, przechodzącą na krawędzi zębodołowej w dziąsła. W obrębie policzka leżą gruczoły policzkowe, a u Carnivora także gruczoł jarzmowy. Gruczoły te uchodzą do przedsionka jamy ustnej[6].

Człowiek edytuj

Osobny artykuł: Policzek człowieka.

U człowieka policzek stanowi obszar leżący po obu stronach twarzy, od kąta ust do ucha i od łuku jarzmowego do brzegu żuchwy. Stanowi jedną ze ścian przedsionka jamy ustnej. Jego ścianę tworzą: skóra, tkanka tłuszczowa, powięź policzkowo-gardłowa, mięsień policzkowy, warstwa gruczołów i błona śluzowa[7].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 6–7.
  2. NC State University: General Entomology: the Head. [dostęp 2014-01-02].
  3. a b Riccardo Levi-Setti: Trilobites. University of Chicago Press, 1995. ISBN 978-0-226-47452-6.
  4. a b c Rhona M. Black: The elements of palaeontology. Wyd. II. Cambridge University Press, 1988, s. 151–152. ISBN 978-0-521-34836-2.
  5. Czesław Jura: Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Wyd. 3. PWN, 2005, s. 420–423.
  6. a b Krysiak i Świeżyński 2012 ↓, s. 43.
  7. Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia człowieka – Tom III: Układ trawienny. Warszawa: PZWL, 1961, s. 47–48.

Bibliografia edytuj

  • Kazimierz Krysiak, Krzysztof Świeżyński: Anatomia zwierząt. T. 2: Narządy wewnętrzne i układ krążenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. ISBN 978-83-01-16755-4.