Politruk (skrót od ros. политический руководитель, politíczeskij rukowodítiel – kierownik polityczny) – oficer polityczny, pierwotnie (1919–1942, z przerwami) funkcja osoby kierującej pracą polityczno-wychowawczą w pododdziałach Armii Czerwonej i Floty. W siłach zbrojnych ZSRR w latach 1935–1942 także stopień wojskowy w korpusie oficerów politycznych wszystkich rodzajów wojsk, bezpośrednio wyższy od stopnia młodszy politruk, bezpośrednio niższy od stopnia starszy politruk (ros. старший политрук)[1].

Obraz Kuźmy Pietrowa-Wodkina Śmierć komisarza z 1928 znajdujący się w zbiorach Państwowego Muzeum Rosyjskiego w Petersburgu

Po ataku Niemiec na ZSRR wzięci do niewoli radzieccy politrucy byli masowo mordowani przez reżim III Rzeszy. Według danych radzieckich Armia Czerwona w latach 1941-1945 straciła ponad 100 tys. tychże oficerów. Aż 47 126 z nich zaginęło, co oznacza, że znaczna większość nieodnalezionych została zabita na podstawie „Kommissarbefehl[2].

W znaczeniu potocznym oznacza osobę dbającą (często z nadania rządzącej partii) o sprawy polityczne w instytucji.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. политрук. [w:] Энциклопедический словарь. [on-line]. Академик, 2000-2014, 2009. [dostęp 2015-10-12]. (ros.).
  2. Beorn 2017 ↓, s. 71.

Bibliografia edytuj