Polly Woodside – trzymasztowy bark o kadlubie z żelaza, zbudowany w Belfaście, znajdujący się obecnie w Melbourne (Australia). Od 1968 statek muzeum.

Polly Woodside
Ilustracja
Polly Woodside
Bandera

 Wielka Brytania

Port macierzysty

Melbourne

Właściciel

William J. Woodside & Co, Belfast, Northern Ireland (1885–1904) pierwszy właściciel,
National Trust of Australia (Victoria) aktualny właściciel (od 1968)

Dane podstawowe
Materiał

żelazo

Historia
Stocznia

Workman, Clark & Co, Belfast, Northern Ireland

Data budowy

1885

Data wodowania

grudzień 1885

Data wycofania ze służby

1968

Dane techniczne
Wyporność

678 t

Liczebność załogi

mniej niż 15

Długość całkowita (L)

70 m

Długość kadłuba

59 m

Szerokość (B)

9 m

Zanurzenie (D)

4,3 m

Ożaglowanie
Typ ożaglowania

bark

Powierzchnia ożaglowania

1110 m²

Wysokość masztów

33

Liczba masztów

3

Napęd mechaniczny
Prędkość maks.

14 w.

Historia edytuj

Polly Woodside został zbudowany w 1885 w Belfaście przez jedną z największych brytyjskich stoczni, Workman Clark & Co Ltd. na zamówienie Williama Woodside'a, armatora z Belfastu. Swoją nazwę otrzymał od zdrobniałego imienia żony armatora Marian – "Polly".

W latach 1885–1904 statek odbył 17 rejsów do wszystkich części świata (w tym Stany Zjednoczone, Afryka i Australia). 16 razy opłynął Przylądek Horn.

W 1904 został sprzedany przedsiębiorstwu z Nowej Zelandii i przemianowany na Rona. Obsługiwał głównie trasy pomiędzy Australią a Nową Zelandią. Rosnąca konkurencja ze strony parowców spowodowała, iż z Rony usunięto maszty i zaczęto wykorzystywać go jako lichtugę do przewozu węgla.

W 1943 statek został czasowo zarekwirowany przez australijską marynarkę wojenną Royal Australian Navy i odholowany na wody Nowej Gwinei, gdzie był wykorzystywany jako barka dostarczająca paliwo dla okrętów wojennych.

Po II wojnie światowej statek został odholowany z powrotem do Melbourne, gdzie przez następne 20 lat był ponownie wykorzystywany jako lichtuga węglowa[1].

Restauracja statku edytuj

Swoje przetrwanie Polly Woodside zawdzięcza po części amerykańskiemu entuzjaście żeglarstwa, byłemu dyrektorowi Muzeum Morskiego w San Francisco, Karlowi Crouchowi Kortumowi, który w 1946 odwiedził Melbourne. W 1961 dzięki niemu statkiem zainteresował się Graeme Robertson z Narodowego Powiernictwa Australii (National Trust of Australia).

Do 1968 Rona był ostatnim handlowym statkiem transoceanicznym z ożaglowaniem rejowym nadal pływającym na wodach Australazji. W tym samym roku jego ówczesny właściciel, firma Howard Smith Industries, sprzedała go Narodowemu Powiernictwu Australii (oddział w stanie Victoria) za jednego centa do renowacji pod pierwotną nazwą.

Polly Woodside po obszernych i szczegółowych badaniach odrestaurowano w latach 1972–1978 przeznaczając go na statek-muzeum, w którym zwiedzający mogliby zapoznać się z technicznymi aspekty XIX-wiecznej żeglugi i z życiem załogi. Większość prac restauracyjnych statku wykonał zespół wolontariuszy[1]. 17 października 1988 w uznaniu jakości przeprowadzonych prac restauracyjnych Polly Woodside został odznaczony (jako siódmy z kolei statek) prestiżowym medalem World Ship Trust Medal dołączając do takich statków jak m.in.: Vasa (odznaczony jako drugi 21 kwietnia 1982), Mary Rose (odznaczony jako trzeci 28 października 1982) czy Cutty Sark (odznaczony jako siedemnasty 9 maja 2000)[2]. W 2007 statek Polly Woodside został wpisany na listę Dziedzictwa Stanu Victoria (Victorian Heritage Register) pod numerem H2116[3] mając od tej chwili zapewniony najwyższy poziom ochrony ze strony państwa[1].

Suchy dok Duke & Orr Dry Dock edytuj

Podczas swoich lat jako hulk węglowy, Polly Woodside był wiele razy zadokowany w suchym doku Duke's & Orr's Dry Dock w Melbourne. W 1978 roku rząd stanu Victoria znalazł dla niego stałe lokum. Suchy dok jest jednym z niewielu zabytków z ekspansywnego niegdyś sektora budowy i naprawy statków, rozciągającego się wzdłuż południowego brzegu rzeki Yarra na odcinku 5 kilometrów. Dok został zbudowany w 1875 i odbudowany w 1901 z nową stacją pomp, maszynami i urządzeniami. Dok, bramy, maszyny i stacja pomp przetrwały w dużym stopniu w stanie nienaruszonym, chociaż jego basen został częściowo wypełniony a długość zmniejszona. Dok ma obecnie około 107 m długości, 24 m szerokości i 7 m głębokości.

W chwili jego zamknięcia w sierpniu 1975 był najstarszym i najdłużej czynnym prywatnym suchym dokiem w stanie Victoria, będąc w niemal nieprzerwanym użytkowaniu przez 100 lat[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Sightseeing Tours Australia: The Fascinating History of the Polly Woodside. [dostęp 2020-04-14]. (ang.).
  2. World Ship Trust: World Ship Trust. [dostęp 2012-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-11)]. (ang.).
  3. Victorian Heritage Database: POLLY WOODSIDE. [dostęp 2012-07-30]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj