Pomniki w Zielonej Górze

Pomniki w Zielonej Górze – na terenie miasta znajduje się kilkadziesiąt pomników, obelisków, rzeźb plenerowych i tablic pamiątkowych odsłoniętych z różnych okazji i w różnym czasie.

Pomnik św. Urbana I – Patrona Miasta
Pomnik Bohaterów II Wojny Światowej
Pomnik Andrzeja Huszczy – legendy zielonogórskiego speedwaya

Pomniki edytuj

Rzeźby plenerowe edytuj

 
Rzeźba Chłopiec ze źrebięciem

Obeliski edytuj

 
Obelisk pamięci żołnierzy-górników
  • Obelisk na pamiątkę powstania parku w czynie społecznym - Park Tysiąclecia (1966)
  • Obelisk 70-lecia Towarzystwa Polskich Rzemieślników w Zielonej Górze – Park Piastowski (1968)
  • Obelisk "Irenie Wróblewskiej bohaterce szczepu ZHP w SP nr 1 Nowa Sól" - miejsce śmiertelnego wypadku podczas skoku spadochronem w 1966 r. - las w dzielnicy Przylep (1986)
  • Obelisk harcerzy poległych za Ojczyznę – ul. Ułańska (1994)
  • Obelisk represjonowanych żołnierzy-górników – ul. Ułańska (1995)
  • Obelisk 40-lecia Zespołu Szkół Technicznych im. Mikołaja Kopernika - ul. Wrocławska (2002)
  • Obelisk 80-lecia Lasów Państwowych – ul. Kazimierza Wielkiego (2004)
  • Obelisk upamiętniający zniszczoną przez nazistów w 1938 synagogę - ul. Wrocławska (2008)
  • Obelisk 40-lecia stacjonowania 4. Zielonogórskiego Pułku Przeciwlotniczego w Czerwieńsku - Plac Bohaterów (2015)
  • Obelisk w I rocznicę nadania imienia "Zesłańców Sybiru" Technikum nr 5 Branżowej Szkoły I Stopnia w ZSiPKZ - ul. Botaniczna(2022)

Upamiętnienia na Nekropolii Ofiar Komunizmu i Faszyzmu (stary cmentarz) edytuj

 
Pomnik „Golgota Polski”
  • 15-metrowy stalowy krzyż (1991)
  • Pomnik „Golgota Polski” (2000)
  • Rzeźba ku czci więźniów politycznych okresu stalinowskiego
  • Obelisk pamięci mieszkańców Wileńszczyzny
  • Obelisk pamięci Polaków – bohaterów zamordowanych w ZSRR
  • Obelisk pamięci poległych i zmarłych bohaterów II wojny światowej
  • Obelisk pamięci pomordowanych w obozach koncentracyjnych w latach 1939–1945
  • Obelisk pamięci Polaków pomordowanych na Kresach Południowo-Wschodnich przez OUN-UPA
  • Obelisk pamięci kresowian „tym co pozostali, ci co ojczyznę opuścić musieli”
  • Obelisk pamięci bohaterów powstania wielkopolskiego 1918–1919
  • Obelisk pamięci żołnierzy Armii Krajowej i Szarych Szeregów
  • Obelisk pamięci żołnierzy Armii Krajowej pomordowanym w stalinowskich i hitlerowskich obozach
  • Obelisk pamięci Polaków, „których bezimienne prochy kryje sybirska ziemia” i w hołdzie matkom sybiraczkom
  • Obelisk pamięci o polskich kobietach – żołnierzach II wojny światowej
  • Obelisk pamięci Nauczycieli Tajnego Nauczania
  • Obelisk pamięci ofiar stanu wojennego
  • Obelisk Ofiar Katastrofy Smoleńskiej „Skrzydło” (2011)[3]
  • Tablica pamięci Zesłańców Sybiru (2020)

Tablice pamiątkowe edytuj

 
Tablica pamięci dawnego cmentarza zielonokrzyżowego
  • Tablica upamiętniająca nadanie Studium Nauczycielskiemu w Zielonej Górze imienia Komisji Edukacji Narodowej w 10-tą rocznicę powstania uczelni - Plac Słowiański (1967)
  • Tablica „Marii Skłodowskiej-Curie uczniowie i nauczyciele Zespołu Szkół Elektronicznych” – CKZiU nr 2 „Elektronik” - ul. Staszica (1978)
  • Tablica „Pamięci walk o wolność Polski i narodów Europy w 35-lecie zwycięstwa nad hitleryzmem i powrotu Ziemi Lubuskiej do macierzy” – ul. dr Pieniężnego (1980)
  • Tablica pamięci gen. Władysława Sikorskiego w 100. rocznicę urodzin – ul. Sikorskiego (1981)
  • Tablica upamiętniająca poświęcenie krzyża i położenie kamienia węgielnego pod kościół Podwyższenia Krzyża św. przez bp. Wilhelma Plutę – ul. Aliny (1981)
  • Tablica upamiętniająca miejsce zamieszkania Kazimierza Lisowskiego – ul. Sienkiewicza
  • Tablica upamiętniająca budowę w 1314 r. i odnowienie po II wojnie światowej kaplicy na Winnicy – ul. Aliny
  • Tablica upamiętniająca poświęcenie i położenie kamienia węgielnego pod kościół Ducha Świętego przez bp. Wilhelma Plutę – ul. Bułgarska (1984)
  • Tablica upamiętniająca dawny cmentarz Zielonego Krzyża – Park Tysiąclecia (1994)
  • Tablica upamiętniająca kobiety – ofiary filii obozu koncentracyjnego Gross-Rosen – ul. Wrocławska
  • Tablica upamiętniająca Pionierów Zielonej Góry – ratusz, ul. Stary Rynek
  • Tablica informacyjna „Brama Nowa zwana wieżą Łaziebną lub Głodową” – Plac Pocztowy
  • Tablica upamiętniająca Tomasza Sobkowiaka – ratusz, ul. Stary Rynek
  • Tablica „W XX rocznicę restytucji samorządu terytorialnego na Ziemi Lubuskiej” – ratusz, ul. Stary Rynek (2000)
  • Tablica pamięci żołnierzy powstania wielkopolskiego – Plac Powstańców Wielkopolskich
  • Tablica „W 60. rocznicę powrotu Ziemi Lubuskiej do Macierzy” – Plac Bohaterów (2005)
  • Tablica upamiętniająca miejsce redakcji pierwszej i największej zielonogórskiej gazety „Grünberger Wochenblatt” – Plac Pocztowy
  • Tablica upamiętniająca miejsce urodzenia Otto Juliusa Bierbauma – ul. Kupiecka
  • Tablice pamięci szczepu harcerskiego im. Kornela Makuszyńskiego Makusyny – Skwer Makusynów
  • Tablica upamiętniająca Komitet Obywatelski „Solidarność” województwa zielonogórskiego – ul. Grottgera (2009)
  • Tablica pamięci Żydów mieszkających w przedwojennej Zielonej Górze – ul. Wrocławska
  • Tablica upamiętniająca umęczonych i pomordowanych w byłym gmachu UB – ul. Grottgera
  • Tablica pamięci Brunona Andersa (1904-1991) – nauczyciela, założyciela i kierownika pierwszej polskiej szkoły podstawowej w Zielonej Górze – budynek Szkoły Podstawowej nr 1, ul. Stefana Wyszyńskiego
  • Tablica „podziękowanie Opatrzności Bożej za ocalenie nas od tragicznych skutków awarii gazu w dniu 30.11.2010 wdzięczni mieszkańcy” – kościół pw. Miłosierdzia Bożego – Os. Kaszubskie
  • Tablica upamiętniająca XX-lecie Akcji Katolickiej diecezji zielonogórsko-gorzowskiej – kościół Podwyższenia Krzyża Świętego – ul. Aliny (2014)
  • Tablica pamięci prof. Janusza Gila – Planetarium Wenus (2016)
  • Tablica upamiętniająca dawny Dom Stanów Ziemskich wybudowany w latach 1690–1692 – ul. Gen. Władysława Sikorskiego (2017)
  • Tablica „Edwarda Kula 1914-1999 nauczyciel historii, dyrektor szkoły (1948-1951) skazany przez władze komunistyczne w 1951 r. na 4 lata ciężkiego więzienia za to, że uczył historii w duchu prawdy i uczciwości” – CKZiU nr 2 „Elektronik” (2018)
  • Tablica poświęcona nemrodom (myśliwym), „dla których Polska była najzwyklejszą powinnością” – ul. Pod Filarami (2018)
  • Tablica poświęcona Orlętom Lwowskim – kościół pw. Matki Bożej Fatimskiej – ul. Łężyca-Odrzańska (2018)
  • Tablica pamięci więźniów politycznych i ofiar represji komunistycznych – ul. Łużycka (2019)
  • Tablica pamięci Pawła Adamowicza – Plac Powstańców Wielkopolskich (2020)
  • Tablica pamięci Michała Kaziowa – ul. mjra H. Sucharskiego (2020)
  • Tablica pamięci Janusza Koniusza – Aleja Niepodległości (2021)
  • Tablica upamiętniająca więźniów politycznych skazanych na śmierć przez Rejonowy Sąd Wojskowy w Zielonej Górze w latach 1950–1954[4] – ul. Chrobrego (2022)
  • Tablica pamięci poetki Anny Tokarskiej - Plac Słowiański (2023)
  • Tablica upamiętniającą członków młodzieżowej organizacji antykomunistycznej „Lwie Gniazdo” - budynek CKZiU nr 2 "Elektronik" - ul. Staszica (2023)

Tablice pamiątkowe w konkatedrze św. Jadwigi Śląskiej edytuj

 
Tablica Solidarności

Tablice pamiątkowe w kościele Najświętszego Zbawiciela edytuj

 
Tablica pamięci ks. Wincentego Kowalskiego

Płyty pamiątkowe przed Muzeum Ziemi Lubuskiej edytuj

 
Płyta pamięci Władysława Korcza

Płyty poświęcone wybitnym zielonogórzanom i Lubuszanom:

  • "Mieszkańcy Zielonej Góry Millenium 2000"
  • Tadeusz Kunze 1727–1793
  • Profesor Władysław Korcz 1913–1997
  • Marian Szpakowski 1926–1983
  • Klemens Felchnerowski 1928–1980
  • dr Roman Pobóg Mazurkiewicz 1887–1969
  • Zdzisław Olas 1923–1985
  • Profesor Witold Rybarczyk 1946–2007
  • Archeolog Edward Dąbrowski 1921–2007
  • dr Adam Kołodziejski, mgr Edward Dąbrowski, dr Andrzej Marcinkian
  • Ireneusz Wróbel 1933–2006
  • Witold Nowicki 1924–2008
  • Eckehardt Gärtner 1925–2018
  • Profesor Marian Eckert 1932–2015[5]

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Grzegorz Biszczanik, ZIELONA GÓRA: Tajemniczy słup przy drodze [Nieznana Zielona Góra] [online], wZielonej.pl, 6 października 2022 [dostęp 2022-10-14] (pol.).
  2. Racula - kamień półmilowy - Geocaching Opencaching Polska [online], opencaching.pl [dostęp 2024-02-14].
  3. Igor Myszkiewicz, Signum temporis. Zielonogórskie pomniki i rzeźby plenerowe. Zielona Góra: Stowarzyszenie Forum Art, 2015, s. 76, ISBN 978-83-938153-6-4.
  4. Instytut Gość Media, Tablica upamiętniająca więźniów politycznych skazanych na śmierć [online], zgg.gosc.pl, 24 listopada 2022 [dostęp 2022-11-24].
  5. Prof. Marian Eckert będzie miał swoją tablicę. Odsłonięcie jutro w południe [online], zielonagora.wyborcza.pl [dostęp 2022-10-14].