Wikipedia

Pomoc:Ostatnie zmiany

Dla czytelników Pierwsze kroki Portal wikipedystów
Załóż kontoTestuj wikiInterfejsPrzewodnicyFAQ
Interfejs
Dla każdego

Ostatnie zmiany (OZ, „ozety”, ang. Recent changes, RC) – strona specjalna, która pokazuje zmiany dokonane wśród wszystkich stron polskojęzycznej Wikipedii w czasie rzeczywistym. Strona taka dostępna jest we wszystkich serwisach MediaWiki. Używana jest do monitorowania i sprawdzania pracy wniesionej przez innych użytkowników, pozwala wychwycić i poprawić różnorakie błędy.


Dostęp do strony ostatnich zmian

Dostęp do strony Ostatnie zmiany można uzyskać na kilka sposobów:

  • poprzez link Ostatnie zmiany znajdujący się w menu dostępnym w lewej części każdej strony, na dole zakładki Dla wikipedystów;
  • z listy stron specjalnych;
  • dzięki bezpośredniemu linkowi z innej strony: Link do ostatnich zmian, utworzonemu poprzez wstawienie kodu: [[Specjalna:Ostatnie zmiany|Link do ostatnich zmian]].

Cele

Strona Ostatnich zmian ma na celu m.in.:

  • sprawdzanie wkładu innych użytkowników
  • usuwanie wandalizmów i wygłupów
  • identyfikację nowych użytkowników i ich ew. witanie
  • sprawdzanie poprawnego funkcjonowania botów.

Szczegóły strony

Na samej górze strony widać specjalny komunikat (MediaWiki:Recentchangestext), który zbiera w jednym miejscu wszystkie najważniejsze odnośniki do stron związanych z Wikipedią, przydatnych w przeglądaniu zmian, kooperacji czy komunikacji wikipedystów. Następnie widać ustawienia dotyczące wyświetlania zmian, a pod nimi właściwą część Ostatnich zmian, czyli rejestr ostatnio wykonanych operacji w Wikipedii. Jedna linia odpowiada jednej operacji, najczęściej jest to edycja strony.

Poniżej znajduje się 5 ostatnich zmian:

Wykaz skrótów:
d
Edycja w Wikidanych
p
Ta edycja może być problematyczna i należy ją przejrzeć (więcej informacji)
N
W tej edycji utworzono nową stronę (zobacz też listę nowych stron)
m
To jest drobna zmiana
b
Ta edycja została wykonana przez bota
(±123)
Zmieniony rozmiar strony (liczba bajtów)

20 kwi 2024

Opis

Kolejne elementy od lewej do prawej:
Uwaga! Kolejność ta może być inna, gdy w preferencjach został włączony rozbudowany widok OZ. Patrz: sekcja ustawienia.

  • „różn”, oznacza „Różnice między wersjami”; jeśli edycja nie dotyczy nowej strony, linkuje do strony pokazującej różnicę między daną edycją a poprzednią (w danym artykule)
  • „hist”, skrót od „Historia strony”; jest to link do historii zmian dokonanych w edytowanej stronie
  • symbol edycji, jeden z poniższych lub brak:
    • N – w tej edycji utworzono nowy artykuł
    • m – zmiana została oznaczona jako drobna (ang. minor)
    • b – edycja wykonana przez bota
  • link do artykułu, do wersji po wykonanych zmianach
    • jeśli link jest pogrubiony oznacza, że artykuł znajduje się na Twojej liście obserwowanych (dotyczy tylko zarejestrowanych użytkowników)
Przykład zmiany rozmiaru artykułu:
Wersja poprzednia Wersja aktualna Bilans
Ala Alaska (+3)
pok az pokaz (-1)
kura pies (0)
ale, z polskimi literami:
kot gęś (+2)
  • przed znakiem „;” opcjonalnie pojawia się komunikat „[oczekuje na przejrzenie]”, co oznacza, że edycja nie została jeszcze przejrzana
  • godzina, o której dokonano edycji
  • zmiana rozmiaru artykułu (w bajtach); pogrubiona czcionka oznacza dużą zmianę; może pojawić się w trzech wersjach kolorystycznych:
    • (+16) – oznacza przyrost rozmiaru o 16 bajtów
    • (-128) – zmniejszenie rozmiaru artykułu o 128 bajtów
    • (0) – rozmiar nie uległ zmianie

     Polskie litery diakrytyczne zajmują 2 bajty, czyli o jeden bajt więcej niż standardowy znak łaciński. Przykład zmiany rozmiaru: patrz tabela

  • login bądź adres IP użytkownika, który dokonał zmiany; zależnie, co się pojawiło – kolejny bądź kolejne dwa wpisy są różne:
    • jeśli widać login użytkownika, np. Harry lp, jest to edycja dokonana przez zarejestrowanego w polskiej Wikipedii edytora i wtedy link ukryty pod nazwą powoduje przejście do strony użytkownika (link ten może być czerwony, co oznacza, że użytkownik nie stworzył jeszcze swojej strony); kolejne dwa linki podane w nawiasie za nazwą użytkownika kierują odpowiednio do dyskusji danego wikipedysty i jego wkładu, czyli listy wszystkich zmian przez niego dokonanych
    • jeśli widać adres IP, np. 12.345.678.910, oznacza to, że użytkownik edytuje Wikipedię anonimowo i wówczas link prowadzi do listy zmian wprowadzonych spod podanego adresu IP; w nawiasie za adresem widać link do dyskusji edytora ukrywającego się pod tymże adresem IP
  • na końcu w nawiasach zazwyczaj pojawia się opis dokonanych zmian

Po usunięciu strony, wszystkie wcześniejsze edycje tejże strony (włączając jej utworzenie) nie są już pokazywane w Ostatnich zmianach.

Niektóre wpisy mogą różnić się od opisanych powyżej, gdyż na Ostatnich zmianach pojawiają się także inne informacje, z list rejestrów różnych operacji wykonanych w projekcie. Każda taka „nietypowa” informacja zaczyna się od słowa kluczowego, które zastępuje „(różn. | hist.)”, następnie pojawiają się kolejno: godzina, informacje związane z użytkownikiem, komunikat stosowny dla danej informacji oraz na końcu opcjonalny opis.

Najbardziej popularne z możliwych operacji to:

  • „(Usunięte)” oznacza usunięcie strony; link z komunikatu kieruje do strony (zwanej rejestrem) zawierającej wszystkie usunięcia
  • „(Przeniesione)” oznacza przeniesienie strony spod jednej nazwy do drugiej; link kieruje do rejestru wszystkich przeniesień
  • „(Nowi użytkownicy)” oznacza zarejestrowanie się nowego użytkownika w Wikipedii; link kieruje do rejestru spisującego wszystkich nowych użytkowników
  • „(Historia blokad)” oznacza blokadę użytkownika, najczęściej za działanie na szkodę projektu; link kieruje do rejestru wszystkich nałożonych blokad

i inne tym podobne. Można także zobaczyć osobno listę wszystkich publicznych operacji, nie będących edycjami.

Przykłady:

Powyższe pięć przykładowych edycji powinno się interpretować jako:

  1. edycja dokonana przez niezalogowaną osobę, w sekcji Mundial 2006 artykułu Zinédine Zidane, który znajduje się na liście obserwowanych (sygnalizuje to pogrubiona czcionka; opcja dostępna tylko dla zarejestrowanych użytkowników), edycja ta dotąd nie została przejrzana przez żadnego z redaktorów
  2. w edycji tej utworzono nowy artykuł Niezwykły dzień panny Pettigrew, dokonał tego zarejestrowany użytkownik Mix321 z opisem zmian (N)
  3. użytkownik RekishiEJ edytował artykuł nie znajdujący się w przestrzeni głównej Wikipedii, a w przestrzeni Wikipedia
  4. nie jest to edycja, tylko operacja, dokonana przez administratorkę Loraine; musiała ona zablokować możliwość edycji spod adresu IP: 83.5.54.84, za „wygłupy” dokonane wcześniej przez anonimową osobę posiadającą właśnie taki adres IP
  5. edycja oznaczona jako drobna i jak dotąd nie przejrzana przez redaktora; zarejestrowany użytkownik wykonał edycję, którą opatrzył komentarzem „korekta, w związku z przeniesieniem hasła do „Bitwa morska pod Nauplion (1770 r.)” ”

Narzędzia i wspomaganie dostępu do ostatnich zmian

Narzędzie LiveRC

Jest to specjalne narzędzie, używane do podglądu Ostatnich zmian „na żywo”. Wszystkie zmiany pojawiają się w czasie rzeczywistym na tej stronie. Aby dowiedzieć się jak włączyć ten gadżet i jak go używać przejdź na stronę: Narzędzie LiveRC – opis.

Dostęp poprzez IRC

Dostęp za pomocą RSS

Ustawienia

 
Domyślnie użytkownik widzi 50 zmian z ostatnich 7 dni, bez zmian dokonanych przez boty. Aby zmienić którąś z opcji wystarczy na nią kliknąć.

Dla zalogowanych użytkowników, w prywatnych preferencjach w zakładce „Ostatnie zmiany”, możliwe są także następujące zmiany:

  • „Liczba dni prezentowanych w ostatnich zmianach” – okienko, w którym można określić dowolną liczbę dni, jednak nie większą niż 30
  • „Domyślna liczba wyświetlanych edycji” – liczba edycji, ile chcemy zobaczyć po wejściu na stronę OZ
  • „Zastosuj rozbudowany widok ostatnich zmian (JavaScript)” – włącza rozbudowaną, wykorzystującą JavaScript wersję strony
  • „Ukryj drobne zmiany w ostatnich zmianach”
  • „Ukryj sprawdzone edycje w ostatnich zmianach”
  • „Ukryj sprawdzone strony na liście nowych stron”

W preferencjach również, pod zakładką „Gadżety” znajdują się różne, ułatwiające i przyspieszające prace edytorskie narzędzia możliwe do włączenia wedle uznania. Sekcja wewnątrz tej zakładki – „Patrolowanie zmian” – jest ściśle związana z Ostatnimi zmianami, a znajdują się tam (wraz z opisem działania) takie gadżety jak:

Poniżej podstawowych opcji na stronie Ostatnich zmian dostępne są ponadto:

  • „Pokaż nowe zmiany od...”, czyli bezpośredni link np. „21:13, 17 wrz 2010”, który pokazuje zmiany od konkretnej daty i godziny. Format zapisu daty i godziny w linku to: RRRRMMDDggmmss (godzina zapisana w UTC).
  • „Przestrzeń nazw” do wyboru z rozwijalnej listy; pokazuje tylko edycje stron z wybranej przestrzeni nazw; wyświetlane po kliknięciu na przycisk Pokaż, można łączyć z filtrem poniżej
    • jeśli zaznaczona jest dodatkowo opcja „odwróć wybór” wyświetlane są edycje ze wszystkich przestrzeni nazw poza wybraną
  • „Filtr wzorców tekstu” – w okienku można podać jeden z wzorców z dostępnej pod linkiem tabelki; wyświetlane po kliknięciu na przycisk Pokaż, można łączyć z wyborem przestrzeni nazw powyżej

Aby wyłączyć szablon znajdujący się na górze strony, musisz w swojej stronie common.css dopisać poniższą linijkę kodu: 

#recentchangestext {display: none}

Wersja redaktora

Edytorzy z uprawnieniami redaktora w Ostatnich zmianach widzą dodatkowo:

  • w menu ustawień strony opcję „Ukryj sprawdzone”, dzięki której widać tylko wersje niesprawdzone przez innych redaktorów
  • symbol ! , który pokazuje, że dana edycja nie została dotąd oznaczona jako przejrzana
  • podobnie do „[oczekuje na przejrzenie]” wyświetlany jest komunikat „[brak wersji przejrzanej]”, który oznacza, że strona nigdy nie była jeszcze przejrzana

Oprócz powyższych ułatwień, w prywatnych preferencjach w zakładce „Gadżety” znajduje się specjalna sekcja „Narzędzia dla redaktorów”, gdzie znajdują się, możliwe do uaktywnienia, dodatkowe narzędzia.

 

Różnice ze stroną „Historia i autorzy”

Każdy artykuł (i każda inna strona Wikipedii) posiada swoją stronę „Historia i autorzy” (patrz pomoc dot. historii strony), gdzie jedna linijka reprezentuje, tak samo jak na stronie Ostatnich zmian, jedną edycję lub operację. Zasadniczą różnicą jest, że w historii artykułu widzimy wszystkie edycje dotyczące tej strony, zaś na Ostatnich zmianach zebrane są wszystkie edycje, ze wszystkich stron Wikipedii. W obydwu przypadkach edycje i operacje ułożone są chronologicznie.

Słówko „poprz.” jest podobne do „różn.”, gdyż wskazuje różnice edycyjne pomiędzy daną wersją, a jej poprzednią w danym artykule. Jako drugie słówko w wyciągu z historii artykułu pojawia się „bież.”, który pokazuje różnice edycyjne pomiędzy daną edycją, a najbardziej aktualną wersją artykułu (tzn. w porównaniu zawarte będą wszystkie edycje dokonane później od wybranej, aż do ostatecznej wersji artykułu istniejącej w momencie klikania na link „bież.”).

Galeria

  •  
    OZ w domyślnej skórce, widok osoby niezalogowanej
  •  
    strona z 26 kwietnia 2007 o 18:57
  •  
    "OZ o świcie"
  •  
    strona z godziny 22:01, 26 stycznia 2006

Zobacz też

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pomoc:Ostatnie_zmiany&oldid=67058582”