Pompa łopatkowa – rodzaj pompy wyporowej o obrotowym ruchu organu roboczego.

Schemat pompy łopatkowej
Hydrauliczna pompa łopatkowa

Zasadę działania pompy łopatkowej pokazuje rysunek. Łopatki (3) osadzone są w wirniku (2), który jest umiejscowiony mimośrodowo wewnątrz korpusu (1) pompy. Łopatki są rozpierane w kierunku korpusu za pomocą sprężyn (4). W czasie obrotu wirnika, łopatki zagarniają ciecz z komory ssawnej do przestrzeni międzyłopatkowej przenosząc ją do komory tłocznej pompy.

W zależności od rozwiązania konstrukcyjnego mogą one pracować jako:

  • pompy próżniowe
  • sprężarki powietrza
  • pompy do cieczy

Pompy łopatkowe ze względu na swą delikatną konstrukcję stosowane są wyłącznie do pompowania gazów oraz czystych i samosmarujących cieczy. Tradycyjnie stosowane w napędach hydraulicznych obrabiarek. Ciśnienie osiągane w tych pompach wynosi do 6 MPa przy wydajności 3 dm³/s i prędkości obrotowej do 3000 obr./min.