Poniatowo (powiat żuromiński)

Poniatowowieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Żuromin[6][5].

Poniatowo
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

żuromiński

Gmina

Żuromin

Liczba ludności (2011)

832[2][3]

Strefa numeracyjna

23

Kod pocztowy

09-300[4]

Tablice rejestracyjne

WZU

SIMC

0130286[5]

Położenie na mapie gminy Żuromin
Mapa konturowa gminy Żuromin, w centrum znajduje się punkt z opisem „Poniatowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Poniatowo”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Poniatowo”
Położenie na mapie powiatu żuromińskiego
Mapa konturowa powiatu żuromińskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Poniatowo”
Ziemia53°02′47″N 19°52′16″E/53,046389 19,871111[1]
Nieoficjalny herb wsi Poniatowo

Miejscowość leży nad rzeką Wkrą, przy drodze wojewódzkiej nr 563 z Rypina do Żuromina, 3 km od Żuromina. Podczas okupacji naziści niemieccy zmienili nazwę wsi na Zollheim.

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Floriana.

Poniatowo uzyskało lokację miejską przed 1520 rokiem, zdegradowane przed 1790 rokiem[7].

Części wsi edytuj

Integralne części wsi Poniatowo[6][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
1060553 Krukowiec przysiółek

Historia edytuj

Początki osadnictwa w okolicy Poniatowa są datowane na XI – XII wiek. Było to osadnictwo puszczańskie, gdyż obszary te były pokryte gęstymi lasami i licznymi bagnami. Stwarzało to dogodne warunki dla żerowania i siedlisk zwierząt. Ponadto stanowiły poważny zasób gleb nadających się pod uprawę. W te niedostępne knieje leśne zapuszczali się myśliwi już w XI wieku w poszukiwaniu zwierząt futerkowych. Wysoki poziom rzeki Wkry umożliwiał im dalekie podróże. Oni to pierwsi skolonizowali te tereny, najpierw nad rzeką Wkrą, potem przenosili swoje siedziby w głąb puszczy[8].

Nazwę Poniatowo spotykamy w dokumencie z 1401 r., w którym biskup płocki Jakub z Korzkwi potwierdził przynależność tej miejscowości do parafii w Chamsku. Wioska ta była wówczas własnością podkomorzego ciechanowskiego Pomścibora, protoplasty rodu Chamskich, i pozostała własnością jego potomków do połowy XVII w.[9][10]

Miasto Poniatowo liczyło 200 mieszkańców, w XVII w. 701, w XVIII w. 400 mieszkańców. Zaczął rozwijać się przemysł, zbudowano gorzelnię, browar, odlewnię żelaza, tartak i młyn wodny. Mimo to w drugiej połowie XVIII w. Poniatowo utraciło prawa miejskie[11].

Liczba mieszkańców z roku 1825 wzrosła z 400 do 715 osób, a w 1961 roku wieś liczyła 810 mieszkańców, głównym zajęciem ludności była i jest uprawa ziemi[12].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 107989
  2. Wieś Olszewo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-04-23], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 953 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c GUS. Rejestr TERYT
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 62-63.
  8. G. Spychalski: Towarzystwo Miłośników Ziemi Zawkrzeńskiej, Zarys dziejów Żuromina.. 1987, s. 3.
  9. W. Lis: Diecezja Płocka. Struktura personalno–administracyjna. Płock: 1978, s. 464.
  10. J. Antoniewicz: Studia i materiały do dziejów Ziemi Zawkrzeńskiej. Warszawa: 1971, s. 37-77.
  11. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 8. Warszawa: 1887, s. 766.
  12. S. Arnold: Miasta polskie w Tysiącleciu. T. 2. Warszawa: 1967, s. 501 – 502.

Linki zewnętrzne edytuj