Ponikwa (województwo dolnośląskie)
Ponikwa (niem. Verlorenwasser) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka.
| wieś | |
 Kościół św. Józef Robotnika w Ponikwie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
410-520[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
244[3] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
57-520[4] |
| Tablice rejestracyjne |
DKL |
| SIMC |
0851554 |
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°15′04″N 16°36′28″E/50,251111 16,607778[1]
| |
Położenie edytuj
Ponikwa to wieś łańcuchowa o długości około 3 km leżąca pomiędzy masywem Jagodnej na zachodzie i Wyszkowskim Grzbietem, w Rowie Górnej Nysy, na wysokości około 410–520 m n.p.m.[2] Przez wieś przepływa potok Ponik, który w Długopolu-Zdroju wpada do Nysy Kłodzkiej.
Podział administracyjny edytuj
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim.
Historia edytuj
Pierwsza wzmianka na temat Ponikwy (niem. Verlorenwasser) pochodzi z 1319 roku, jest to więc jedna z najstarszych wsi w tym regionie[2]. W 1427 roku wójt Hannus von Mosschen sprzedał Ponikwę swojemu zięciowi Jorgowi von dem Sandemu[2]. Na początku XVIII wieku wzniesiono tu kościół[2]. W 1840 roku w miejscowości było 86 budynków, w tym: kościół cmentarny, szkoła katolicka, 3 młyny wodne, szpital i gorzelnia[2]. W tym czasie Ponikwa była podzielona na dwie części: jedna należała do księżny Marianny Orańskiej, a druga była wolnym sołectwem[2]. Pod koniec XIX wieku wieś nabrała znaczenia turystycznego i była chętnie odwiedzana przez kuracjuszy z Długopola-Zdroju[2]. W tym czasie powstała tu gospoda z 10 miejscami noclegowymi[2]. Po 1945 roku Ponikwa pozostała typową wsią rolniczą, w 1978 roku było tu 68 gospodarstw rolnych[2].
Sowina edytuj
Kolonia niem. Eulenberg, (1747) to rozproszone domy położone na wysokości 510-575 m n.p.m. powyżej leśniczówki w Ponikwie, na wschodnim zboczu Jagodnej, poniżej Autostrady Sudeckiej. Kolonia powstała na początku XVIII w.
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[5]:
- zabytkowy kościół filialny pw. św. Józefa Robotnika[6]
, murowany, zbudowany w połowie XVIII wieku. Główny ołtarz to dzieło Michała Ignacego Klahra, datowany jest w przybliżeniu na rok 1770. Kościół został przebudowany w XIX wieku[2].
Turystyka edytuj
Przez Ponikwę prowadzi szlak turystyczny[7]:
z Długopola-Zdroju na Przełęcz Spaloną.
W miejscowości znajdują się dwa gospodarstwa agroturystyczne: Leszczynowy Dworek i Chata nad Ponikiem (do 2023: Stanica nad Ponikiem). Ponadto w miejscowości od 2023 roku funkcjonuje dom wczasowy Ponikwa36.
-
Kaplica cmentarna -
Portal kościoła św. Józefa w Ponikwie -
Dom nr 36 w Ponikwie -
Herb Mosch
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 108043
- ↑ a b c d e f g h i j k Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 355-358. ISBN 83-85773-06-1.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 967 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 64. [dostęp 2012-08-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Marek Staffa: Kotlina Kłodzka i rów Górnej Nysy. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, s. 357, seria: Słownik geografii turystycznej Sudetów. ISBN 83-85773-06-1.
- ↑ Mapa szlaków turystycznych. [dostęp 2018-03-29].
Bibliografia edytuj
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 14: Góry Bystrzyckie i Orlickie. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, ISBN 83-7005-340-8.