Portret Barnima VI
Portret Barnima VI — obraz olejny o wymiarach 80 × 62 cm, namalowany na płótnie przez nieznanego kopistę w pierwszej tercji XVII wieku (ok. 1635), przechowywany w greifswaldzkim Muzeum Pomorza, o ograniczonej wartości ikonograficznej i artystycznej, mający przedstawiać księcia wołogoskiego Barnima VI, z dynastii Gryfitów. Taka atrybucja jest jednak przedmiotem kontrowersji, bowiem sportretowana osoba ma rysy jego potomka Bogusława XIV[1].
| |
| Autor |
nieznany kopista |
|---|---|
| Data powstania |
ok. 1635 |
| Medium |
olej na płótnie |
| Wymiary |
80 × 62 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Na obrazie ukazany jest (w formie przedstawienia typu popiersie) jeszcze młody mężczyzna ubrany w pochodzący z okresu powstania obrazu strój, którego tożsamość określa napis umieszczony w górnym prawym rogu (obok głowy): BARNIM VI. v.G.G. / HERZOG VON STETTIN / UND POMMERN, czyli „Barnim VI z Bożej łaski / książę Szczecina / i Pomorza”. Uznawanie przedstawionego na portrecie księcia właśnie za Barnima VI jest kwestią dyskusyjną. Już w 1937 stwierdzono podobieństwo wizerunku na obrazie z innymi przedstawieniami ostatniego (zmarłego w 1637) księcia pomorskiego Bogusława XIV. Ustalenie jednak, czy w przypadku tego portretu doszło do omyłki w podpisie czy też portrecista zamierzał oddać rodzinne podobieństwo (Barnim VI, który zmarł w 1405, był w prostej linii przodkiem Bogusława XIV), jest niemożliwe. Z tego względu określenie, kogo przedstawia portret, jest albo pozostawiane w zawieszeniu, albo jednoznacznie przypisywane do Bogusława XIV. W przypadku uznania mężczyzny na obrazie za Barnima VI, portret ten nie przekazuje jego prawdziwego wyglądu, jest przedstawieniem apokryficznym[2].
Obraz ten znajdował się do 1945 w posiadaniu rodu Bismarck-Osten, będąc częścią ich kolekcji w dworze w Płotach (niem. Plathe). Po raz pierwszy został w 1996 udostępniony publiczności na wystawie „Die Greifen — Pommersche Herzöge. 12. bis 17. Jahrhundert” w Kilonii (nr kat. 1), a potem w Greifswaldzie. Od tego też roku portret znajduje się w stałym depozycie, po powstaniu Muzeum Pomorza w Greifswaldzie jest przechowywany tamże[3].
Przypisy edytuj
- ↑ H. Bethe, Die Bildnisse des pommerschen Herzogshauses, „Baltische Studien”, NF 39, 1937, s. 78, 82; Die Greifen. Pommersche Herzöge, 12. bis 17. Jahrhundert. Katalog zur Ausstellung, 3. März bis 5. Mai 1996, Kiel, Schloss Rantzaubau, Kiel 1996, s. 24; H. Hannes, Bildnisse der pommerschen Herzöge, [w:] N. Buske, J. Krüger, R.-G. Werlich (red.), Die Herzöge von Pommern. Zeugnisse der Herrschaft des Greifenhauses, Wien–Köln–Weimar 2012, s. 16, 375, 408; R. Schmidt, Bildnisse pommerscher Herzöge des 15. bis 17. Jahrhundert, [w:] R. Schmidt, Das historische Pommern. Personen — Orte — Ereignisse, Wien–Köln–Weimar 2009, s. 185, 197.
- ↑ H. Bethe, Die Bildnisse des pommerschen Herzogshauses ↓, s. s. 82: Bogusław XIV; Die Greifen. Pommersche Herzöge... ↓, s. s. 24: Bogusław XIV; H. Hannes, Bildnisse der pommerschen Herzöge ↓, s. s. 16, 408: Barnim VI albo Bogusław XIV; R. Schmidt, Bildnisse pommerscher Herzöge... ↓, s. s. 185, 197: Bogusław XIV.
- ↑ Die Greifen. Pommersche Herzöge... ↓, s. 24; H. Hannes, Bildnisse der pommerschen Herzöge ↓, s. 16, 25, 375, 408; R. Schmidt, Bildnisse pommerscher Herzöge... ↓, s. s. 179, przyp. 1, 197, 223.
Bibliografia edytuj
- Hellmuth Bethe, Die Bildnisse des pommerschen Herzogshauses, „Baltische Studien”, NF 39, 1937, s. 71-99.
- Die Greifen. Pommersche Herzöge, 12. bis 17. Jahrhundert. Katalog zur Ausstellung, 3. März bis 5. Mai 1996, Kiel, Schloss Rantzaubau, Kiel 1996.
- Hellmut Hannes, Bildnisse der pommerschen Herzöge, [w:] Norbert Buske, Joachim Krüger, Ralf-Gunnar Werlich (red.), Die Herzöge von Pommern. Zeugnisse der Herrschaft des Greifenhauses, Wien–Köln–Weimar 2012 (Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Pommern. Reihe V: Forschungen zur pommerschen Geschichte 45), s. 11-28.
- Roderich Schmidt, Bildnisse pommerscher Herzöge des 15. bis 17. Jahrhundert, [w:] Roderich Schmidt, Das historische Pommern. Personen — Orte — Ereignisse, Wien–Köln–Weimar 2009 (Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Pommern. Reihe V: Forschungen zur pommerschen Geschichte 41), s. 179-225.