Portret Juana de Villanueva

obraz Francisca Goi

Portret Juana de Villanueva (hiszp. Retrato de Juan de Villanueva) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi (1746–1828). Portret przedstawiający architekta Juana de Villanueva należy do zbiorów Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych św. Ferdynanda w Madrycie[1][2].

Portret Juana de Villanueva
Ilustracja
Autor

Francisco Goya

Data powstania

1802–1805

Medium

olej na desce

Wymiary

90 × 67 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Królewska Akademia Sztuk Pięknych św. Ferdynanda

Okoliczności powstania edytuj

Juan de Villanueva (1739–1811) był czołowym hiszpańskim architektem neoklasycyzmu, związanym z dworem Karola III i Karola IV. Kształcił się w środowisku zainteresowanym klasyczną starożytnością; spędził sześć lat podróżując po Włoszech. W 1768 zlecono mu renowację Eskurialu, a cztery lata później zaprojektowanie dwóch rekreacyjnych domów w stylu włoskim dla rodziny królewskiej: Casita del Principe i Casita de Arriba. Zaprojektował także budynek przyszłego Muzeum Prado, obserwatorium astronomiczne w Madrycie i ogrody Pałacu Królewskiego w Aranjuez. Kiedy sportretował go Goya, Villanueva miał ponad 60 lat i wiele zawodowych osiągnięć za sobą[3]. Również dla malarza był to okres sukcesów, rozwijającej się kariery na królewskim dworze i popularności jako portrecisty arystokracji[4]. W swojej karierze Goya miał okazję sportretować kilku architektów: w 1784 namalował Portret Ventury Rodrígueza, w 1819 Juana Antonia Cuervo, a w 1820 Tiburcia Péreza y Cuervo[5].

Opis obrazu edytuj

Villanueva został przedstawiony na ciemnym, neutralnym tle. Ma na sobie strój członka Akademii św. Ferdynanda – ciemnoniebieski kaftan i czerwoną kamizelkę haftowane na brzegach srebrnymi nićmi. Siedzi przy stole, na którym leżą różne plany architektoniczne i kompas[6]. Villanueva trzyma jeden z projektów w ręce i sprawia wrażenie, że zwraca się bezpośrednio do widza, jakby miał coś wyjaśnić. Na jednej z kart papieru widnieje inskrypcja Villanueva / por Goya[3]. Wyróżniają się ręce oraz twarz architekta, jego ożywione i radosne oczy, usta uchylone w lekkim uśmiechu, odkryte czoło i pudrowana peruka. Strumień światła padający na twarz podkreśla właściwe dla wieku mężczyzny zmarszczki. Detale stroju zostały wykonane szybkimi pociągnięciami pędzla[6], Goya celowo pozostawia je widoczne[3].

Proweniencja edytuj

Obraz należał do Villanuevy, który przekazał go w testamencie Akademii św. Ferdynanda. Portret został włączony do kolekcji akademii 4 października 1811. Obraz został wybrany do ilustrowanego zbioru najważniejszych dzieł Akademii św. Ferdynanda (Cuadros selectos de la Real Academia de Bellas Artes de San Fernando) wydanego w 1885. W tym celu malarz Francisco Aznar wykonał rysunek, a Pascual Alegre rycinę na podstawie obrazu[2].

Przypisy edytuj

  1. Alfonso E. Pérez Sánchez: Goya. Warszawa: Oficyna Imbir, 2009, s. 153. ISBN 978-83-60334-71-3.
  2. a b María Ángeles Blanca Piquero López, Mercedes Gonzáles de Amezúa y del Pino: Los Goyas de la Academia. Madrid: Królewska Akademia Sztuk Pięknych św. Ferdynanda, 2016, s. 22–23. ISBN 978-84-96406-41-4.
  3. a b c Juan de Villanueva. fundaciongoyaenaragon.es. [dostęp 2018-01-09]. (hiszp.).
  4. María Jesús Díaz (red.): Goya. Madrid: Susaeta Ediciones, 2010, s. 204. ISBN 978-84-9928-021-9.
  5. Xavier Bray (ed.): Goya: Los Retratos. Turner Libros, 2015, s. 142, 146. ISBN 978-84-1635-484-9.
  6. a b Juan de Villanueva. artehistoria.com. [dostęp 2018-01-09]. (hiszp.).