Postępująca leukoencefalopatia wieloogniskowa

Postępująca leukoencefalopatia wieloogniskowa (ang. progressive multifocal leukoencephalopathy, PML, progressive multifocal leukoencephalitis) – rzadka, ale w znacznej części przypadków śmiertelna choroba wirusowa, charakteryzująca się rozsianą demielinizacją w obrębie istoty białej mózgowia. Występuje przede wszystkim u osób z immunosupresją i jest jedną z chorób wskaźnikowych AIDS[1].

Postępująca leukoencefalopatia wieloogniskowa
Ilustracja
Obraz MR postępującej leukoencefalopatii wieloogniskowej
Klasyfikacje
ICD-10

A81.2

Etiologia edytuj

 
Barwienie immunohistochemiczne na obecność cząstek wirusa JC w komórkach gleju pacjenta z PML

Czynnikiem wywołującym PML jest poliomawirus JC.

Objawy i przebieg edytuj

Występują objawy ogniskowe, a przebieg jest postępujący. U około 6% pacjentów pojawiają się drgawki. Wraz z postępem choroby narasta niezborność, osłabienie, upośledzenie wzroku i mowy, a niekiedy także zmiany osobowości[1].

Leczenie i rokowanie edytuj

Rokowanie jest złe, około 30–50% pacjentów umiera w ciągu 4–6 miesięcy od rozpoznania[1][2]. Podstawą leczenia w przypadkach powiązanych z AIDS jest terapia HAART, która niekiedy pozwala przywrócić naturalną odporność organizmu w stopniu wystarczającym do pokonania wirusa[1]. W roku 2010 opisano pierwszy przypadek wyleczenia z postępującej leukoencefalopatii wieloogniskowej przy zastosowaniu meflochiny[3]. U ozdrowieńców często występują trwałe uszkodzenia mózgu i niepełnosprawność[1].

Historia edytuj

Zmiany typu PML jako pierwszy opisał Julius Hallervorden w 1930 roku[4]. Aström, Mancall i Richardson opisali w 1958 zespół objawów[5], a etiologię wirusową wskazała jako pierwsza w 1965 ZuRhein[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Progressive Multifocal Leukoencephalopathy Information Page: National Institute of Neurological Disorders and Stroke (NINDS) [online], web.archive.org, 4 stycznia 2015 [dostęp 2020-05-29] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-04].
  2. Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny. Wojciech Kozubski, Paweł P. Liberski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 402. ISBN 83-200-3244-X.
  3. T.E. Gofton i inni, Mefloquine in the treatment of progressive multifocal leukoencephalopathy, „Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry”, 82 (4), 2011, s. 452–455, DOI10.1136/jnnp.2009.190652, ISSN 0022-3050, PMID20562463 [dostęp 2020-05-29] (ang.).
  4. Hallervorden J. Eigennartige und nicht rubriziebare Prozesse. [w:] 0. Bumke (ed.): Handbuch der Geiteskranheiten, vol. 2. Die Anatomie der Psychosen. Springer, Berlin 1930 s. 1063-1107
  5. ASTROM KE, MANCALL EL, RICHARDSON EP. Progressive multifocal leuko-encephalopathy; a hitherto unrecognized complication of chronic lymphatic leukaemia and Hodgkin's disease. „Brain : a journal of neurology”. 1 (81), s. 93–111, marzec 1958. PMID: 13523006. 
  6. ZuRhein GM, Chou SM. Particles resembling papovavirions in human cerebral demyelinating disease. Science 148, 1477-1479 (1965)