Potrącenie

pojęcie z prawa cywilnego

Potrącenie (łac. compensatio; kompensacja, kompensata) – w prawie cywilnym umorzenie dwóch przeciwstawnych sobie wierzytelności poprzez złożenie oświadczenia woli przez jednego wierzyciela drugiemu wierzycielowi lub w drodze dwustronnej umowy.

W języku potocznym o potrąceniu mówi się również w razie pomniejszenia wysokości należnego świadczenia z innych przyczyn.

Kompensata uchyla konieczność realnego wykonania świadczeń przez obie strony, a zaspokojenie wierzyciela wyraża się w tym, iż nie musi on wykonywać przeciwstawnego zobowiązania.

Przesłanki potrącenia:

  • dwie osoby muszą być względem siebie zarówno wierzycielami jak i dłużnikami,
  • przedmiotem świadczeń w obu przypadkach są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone co do gatunku,
  • obie wierzytelności są wymagalne (odroczenie wykonania zobowiązania udzielone przez sąd albo bezpłatnie przez wierzyciela nie wyłącza potrącenia[1])
  • wierzytelność osoby dokonującej potrącenia jest zaskarżalna.

Nie mogą być umorzone przez potrącenie[2]:

  • wierzytelności nieulegające zajęciu,
  • wierzytelności o dostarczenie środków utrzymania,
  • wierzytelności wynikające z czynów niedozwolonych,
  • wierzytelności, co do których potrącenie jest wyłączone przez przepisy szczególne

Przypisy edytuj

  1. Art. 501. KC - Kodeks cywilny [online], lexlege.pl [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  2. Art. 505. KC - Kodeks cywilny [online], lexlege.pl [dostęp 2022-12-07] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Zbigniew Radwański, Adam Olejniczak: Zobowiązania – część ogólna. Warszawa: C. H. Beck, 2016. ISBN 978-83-255-8840-3.