Powiat gnieźnieński
Powiat gnieźnieński – powiat w Polsce (województwo wielkopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Gniezno.
| powiat | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| TERC |
3003 | ||||||||
| Siedziba | |||||||||
| Starosta | |||||||||
| Powierzchnia |
1254,34 km² | ||||||||
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
| ||||||||
| • gęstość |
115,9 os./km² | ||||||||
| Urbanizacja |
62,6% | ||||||||
| Tablice rejestracyjne |
PGN | ||||||||
Adres urzędu: ul. Jana Pawła II 9/1062-200 Gniezno | |||||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie województwa
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Pod nazwą powiat gnieźnieński funkcjonowała również jednostka administracyjna m.in. w okresie I Rzeczypospolitej, II Rzeczypospolitej (1919–1939) oraz w latach Polski Ludowej (1945–1975).
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejskie: Gniezno
- gminy miejsko-wiejskie: Czerniejewo, Kłecko, Trzemeszno, Witkowo
- gminy wiejskie: Gniezno, Kiszkowo, Łubowo, Mieleszyn, Niechanowo
- miasta: Czerniejewo, Gniezno, Kłecko, Trzemeszno, Witkowo
Przed 1 stycznia 1999 r. wszystkie gminy powiatu należały do województwa poznańskiego, z wyjątkiem gminy Witkowo, która należała do województwa konińskiego oraz gminy Trzemeszno, która należała do województwa bydgoskiego.
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 145 418 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwały 145 393 osoby[3].
Opis edytuj
Powiat gnieźnieński to znaczące miejsce na kulturowej i historycznej mapie Wielkopolski. Prawdopodobnie na obszarze Ostrowa Lednickiego Mieszko I przyjął chrzest, wprowadzając kraj w krąg kultury chrześcijańskiej. W gnieźnieńskiej archikatedrze złożone zostały szczątki św. Wojciecha – patrona Polski. W Gnieźnie krzyżuje się też najstarsza trasa turystyczna w kraju – Szlak Piastowski. To jeden z najbardziej znanych szlaków kulturowych w Polsce. Obejmuje miejscowości związane z historią panowania rodu Piastów do roku 1370. Szlak Piastowski przebiega przez obszar dwóch województw: wielkopolskiego oraz kujawsko–pomorskiego. Aktualnie szlak ma charakter liniowy, z dwiema przecinającymi się w Gnieźnie trasami. Silnym elementem gospodarki powiatu gnieźnieńskiego jest turystyka. Na jego terenie funkcjonuje odcinek Szlaku św. Jakuba, Szlak Architektury Drewnianej, Szlak Kłeckich Świątyń, Szlak Pałaców i Dworów oraz Szlak Śladami Mitów i Legend. Z myślą o rowerzystach w latach 2011–2013 w powiecie wytyczono oraz oznakowano nowe szlaki rowerowe. Powstało pięć, zróżnicowanych pod względem długości i trudności, tras. Każda z nich zaczyna się na gnieźnieńskim rynku i prowadzi przez atrakcje turystyczne powiatu. Atrakcją dla zwolenników aktywnego wypoczynku są liczne zbiorniki wodne, z bardzo popularnym wśród turystów ośrodkiem w Skorzęcinie. Ofertę regionu dopełnia również propozycja ośrodków jeździeckich, fabryk bombek choinkowych, zabytkowa parowozownia i muzea techniki. Główne muzea w powiecie gnieźnieńskim to: Muzeum Archidiecezjalne i Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie oraz Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
Statystyka[4] edytuj
Demografia edytuj
| Stan ludności i ruch naturalny (źródło: GUS) | ||
|---|---|---|
| Pozycja | Jednostka miary | 31.12.2015 |
| liczba ludności ogółem | osoba | 145 085 |
| mężczyźni | osoba | 71 167 |
| kobiety | osoba | 73 918 |
| w miastach | osoba | 90 376 |
| na wsi | osoba | 57 709 |
| na 1 km² | osoba | 116 |
| w wieku przedprodukcyjnym | osoba | 28 576 |
| w wieku produkcyjnym, w tym: | osoba | 90 680 |
| w wieku produkcyjnym mobilnym | osoba | 58 227 |
| w wieku produkcyjnym niemobilnym | osoba | 32 453 |
| w wieku poprodukcyjnym | osoba | 25 829 |
| w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym | osoba | 60,0 |
| w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym | osoba | 90,4 |
| w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym | osoba | 28,5 |
| przyrost naturalny na 1000 ludności | - | 0,7 |
Rynek pracy edytuj
| Pracujący (źródło: GUS) | ||
|---|---|---|
| Pozycja | Jednostka miary | 31.12.2014 |
| pracujący ogółem | osoba | 32 389 |
| mężczyźni | osoba | 16 437 |
| kobiety | osoba | 15 952 |
| pracujący w sekcji: | ||
| rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo | osoba | 6 902 |
| przemysł i budownictwo | osoba | 9 558 |
| handel; naprawa pojazdów samochodowych; transport i gospodarka magazynowa; zakwaterowanie i gastronomia; informacja i komunikacja | osoba | 6 628 |
| działalność finansowa i ubezpieczeniowa; obsługa rynku nieruchomości | osoba | 679 |
| pozostałe usługi | osoba | 8 622 |
| Bezrobocie | ||
| pozycja | jednostka miary | 31.12.2015 |
| liczba bezrobotnych ogółem | osoba | 4 705 |
| mężczyźni | osoba | 1 993 |
| kobiety | osoba | 2 712 |
| zamieszkali na wsi | osoba | 1 631 |
| z prawem do zasiłku | osoba | 678 |
| stopa bezrobocia rejestrowanego | % | 9,3 |
Podmioty gospodarcze edytuj
| Podmioty gospodarcze (źródło: GUS) | ||
|---|---|---|
| Pozycja | Jednostka miary | 31.12.2015 |
| podmioty gospodarki narodowej ogółem | jedn. gosp. | 15 549 |
| sektor prywatny ogółem, w tym: | jedn. gosp. | 15 079 |
| spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego | jedn. gosp. | 138 |
| podmioty według rodzajów działalności: | ||
| rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo | jedn. gosp. | 377 |
| przemysł i budownictwo | jedn. gosp. | 3 846 |
| usługi | jedn. gosp. | 11 326 |
| Podmioty według klas wielkości: | ||
| 0 – 9 osób pracujących | jedn. gosp. | 14 866 |
| 10 – 49 osób pracujących | jedn. gosp. | 547 |
| 50 – 249 osób pracujących | jedn. gosp. | 129 |
| 250 – 999 osób pracujących | jedn. gosp. | 7 |
Gospodarka edytuj
W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie gnieźnieńskim obejmowała ok. 1,8 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 3,6% do aktywnych zawodowo[5].
Hejnał Powiatu Gnieźnieńskiego edytuj
Sąsiednie powiaty edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-06-11].
- ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
- ↑ w oparciu o dane GUS 31.12.2014 r. oraz 31.12.2015 r.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny / Obszary tematyczne / Rynek pracy / Bezrobocie rejestrowane / Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-20].