Powstanie w Iraku (1920)

Powstanie w Iraku – zryw Irakijczyków przeciwko Imperium brytyjskiemu w 1920 roku.

Powstanie w Iraku 1920
Ilustracja
Armia brytyjska w Bagdadzie - 1917
Czas

maj – październik 1920

Miejsce

Irak

Wynik

zwycięstwo Brytyjczyków

Strony konfliktu
 Wielka Brytania rebelianci iraccy
Dowódcy
Arnold Wilson Muhammed ad-Din asz-Szirazi
Siły
120 000 piechoty[1] (później posilone dodatkowymi 15 414)[1],
63 samolory[1]
131 000[2]
Straty
400 zabitych[3],
600 zaginionych[3],
1 100–1 800 rannych[3],
11 samolotów zniszczonych[4]
2 050–4 000 zabitych[3],
4 800–6 150 rannych[3]
brak współrzędnych

Jednym z powodów wybuchu powstania było aresztowanie przez Brytyjczyków jednego z irackich szejków w mieście Rumajsa. Członkowie plemienia pojmanego szejka odbili go, rozbijając angielski garnizon w mieście. Walki przerodziły się w ogólnonarodowe powstanie, na czele którego stanął przywódca szyitów Muhammed ad-Din asz-Szirazi. 20 lipca 1920 roku w wyniku bitwy pod Arsijate Anglicy odzyskali utracony wcześniej garnizon, tracąc w walkach 625 zabitych i rannych. Jednak już trzy dni później, 23 lipca, w bitwie o Kefil powstańcy rozbili 800-osobowy oddział brytyjski, po czym odbili szereg miejscowości nad środkowym Eufratem. 6 sierpnia powstanie wybuchło także w Karbali, gdzie ogłoszono świętą wojnę. Walki toczono głównie w środkowej części kraju. Niepowodzeniem zakończyły się próby wywołania rebelii w Bagdadzie, gdzie Brytyjczycy aresztowali i rozstrzelali pięciu przywódców powstania. Pod koniec sierpnia Brytyjczycy zebrali w Iraku 150-tysięczną armię, która rozpoczęła likwidowanie poszczególnych punktów oporu powstańców. Po odzyskaniu większości miast w listopadzie 1920 roku odbito ostatni bastion powstańczy, Rumajsę, tłumiąc iracką rebelię.

Przypisy edytuj

  1. a b c Ppłk David J. Dean: Air Power in Small Wars - the British air control experience. Air University Review (Air & Space Power Journal), lipiec-sierpień 1983. [dostęp 2012-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-07)].
  2. Ibrahim Al-Marashi, Sammy Salama: Iraq's Armed Forces: An Analytical History, Routledge, 2008, ISBN 0-415-40078-3, s. 15.
  3. a b c d e Tauber E. The Formation of Modern Syria and Iraq. Ss. 312-314
  4. Jonathan Glancey: Our last occupation - Gas, chemicals, bombs: Britain has used them all before in Iraq. The Guardian, 19 kwietnia 2003. [dostęp 2012-06-15].

Bibliografia edytuj

  • Leksykon bitew świata, Wyd. Almapress, Warszawa 2004.