Pracownik seksualny

Pracownik seksualny (ang. sex worker) – osoba wykonująca usługi seksualne lub zatrudniona w przemyśle erotycznym[1][2][3][4].

Etymologia edytuj

Termin sex worker został utworzony w roku 1978 przez aktywistkę ruchu pracowników seksualnych Carol Leigh(inne języki)[5][6]. Używanie go spopularyzowało się po opublikowaniu antologii Sex Work: Writings By Women In The Sex Industry w 1987 roku, pod redakcją Frédérique Delacoste i Priscilli Alexander[7][8][9]. Od tego czasu termin ten zaczął być powszechnie stosowany, również w publikacjach naukowych, przez organizacje pozarządowe i związki zawodowe, a także przez agencje rządowe i międzyrządowe, takie jak Światowa Organizacja Zdrowia[10][11] i UNAIDS[12][13].

Termin ten jednak budzi sprzeciwy wśród osób i organizacji, które z powodów moralnych zajęć takich jak prostytucja nie uważają za pracę[14][15][16]. Wśród przeciwników tego terminu są zarówno prawicowi konserwatyści jak i - coraz częściej - środowiska lewicowe i feministyczne, które prostytucję postrzegają jako przemoc wobec kobiet.

Historia użycia terminu edytuj

 
Hasło o sex worku niesione na warszawskiej manifie w 2023.

W chwili obecnej (marzec 2013) wyszukiwarka WHO podaje już ponad 10 razy częstsze użycie terminu sex worker od terminu prostitute. Wśród zarejestrowanych opracowań, jest to obecnie 33710 wobec 2730 przykładów. Jednak wyszukiwarka Google, która przeszukując internet nie ogranicza zakresu poszukiwania do prasy specjalistycznej, podaje w grudniu 2019 ponad dziesięciokrotnie częstsze użycie słowa prostitute od terminu sex worker. W tym samym czasie wyszukiwanie Google w języku polskim daje prawie stukrotnie częstsze użycie słowa prostytutka od terminu pracownik seksualny.

Użycie neutralnej terminologii jest elementem obecnej strategii WHO w walce z AIDS, którego liczba ofiar zbliża się już do liczby ofiar pierwszej wojny światowej. Z drugiej strony, niektóre wcześniejsze opracowania cytowane przez WHO podkreślały wpływ dobrego kontaktu ze środowiskiem z „branży” na skuteczność edukacji w zapobieganiu zakażeniom wirusem HIV. Jednym z elementów tego dobrego kontaktu było stosowanie lokalnych określeń dla prostytucji, w tym określeń slangowych[17][18].

Przypisy edytuj

  1. Meaning of Sex Worker by Lexico [online], Lexico Dictionaries | English [dostęp 2019-12-17] (ang.).
  2. Definition of SEX WORKER [online], www.merriam-webster.com [dostęp 2019-12-17] (ang.).
  3. Znaczenie SEX WORKER, definicja w Cambridge English Dictionary [online], dictionary.cambridge.org [dostęp 2019-12-17] (pol.).
  4. Collins English Dictionary, The sex industry definition and meaning [online], www.collinsdictionary.com [dostęp 2019-12-17] (ang.).
  5. Carol Leigh, Activist Who Coined The Term 'Sex Work,' Dies At 71 [online], HuffPost, 18 listopada 2022 [dostęp 2023-10-01] (ang.).
  6. Tribute to Carol Leigh [online], Red Umbrella Fund [dostęp 2023-10-01] (ang.).
  7. Frédérique Delacoste, Priscilla Alexander, Sex work : writings by women in the sex industry, wyd. 1st ed, Pittsburgh, Pa.: Cleis Press, 1987, ISBN 0-939416-10-7, OCLC 16666563 [dostęp 2019-12-17].
  8. Sex Work-Etymology [online], www.bayswan.org [dostęp 2019-12-17].
  9. Jill Nagle, Whores and other feminists, New York: Routledge, 1997, ISBN 0-415-91821-9, OCLC 35280643 [dostęp 2019-12-17].
  10. WHO, Sex workers [online], WHO [dostęp 2019-12-17].
  11. WHO – sex worker
  12. UNAIDS - Wskazówki wydawcy dla autorów (sierpień 2006) (ang.)
  13. Carnival queens call on Panamanian young women to take the lead and protect themselves from HIV [online], www.unaids.org [dostęp 2019-12-17] (ang.).
  14. Metro Windsor (Kanada), Luke Simcoe (ang.) tłum. tytułu: Jednostka moralna policji aresztuje dwudziestoczteroletnią pracownicę seksualną. [dostęp 2013-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-30)].
  15. Instytut im. Piotra Skargi Agenda ONZ chce legalizacji prostytucji. [dostęp 2013-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-30)].
  16. Janusz Korwin-Mikke Co jest złego w byciu dziwką dla swojego męża?. [dostęp 2013-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-06)].
  17. WHO, Case studies [online], WHO [dostęp 2019-12-17].
  18. WHO – SANGRAM