Premierzy Liechtensteinu

Premier Księstwa Liechtensteinu
Regierungschef des Fürstentums Liechtenstein
	Obecny
	; Daniel Risch
	Stanowisko
Państwo	Liechtenstein
Data utworzenia	5 października 1921
Pierwszy	Josef Ospelt (FBP)
Obecny	Daniel Risch (VU)
Obecny od	25 marca 2021
Siedziba	Vaduz
	Strona internetowa

Premiera Księstwa Liechtensteinu (niem. Regierungschef des Fürstentums Liechtenstein) mianuje Książę na wniosek Landtagu. Stoi on na czele Rządu Liechtensteinu i jest pośrednikiem między monarchą, a resztą gabinetu. Kontrasygnuję on ustawy Landtagu i dekrety książęce, a w przypadku równości głosów w Rządzie to jemu przypada ostateczna decyzja^[1]. Zgodnie z umową koalicyjną między VU i FBP stanowisko premiera w koalicyjnym rządzie przypada tej partii, która osiągnęła wyższy wynik w wyborach, zaś z drugiej partii powoływany jest wicepremier^[2].

Stanowisko premiera pojawiło się w ustroju politycznym Księstwa wraz z wprowadzeniem konstytucji w 1921 r. i od tamtej pory urząd piastowało czternastu szefów rządu – ośmiu z Postępowej Partii Obywatelskiej (FBP), pięciu z Unii Patriotycznej (VU) oraz jeden z Chrześcijańsko-Społecznej Partii Ludowej (VP)^[3].

Wszyscy premierzy Liechtensteinu byli mężczyznami. Pierwszą kandydatką na premiera została Sabine Monauni z FBP przed wyborami w 2021 r. Jej partia przegrała jednak różnicą zaledwie 0,01% z VU, a Monauni została pierwszą kobietą na stanowisku wicepremiera^[4].

Najdłużej na stanowisku premiera był Josef Hoop z FBP, którego rządy trwały 17 lat i 30 dni, a najkrócej – Markus Büchel, rządzący 203 dni. Był on również jedynym premierem w historii Księstwa, wobec którego przegłosowane zostało wotum nieufności w Landtagu.

Lista Premierów Liechtensteinu edytuj

Premier		Kadencja			Partia	Rząd	Książę
Premier		Od	Do	Długość	Partia	Rząd	Książę
1	Josef Ospelt	2 marca 1921	4 maja 1922	1 rok, 63 dni	FBP	•	Jan II Dobry
–	Alfons Feger	4 maja 1922	1 czerwca 1922	28 dni	VP	–
–	Felix Gubelman	1 czerwca 1922	6 czerwca 1922	5 dni	FBP	–
2	Gustav Schädler	6 czerwca 1922	28 czerwca 1928	6 lat, 22 dni	VP	I
2	Gustav Schädler	6 czerwca 1922	28 czerwca 1928	6 lat, 22 dni	VP	II
–	Alfred Liechtenstein	28 czerwca 1928	4 sierpnia 1928	38 dni	–	–
3	Josef Hoop	4 sierpnia 1928	3 września 1945	17 lat, 30 dni	FBP	I	Franciszek I
						II	Franciszek Józef II
						III
4	Alexander Frick	3 września 1945	16 lipca 1962	16 lat, 316 dni	FBP	I
						II
						III
5	Gerard Batliner	16 lipca 1962	18 marca 1970	7 lat, 245 dni	FBP	I
						II
						III
6	Alfred Hilbe	18 marca 1970	27 marca 1974	4 lata, 9 dni	VU	•
7	Walter Kieber	27 marca 1974	26 kwietnia 1978	4 lata, 30 dni	FBP	•
8	Hans Brunhart	26 kwietnia 1978	26 maja 1993	15 lat, 30 dni	VU	I
						II
						III
						IV	Jan Adam II
9	Markus Büchel	26 maja 1993	15 grudnia 1993	203 dni	FBP	•
10	Mario Frick	15 grudnia 1993	5 kwietnia 2001	7 lat, 111 dni	VU	I
10	Mario Frick	15 grudnia 1993	5 kwietnia 2001	7 lat, 111 dni	VU	II
11	Otmar Hasler	5 kwietnia 2001	25 marca 2009	7 lat, 354 dni	FBP	I
11	Otmar Hasler	5 kwietnia 2001	25 marca 2009	7 lat, 354 dni	FBP	II
12	Klaus Tschütscher	25 marca 2009	27 marca 2013	4 lata, 2 dni	VU	•
13	Adrian Hasler	27 marca 2013	25 marca 2021	7 lat, 363 dni	FBP	I
13	Adrian Hasler	27 marca 2013	25 marca 2021	7 lat, 363 dni	FBP	II
14	Daniel Risch	25 marca 2021	–	–	VU	•

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

↑ KrzysztofK. Koźbiał KrzysztofK., System polityczny Księstwa Liechtensteinu, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 159-160, ISBN 978-83-233-3523-8 [dostęp 2022-07-20] (pol.).
↑ Koalition – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2022-07-21] (niem.).
↑ Mitglieder der Regierung des Fürstentums Liechtenstein 1862-2021 [online], www.regierung.li [dostęp 2022-07-21] .
↑ Sabine Monauni als FBP-Spitzenkandidatin nominiert - Liechtenstein - Liechtensteiner Volksblatt, die Tageszeitung für Liechtenstein [online], Liechtensteiner Volksblatt [dostęp 2022-07-21] (niem.).

[:12-1] KrzysztofK. Koźbiał KrzysztofK., System polityczny Księstwa Liechtensteinu, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 159-160, ISBN 978-83-233-3523-8 [dostęp 2022-07-20] (pol.).

[2] Koalition – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2022-07-21] (niem.).

[3] Mitglieder der Regierung des Fürstentums Liechtenstein 1862-2021 [online], www.regierung.li [dostęp 2022-07-21] .

[4] Sabine Monauni als FBP-Spitzenkandidatin nominiert - Liechtenstein - Liechtensteiner Volksblatt, die Tageszeitung für Liechtenstein [online], Liechtensteiner Volksblatt [dostęp 2022-07-21] (niem.).

[1]

[2]

[3]

[4]