Primera División

1. poziom rozgrywek ligowych w piłce nożnej w Hiszpanii

Primera División (zwana także La Liga EA Sports od nazwy sponsora) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Hiszpanii, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1929 i zarządzana przez Liga de Fútbol Profesional (LFP), a wcześniej przez Królewską Hiszpańską Federację Piłki Nożnej (RFEF). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 20 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Hiszpanii, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do Segunda División (II ligi hiszpańskiej).

Primera División
La Liga
Ilustracja
2023/2024
Państwo

 Hiszpania

Dyscyplina

piłka nożna

Organizator rozgrywek

LFP

Data założenia

1929

Założyciel

Królewska Hiszpańska Federacja Piłki Nożnej

Sponsor tytularny

EA Sports

Rozgrywki
Liczba drużyn

20

Zwycięzca

Mistrz Hiszpanii

Niższy poziom ligowy

Segunda División

Puchary

Puchar Króla
Superpuchar Hiszpanii

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

FC Barcelona (1929)

Obecny zwycięzca

FC Barcelona (2022/23)

Najwięcej zwycięstw

Real Madryt (35)

Strona internetowa

Historia edytuj

Mistrzostwa Hiszpanii w piłce nożnej rozgrywane są od 1929 roku. Niejednokrotnie zmieniał się format rozgrywek. W 1929 została założona Primera División, rozgrywki której wystartowały po raz pierwszy w sezonie 1929[1]. Inną nazwą hiszpańskiej ligi jest La Liga. Na początku sezonu 2008/2009 Primera División zmieniła nazwę na Liga BBVA, ze względu na pozyskanie sponsora – banku BBVA. W 2016 skończyła się umowa banku BBVA z LFP, co spowodowało poszukiwania nowego sponsora. Został nim bank Santander, dzięki czemu liga otrzymała nazwę La Liga Santander. W 2023 roku sponsorem tytularnym zostało EA Sports.

System rozgrywek edytuj

Obecny format ligi obowiązuje od sezonu 1929. Po przerwie spowodowanej działaniami wojennymi w latach 1936–1939, w sezonie 1939/1940 reaktywowano obecną formułę rozgrywek.

Rozgrywki składają się z 38 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. Od sezonu 1997/1998 w lidze występuje 20 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 10 do 22. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1993/1994 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.

Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Hiszpanii w piłce nożnej. Mistrz Hiszpanii, podobnie jak drużyna z drugiego i trzeciego miejsca zdobywa prawo gry w Lidze Mistrzów UEFA. Czwarta drużyna zdobywa prawo uczestniczenia w fazie Play-off Ligi Mistrzów. Piąta oraz szósta drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Króla startuje w fazie grupowej Lidze Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie miejsce w pierwszej czwórce – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również siódma drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do Segunda División. Trzeci zespół od końca, po zakończeniu rozgrywek rozgrywa mecze barażowe z trzecim zespołem Segunda División o pozostanie w lidze.

W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest w oparciu o wynik dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności w przypadku remisu – różnicą bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie ogólnym bilansem bramkowym osiągniętym w sezonie, większą liczbą bramek zdobytych oraz w ostateczności losowaniem.

W Primera División każdy zespół może zarejestrować do rozgrywek maksymalnie trzech piłkarzy spoza Unii Europejskiej. Jednak obcokrajowcem w lidze hiszpańskiej nie jest gracz będący obywatelem kraju członka bądź sygnatariusza Unii Europejskiej i Układu z Kotonu[2].

Skład ligi w sezonie 2023/2024 edytuj

Uczestnicy poprzedniej edycji
BAR FC Barcelona   Barcelona 1
RMA Real Madryt   Madryt 2
ATM Atlético Madryt Madryt 3
RSO Real Sociedad San Sebastián 4
VIL Villarreal CF Villarreal 5
BET Real Betis Sewilla 6
OSA CA Osasuna Pampeluna 7
ATH Athletic Bilbao Bilbao 8
MAL RCD Mallorca Mallorca 9
GIR Girona FC Girona 10
RAY Rayo Vallecano Madryt 11
SEV Sevilla FC Sewilla 12
CEL Celta Vigo Vigo 13
CÁD Cádiz CF Kadyks 14
GET Getafe CF Getafe 15
VAL Valencia CF Walencja 16
ALM UD Almería Almería 17
   Spadek z Primera División 2022/23
VLD Real Valladolid Valladolid 18
ESP RCD Espanyol Barcelona 19
ELC Elche CF Elche 20
  Awans z Segunda División 2022/23
GRA Granada CF Grenada 1
LPA UD Las Palmas Las Palmas 2
po barażach
DAL Deportivo Alavés Vitoria 4

Oznaczenia:

  • kolumna pierwsza – skróty nazw drużyn,
  • kolumna trzecia – siedziba klubu,
  • kolumna czwarta – miejsce zajęte w poprzednim sezonie.

Lista sezonów edytuj

Statystyka edytuj

Tabela medalowa edytuj

Mistrzostwo Hiszpanii zostało do tej pory zdobyte przez 9 różnych drużyn.

Stan po zakończeniu sezonu 2021/22.

Lp. Klub Miejsca na podium Zwycięzcy finałów Zwycięzcy sezony
     
1. Real Madryt 35 24 10 69 1931/32, 1932/33, 1953/54, 1954/55, 1956/57, 1957/58, 1960/61, 1961/62, 1962/63, 1963/64, 1964/65, 1966/67, 1967/68, 1968/69, 1971/72, 1974/75, 1975/76, 1977/78, 1978/79, 1979/80, 1985/86, 1986/87, 1987/88, 1988/89, 1989/90, 1994/95, 1996/97, 2000/01, 2002/03, 2006/07, 2007/08, 2011/12, 2016/17, 2019/20, 2021/22
2. FC Barcelona 27 27 13 67 1928/29, 1944/45, 1947/48, 1948/49, 1951/52, 1952/53, 1958/59, 1959/60, 1973/74, 1984/85, 1990/91, 1991/92, 1992/93, 1993/94, 1997/98, 1998/99, 2004/05, 2005/06, 2008/09, 2009/10, 2010/11, 2012/13, 2014/15, 2015/16, 2017/18, 2018/19, 2022/23
3. Atlético Madryt 11 10 18 39 1939/40, 1940/41, 1949/50, 1950/51, 1965/66, 1969/70, 1972/73, 1976/77, 1995/96, 2013/14, 2020/21
4. Athletic Bilbao 8 7 10 25 1929/30, 1930/31, 1933/34, 1935/36, 1942/43, 1955/56, 1982/83, 1983/84
5. Valencia CF 6 6 10 22 1941/42, 1943/44, 1946/47, 1970/71, 2001/02, 2003/04
6. Real Sociedad 2 3 2 7 1980/81, 1981/82
7. Deportivo La Coruña 1 5 4 10 1999/2000
8. Sevilla FC 1 4 4 9 1945/46
9. Real Betis 1 0 2 3 1934/35
10. Real Saragossa 0 1 4 5
11. Racing Santander 0 1 1 2
Sporting Gijón 0 1 1 2
UD Las Palmas 0 1 1 2
Villarreal CF 0 1 1 2
15. Espanyol Barcelona 0 0 4 4
16. Real Oviedo 0 0 3 3
17. RCD Mallorca 0 0 2 2
18. Arenas Getxo 0 0 1 1

Najlepsi strzelcy edytuj

Stan na 4 czerwca 2023 roku[3]

Lp. Zawodnik Gole Mecze Klub Lata gry
1.   Lionel Messi 474 520 FC Barcelona 2004–2021
2.   Cristiano Ronaldo 311 292 Real Madryt 2009–2018
3.   Telmo Zarra 251 278 Athletic Bilbao 1940–1955
4.   Karim Benzema 238 439 Real Madryt 2009–2023
5.   Hugo Sánchez 234 347 Atlético Madryt, Real Madryt, Rayo Vallecano 1981–1994
6.   Raúl 228 550 Real Madryt 1994–2010
7.   Alfredo Di Stéfano 227 329 Real Madryt, RCD Espanyol 1953–1966
8.   César Rodríguez 221 353 Granada CF, FC Barcelona, Cultural Leonesa, Elche CF 1939–1955
9.   Quini 219 448 Sporting Gijón, FC Barcelona 1970–1987
10.   Pahiño 210 278 Celta Vigo, Real Madryt, Deportivo La Coruña 1943–1956

Zobacz też listę królów strzelców ligi hiszpańskiej – Trofeo Pichichi

Najwięcej meczów edytuj

Stan na 4 czerwca 2023 roku

Lp. Zawodnik Lata gry Klub Liczba meczów
1.   Andoni Zubizarreta 1981–1998 Athletic Bilbao, FC Barcelona, Valencia CF 622
  Joaquín 2000–2023 Real Betis, Valencia CF, Málaga CF 622
3.   Raúl García 2004– CA Osasuna, Atlético Madryt, Athletic Bilbao 589
4.   Raúl González 1994–2010 Real Madryt 550
5.   Eusebio 1983–2002 Real Valladolid, Atlético Madryt, FC Barcelona, Celta Vigo 543
5.   Francisco Buyo 1976–1997 Sevilla FC, Real Madryt 542
7.   Manuel Sanchís 1983–2001 Real Madryt 523
8.   Lionel Messi 2004–2021 FC Barcelona 520
9.   Iker Casillas 1999–2015 Real Madryt 510
10.   Sergio Ramos 2004–2021 Sevilla FC, Real Madryt 508

Polacy w lidze hiszpańskiej edytuj

Stan na 12 lutego 2024 roku[4]

Lp. Zawodnik Gole Mecze Klub Lata gry
1.   Jan Urban 49 168 CA Osasuna 1989–1995
2.   Robert Lewandowski 33 56 FC Barcelona 2022–
3.   Roman Kosecki 19 93 CA Osasuna, Atlético Madryt 1992–1995
4.   Wojciech Kowalczyk 11 52 Real Betis 1994–1999
5.   Jacek Ziober 9 31 CA Osasuna 1993-1996
6.   Euzebiusz Smolarek 4 34 Racing Santander 2007–2009
7.   Cezary Kucharski 2 12 Sporting Gijon 1997
  Grzegorz Krychowiak 2 58 Sevilla FC 2014–2016
9.   Bartłomiej Pawłowski 1 8 Málaga CF 2013–2014
10.   Jerzy Dudek 0 2 Real Madryt 2007-2011
11.   Kamil Piątkowski 0 2 Granada CF 2024-
12.   Kamil Jóźwiak 0 1 Granada CF 2024-

Prawa telewizyjne w Polsce edytuj

Do końca sezonu 2025/2026 prawa telewizyjne do meczów Primera División posiadają telewizje Canal+ i Eleven[5]. Ponadto, transmisje ze spotkań La Liga w Internecie oferują bukmacherzy Fortuna, Superbet oraz Betclic[6][7].

Lata Stacja telewizyjna Źródło
1997–2015
2018–
Canal+ [8]
[9]
2015– Eleven Sports Network [10]

Przypisy edytuj

  1. Spain – Spain 1928/29 – RSSSF
  2. Limity obcokrajowców w La Liga. [dostęp 2014-10-31]. (pol.).
  3. https://www.bdfutbol.com/en/c/rankingG1.html
  4. robert-lewandowski-idzie-w-gore-dogonil-grzegorza-krychowiaka-i-cezarego-kucharskiego
  5. Oficjalnie: La Liga na dłużej w Eleven oraz Canal+ [online], Piłkarski Świat.com, 28 stycznia 2021 [dostęp 2022-01-20] (pol.).
  6. La Liga Hiszpańska mecze na żywo i transmisje online za darmo • Gdzie oglądać? [online], Piłkarski Świat.com [dostęp 2022-01-20] (pol.).
  7. La Liga (Hiszpańska Primera Division) mecze na żywo, transmisje online TV, live stream • Gdzie oglądać? [online], Mecze na żywo online, meczyki, sport live • Transmisje Online i TV | Mecze24.pl [dostęp 2022-01-20] (pol.).
  8. Primera Division na 3 sezony w Canal+. satkurier.pl, 2009-05-21. (pol.).
  9. LaLiga Santander w Eleven Sports i Canal+. satkurier.pl, 2018-04-16. (pol.).
  10. Kanały Eleven Sports Network przez trzy lata będą transmitować piłkarską ligę hiszpańską. wirtualnemedia.pl, 2015-08-25. (pol.).

Bibliografia edytuj