Program kształcenia
Program kształcenia (gr. prógramma - obwieszczenie) – rozszerzony plan badania (ewaluacji) w odniesieniu do badania wykształcenia politechnicznego od studentów do całej politechniki jako instytucji lub nawet abstrakcyjnego pojęcia programu badania kształcenia całej dziedziny wiedzy lub dyscypliny naukowej[1]. Program kształcenia jako opis określonych przez uczelnię spójnych efektów kształcenia, zgodny z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, oraz opis procesu kształcenia, prowadzącego do osiągnięcia tych efektów, wraz z przypisanymi do poszczególnych modułów tego procesu punktami ECTS.
Program kształcenia studiów wyższych edytuj
Ogólna charakterystyka studiów politechnicznych, dla których tworzony jest program kształcenia, obejmuje następujące podstawowe atrybuty:
- a) nazwę kierunku studiów,
- b) poziom kształcenia,
- c) profil kształcenia,
- d) formę studiów,
- e) tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta,
oraz inne ogólne informacje związane z programem kształcenia, które powinny być zawarte w dokumentacji stanowiącej podstawę oceny tego programu, takie jak:
- f) przyporządkowanie do jednego lub większej liczby obszarów kształcenia[2],
- g) wskazanie dziedzin nauki lub sztuki i dyscyplin naukowych lub artystycznych, do których odnoszą się efekty kształcenia,
- h) wskazanie związku z misją uczelni i jej strategią rozwoju,
- i) ogólne cele kształcenia oraz możliwości zatrudnienia (typowe miejsca pracy, jeśli można je wskazać) i kontynuacji kształcenia przez absolwentów studiów,
- j) wymagania wstępne (oczekiwane kompetencje kandydata) – zwłaszcza w przypadku studiów drugiego stopnia,
- k) zasady rekrutacji,
- l) różnice w stosunku do innych programów o podobnie zdefiniowanych celach i efektach kształcenia prowadzonych na uczelni.
Uwaga: Wymaganie określenia elementów (a)-(d) oraz (f)-(h) wynika bezpośrednio z przepisów zawartych w Rozporządzeniu w sprawie warunków prowadzenia studiów (par. 9 ust. 1 pkt 1-3). Warto zauważyć, że konieczność określenia dziedzin i dyscyplin, do których odnoszą się efekty kształcenia, wynika ze sposobu zdefiniowania wymagań kadrowych związanych z prowadzeniem studiów. Wydaje się, że wyeliminuje to lub przynajmniej znacznie ograniczy trudności interpretacyjne występujące w praktyce działania komisji akredytacyjnych przy ocenie spełnienia przez jednostkę prowadzącą studia wymagań dotyczących minimum kadrowego.
Podstawa prawna do tworzenia programów kształcenia edytuj
Regulacje prawne nie określają w sposób jawny, jak szeroki tematycznie może być program kształcenia na danym kierunku (teoretycznie, może on odpowiadać pod tym względem obecnie prowadzonemu duŜemu makrokierunkowi lub wąskiej specjalności), to jednak skłaniają one w sposób pośredni do oferowania "szerokich" kierunków, odpowiadających w szczególności dzisiejszym makrokierunkom lub studiom międzykierunkowym. Z przepisów Rozporządzenia w sprawie warunków prowadzenia studiów wynika mianowicie, Ŝe program studiów powinien umożliwić studentowi wybór modułów kształcenia w wymiarze nie mniejszym niż 30% punktów ECTS (par. 5 ust. 2).
Konstytucja RP zapewnia szkołom wyższym autonomię, a zasady ich działania określa ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym wraz z nowelizacją z 2014 r. Ministerstwo m.in. nadaje uprawnienia do prowadzenia kierunków, zajmuje się sprawami zgodności działania organów uczelni z przepisami praw i statutem.
- Rozporządzenia w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego,
- Rozporządzenia w sprawie wzorcowych efektów kształcenia,
- Rozporządzenia w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia,
- Rozporządzenia w sprawie warunków oceny programowej i oceny instytucjonalnej
Projektowanie programów kształcenia edytuj
Projektując program kształcenia na danym kierunku, poziomie i profilu kształcenia, wydział (lub inna jednostka prowadząca studia) może:
- przyjąć wzorcowy opis efektów kształcenia dla tego kierunku, poziomu i profilu kształcenia, określony w Rozporządzeniu w sprawie wzorcowych efektów kształcenia,
- opracować własny projekt efektów kształcenia.
Efekty programu kształcenia edytuj
Efekty kształcenia osiągnięte przez studentów, którzy zrealizowali program kształcenia politechnicznego, są czymś więcej niż sumą efektów uzyskanych w ramach realizacji poszczególnych modułów (profili) kształcenia, a tylko taka suma może być określona w wyniku analizy (ewaluacji) matrycy efektów kształcenia i profilowania profilu absolwenta studiów politechnicznych.
Kształcenie i profilowanie edytuj
Ma na celu nadaniu absolwentowi studiów politechnicznych zobrazowania w umyśle kształtu i jego profilu w przestrzeni do praktycznego wykorzystania w życiu inżyniera poprzez wszelkie przygotowanie projektów inwestycyjnych takie jak np.: urbanizacyjne, architektoniczne, kolejowych, drogowo-mostowych, transportowych, lotniczych, przemysłowych i innych.
Zobacz edytuj
- Program edukacyjny, Uniwersytety, Akademie, Szkoły wyższe (podyplomowe) podległe Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego;
- Program reedukacyjny, Szkoły specjalne, ośrodki wychowawcze;
- Program resocjalizacyjny, ośrodki i zakłady penitencjale podległe Ministerstwu Sprawiedliwości i MSWiA;
- Program nauczania, Szkoły, przedszkola publicznie i niepubliczne, ośrodki (O.D.Z.) i placówki podległe Ministerstwu Edukacji Narodowej;
- Program samonauczania; Uczniowie, praktykanci, samoucy;
- Program samokształcenia, Studenci uczelni politechnicznych;
- Program szkolenia, Szkoły służb mundurowych, szkoły i ośrodki oraz zakłady szkolenia, Cech Rzemiosł Różnych oraz inne;
- Program samoszkolenia; słuchacze samodoskonalących kursów multimedialnych lub korespondencyjnych;
- Program utajony, Szkoły podstawowe, szkoły zawodowe, szkoły średnie;
- Program treningowy, Akademia Wychowania Fizycznego, Zakład wyczynowo-treningowy, Akademickie Zespoły Sportowe podległe Ministerstwu Sportu;
- Program ćwiczeń, Szkoły Mistrzostwa Sportowego, kluby sportowe, kluby TKKF i inne;
- Program tresury. Akademie Rolnicze i Zakłady doświadczalne np. tresury cyrkowej zwierząt domowych (koni, psów) czy przysposabianych do hodowli zagrodowej zwierząt.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Reber Artur S., (2000), Słownik Psychologii, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa, s. 552.
- ↑ Przykładowo, kierunek pedagogika, opisany w Rozporządzeniu w sprawie wzorcowych efektów kształcenia (projekt z dnia 09.08.2011), został przyporządkowany do obszarów kształcenia odpowiadających naukom humanistycznym i naukom społecznym.
Bibliografia edytuj
- Kraśniewski A. Projektowanie programu kształcenia i tworzenie dokumentacji związanej z tym programem, w: Jak przygotowywać programy kształcenia zgodnie z wymaganiami wynikającymi z Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego?, Projekt Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego „KRAJOWE RAMY KWALIFIKACJI W SZKOLNICTWIE WYŻSZYM JAKO NARZĘDZIE POPRAWY JAKOŚCI KSZTAŁCENIA”
- Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. Nr 243, poz. 1445).