Projektor filmowy
Projektor filmowy – aparat optyczny przeznaczony do rzutowania obrazów przenikających przez film na ekran projekcyjny, wyposażony (w odróżnieniu od rzutnika przeźroczy), w mechanizm ciągłego szybkiego przesuwu rzutowanego filmu w ten sposób, że rzutowane na ekranie obrazy zmieniają się na tyle szybko (na ogół nie mniej niż 16 obrazów na sekundę), że ludzkie oko odbiera je jako obraz ruchomy.
Historia edytuj
Wynalezienie pierwszego projektora filmowego (kinematografu) przypisywane jest m.in. braciom Lumière (którzy opatentowali go w roku 1895), ale także niemieckiemu reżyserowi, m.in. Oskarowi Messterowi (w 1896 r.), a również (w 1894) Kazimierzowi Prószyńskiemu, który swoje urządzenie nazwał Pleografem.
Budowa oraz sposób działania edytuj
Mechanizm przesuwu filmu w projektorze filmowym, w celu wywołania odpowiedniego efektu wynikającego z bezwładności ludzkiego oka, musi zapewniać stałe, regularne i bardzo szybkie przesuwanie filmu o odcinek długości jednego kadru i stabilne zatrzymanie go w polu widzenia obiektywu na tyle długo, by oko ludzkie patrzące na ekran zarejestrowało obraz. Wykorzystywany do tego celu jest m.in. tzw. mechanizm maltański, zamieniający ciągły ruch obrotowy w ruch przerywany.
Rodzaje projektorów edytuj
Współczesne profesjonalne projektory filmowe jako źródło światła wykorzystują najczęściej ksenonowe lampy łukowe, a przesuw taśmy filmowej zapewniany jest przy pomocy silników elektrycznych, jednakowoż w przeszłości stosowano również mechanizmy napędzane ręcznie korbą (jak na fotografii obok). Źródłem światła w bardzo wczesnych projektorach były palniki Drummonda, jak również wczesne wersje lamp łukowych. Stosowano również (i do dziś stosuje się w projektorach do użytku domowego) specjalne żarówki projekcyjne dużej mocy (o dużej jasności).
Rodzaje filmów edytuj
Projektory filmowe dostosowane być muszą pod względem mechanicznym i optycznym do standardów stosowanych w kinematografii filmów. Do celów amatorskich używane są najczęściej filmy standardu super 8 (rozwinięcie starszego standardu 8 mm), do celów półprofesjonalnych na ogół 16 mm, w kinematografii profesjonalnej 35 mm, super 35 i 70 mm. Stosowany niegdyś (od lat 20. XX wieku) standard filmów szerokości 9,5 mm z centralną perforacją wyszedł z użycia już w połowie XX stulecia i nie jest już stosowany.
Współczesne projektory wyposażone są także w czytnik zapisu sygnału fonii, znajdującego się na specjalnej ścieżce akustycznej obok obrazów na filmie.
Linki zewnętrzne edytuj
- "Stulecie polskiego filmu fabularnego". brazylia.polemb.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-17)].
- film-tech.com
