Proliferacja (biologia)
Proliferacja – zdolność rozmnażania się komórek; jedna z cech organizmów żywych. Rozmnażanie się komórek, jak również ich przeżywanie i śmierć regulowane są przez złożone mechanizmy kontroli cyklu komórkowego.
W ściśle określonym przedziale czasowym, układ kontroli cyklu komórkowego włącza i wyłącza kolejne enzymy i białka uczestniczące w poszczególnych etapach cyklu komórkowego podzielonych na fazę G1, S, G2, M (mitozy lub mejozy), prowadzących w konsekwencji do podziału i powielenia komórki. Proliferacja zdrowych komórek kontrolowana jest zwykle przez stymulujące lub hamujące sygnały płynące z innych komórek w powiązaniu z wewnętrznym programem podziałów komórki[1].
Kontrola proliferacji edytuj
Proliferacja prawidłowych komórek edytuj
W warunkach fizjologicznych, sąsiadujące komórki wysyłają zwykle sygnały powstrzymujące je przed podziałami. W sytuacji ustania takich sygnałów np. po przerwaniu ciągłości skóry, komórki występujące na brzegach rany wchodzą w kolejne fazy cyklu komórkowego prowadząc do proliferacji i regeneracji uszkodzonej tkanki[2].
Proliferacja komórek nowotworowych edytuj
Niekontrolowane jednak podziały komórek, wymykające się zewnętrznej i wewnętrznej kontroli cyklu komórkowego prowadzą zwykle do nieograniczonej proliferacji i procesów nowotworowych, co często wynika z mutacji DNA w obszarach kodujących geny istotne dla mechanizmów kontroli cyklu komórkowego tj. geny supresorowe (mutacje wyłączające), mutatorowe lub protoonkogeny (mutacje wzmacniające[2]).
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Proliferacja (w:) Encyklopedia WIEM. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-12)].