Proteusz (księżyc)
Proteusz (Neptun VIII) – drugi pod względem wielkości księżyc Neptuna, odkryty w 1989 roku przez Stephena Synotta, na podstawie fotografii wykonanych przez sondę Voyager 2. Jego nazwa pochodzi od mitologicznego bożka morskiego, który potrafił dowolnie zmieniać swój wygląd[4].
.jpg) Zdjęcie wykonane przez sondę Voyager 2, 25 sierpnia 1989 | |
| Planeta | |
|---|---|
| Odkrywca |
Stephen Synnott, Voyager Imaging Team |
| Data odkrycia |
16 czerwca 1989 |
| Tymczasowe oznaczenie |
S/1989 N1 |
| Charakterystyka orbity | |
| Półoś wielka |
117 646 km[1] |
| Mimośród |
0,0005[1] |
| Okres obiegu |
1,122 d[1] |
| Prędkość orbitalna |
7,623 km/s |
| Nachylenie do płaszczyzny Laplace’a |
0,075°[1] |
| Długość węzła wstępującego |
315,131°[1] |
| Argument perycentrum |
67,968°[1] |
| Anomalia średnia |
250,938°[1] |
| Własności fizyczne | |
| Wymiary |
440×416×404 km[2] |
| Objętość |
3,4 ± 0,4 ×107 km³ |
| Masa |
~4,4 × 1019 kg |
| Średnia gęstość |
1,3 g/cm³[3] |
| Przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni |
0,06 m/s² |
| Prędkość ucieczki |
~0,16 km/s |
| Albedo |
0,096[3] |
| Jasność obserwowana (z Ziemi) |
|
| Temperatura powierzchni |
~51 K |
Charakterystyka edytuj
Naukowcy przypuszczają, że ze średnicą ok. 420 km, Proteusz jest największym obiektem jaki może być nieregularną bryłą. Gdyby był odrobinę większy, znalazłby się w stanie równowagi hydrostatycznej i własna grawitacja nadałaby mu kulisty kształt. Nieco mniejszy od niego satelita Saturna, Mimas, jest w równowadze hydrostatycznej ze względu na niższą gęstość.
Mimo że Proteusz jest większy od zaobserwowanej w 1949 roku Nereidy, nie został odkryty przez ziemskie teleskopy. Jednym z powodów jest znacznie mniejsza odległość od Neptuna, drugim zaś to, że jest to jeden z najciemniejszych obiektów w Układzie Słonecznym. Podobnie jak Febe (księżyc Saturna), odbija on zaledwie 6% padającego nań światła. Powierzchnia Proteusza jest gęsto pokryta kraterami i nie przejawia śladów jakiejkolwiek aktywności geologicznej[4]. Jedyny nazwany krater na jego powierzchni to Pharos.
Istnieje również podobnie nazwana planetoida, (9313) Protea.
Zobacz też edytuj
- Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym
- Księżyce Neptuna – zestawienie podstawowych danych
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Planetary Satellite Mean Orbital Parameters. Jet Propulsion Laboratory, 2013-08-23. [dostęp 2016-02-14]. (ang.).
- ↑ David R. Williams: Neptunian Satellite Fact Sheet. NASA, 2015-10-13. [dostęp 2016-02-14]. (ang.).
- ↑ a b c Planetary Satellite Physical Parameters. Jet Propulsion Laboratory, 2015-02-19. [dostęp 2016-02-14]. (ang.).
- ↑ a b Proteus. [w:] Solar System Exploration [on-line]. NASA. [dostęp 2018-12-23]. (ang.).