Prowokacja (książka)

książka Stanisława Lema

Prowokacja – książka Stanisława Lema po raz pierwszy wydana nakładem Wydawnictwa Literackiego w roku 1984.

Prowokacja
Autor

Stanisław Lem

Typ utworu

apokryfy

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Polska

Język

polski

Data wydania

1984

Wydawca

Wydawnictwo Literackie

Na tom składają się dwie recenzje nieistniejących książek (apokryfów) – z tego powodu można traktować ten zbiór jako kontynuację książki Doskonała próżnia.

Spis recenzji edytuj

  • Prowokacja (pierwodruk: „Odra”, 1980[1])
    • Horst Aspernicus: Der Völkermord. I. Die Endlösung als Erlösung. II. Fremdkörper Tod, Getynga 1980
  • Jedna minuta
    • J. Johnson and S. Johnson: One human minute, Moon Publishers, London - Mare Imbrium - New York 1985

Opis recenzji edytuj

Der Völkermord edytuj

Recenzja nieistniejącej książki fikcyjnego niemieckiego antropologa, Horsta Aspernicusa. Jest ona przeglądem teorii na temat przyczyn Holokaustu, które jednakże autor odrzuca, by w ich miejsce zaproponować własną[2][3].

One human minute edytuj

Recenzja nieistniejącej książki, opisującej to, co wszyscy ludzie robią naraz w ciągu jednej minuty[4]. Opisana jest jako tom, który (podobnie jak Księgę rekordów Guinessa) dobrze jest posiadać, ale którego nie trzeba czytać. W związku z tym zacytowane jest tak zwane prawo Lema:

Nikt nie czyta; jeśli czyta, nic nie rozumie; jeśli rozumie, natychmiast zapomina[3].

W Polsce utwór ukazał się początkowo jako jeden rozdział. Niemieckie i angielskie wydania zawierały dodatkowe dwa rozdziały, napisane w marcu 1983. Po raz pierwszy wersja zawierająca wszystkie trzy rozdziały w języku polskim (w tłumaczeniu Tomasza Lema) ukazała się w 2024 r. nakładem Wydawnictwa Literackiego w tomie Biblioteka XXI wieku[5].

Ekranizacje edytuj

W 2008 roku węgierski reżyser Pater Sparrow nakręcił film 1, oparty na recenzji One human minute.

Przypisy edytuj

  1. Lem S., Prowokacja / Opowiadanie // Odra (Wr.), 1980, Nr. 7/8, s.12-27.
  2. Wojciech Orliński, Co to są sepulki?, Kraków 2007, s. 15-16 [dostęp 2024-01-25] (pol.).
  3. a b Stanisław Lem, Biblioteka XXI wieku. Prowokacja, wyd. Agora, Warszawa 2012 [dostęp 2024-01-25] (pol.).
  4. Wojciech Orliński, Co to są sepulki?, Kraków 2007, s. 14-15 [dostęp 2024-01-25] (pol.).
  5. Biblioteka XXI wieku - Wydawnictwo Literackie [online], www.wydawnictwoliterackie.pl [dostęp 2024-01-25] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj