Wikipedia

Przemysł w powiecie chojnickim

Przemysł w powiecie chojnickim – drugi dział gospodarki na terenie powiatu chojnickiego. Największym ośrodkiem przemysłowym w powiecie jest miasto Chojnice. Poza tym przemysł rozwinął się również w pozostałych miastach powiatu, a także na wsiach. W latach 60. XX wieku na terenie gmin wiejskich zaczął rozwijać się przemysł. Planowano urbanizację wsi gminnych i odejście od rolnictwa, jako głównego źródła utrzymania ludności.

Głównym gałęziami przemysłu na terenie powiatu to przemysł drzewny, rolno-spożywczy oraz metalowy i maszynowy.

Ośrodki przemysłowe edytuj

 
Silosy w Czersku

Największym ośrodkiem przemysłowym w powiecie jest miasto Chojnice. Poza tym przemysł rozwinął się również w pozostałych miastach powiatu, Czersku i Brusach, a także na wsiach[1]. Chojnice są jednymi z najważniejszych ośrodków przemysłowych województwa pomorskiego oraz drugim w podregionie słupskim[2].

Historia edytuj

W XII i XIII wieku w okolicy Chojnic zaczęło rozwijać się rzemiosło[3] oraz przemysł rolno-spożywczy (młyny, browary)[4].

W XV wieku zaczęły powstawać tartaki[5]. W XVI wieku rozwinęło się sukiennictwo, stanowiąc dominującą gałąź rzemiosła[6] oraz obróbka metali[7]. W XVII wieku nastąpiło załamanie rzemiosła w Chojnicach, szczególnie sukiennictwa, które jednak nadal był czołową gałęzią rzemiosła.

W XVIII wieku rzemiosło sukiennicze się odrodziło[8]. Zaczęły się także rozwijać rzemiosła nowocześniejsze, np. zegarmistrzostwo oraz rozwija się drobny przemysł[9].

Rewolucja przemysłowa, która zaczęła się w Królestwie Prus w latach 40. XIX wieku, do Chojnic dotarła dopiero w latach 70[10]. Wówczas nastąpił szczytowy okres dynamiki rozwoju Chojnic i powiatu. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy była budowa stacji kolejowej w mieście[11]. Początkowo najlepiej rozwijała się branża maszynowa. Największym przedsiębiorstwami były zakłady Horn oraz Schulz zatrudniające kilkunastu robotników[10]. Firmy te produkowały na rynek lokalny[12]. Na przełomie XIX i XX wieku zaczął rozwijać się przemysł materiałów budowlanych. Powstawały głównie cegielnie i tartaki. A także przemysł rolno-spożywczy i stolarski[13]. Luksusowe meble z Chojnic stały się pierwszym produktem produkowanym poza rynek lokalny. Chojnickie stolarnie dostarczały swoje produkty do Berlina i Królewca, a nawet do Wiednia. W 1908 w Chojnicach znajdowały się trzy drukarnie, zajmujące się również introligatorstwem i sprzedażą książek[14].

W II RP w powiecie zaczął intensywnie rozwijać się przemysł rolno-spożywczy[15]. Przemysł zaczął rozwijać się wówczas na terenach wiejskich szczególnie w południowej i zachodniej części powiatu[16].

Po II wojnie światowej przemysł w powiecie szybko się odbudował co spowodowało szybki rozwój Chojnic oraz nieco wolniejszy Czerska[17]. W pierwszych latach powojennych problemem w uruchomieniu przemysłu było znaczne zniszczenie miast oraz brak surowców niezbędnych do rozpoczęcia produkcji[18]. Najszybciej ruszyła odbudowa zakładów zajmujących się produkcją materiałów budowlanych[19]. W latach 60. XX wieku na terenie gmin wiejskich zaczął rozwijać się przemysł. Planowano urbanizację wsi gminnych i odejście od rolnictwa, jako głównego źródła utrzymania ludności. W 1967 udział zatrudnienia w przemyśle wyniósł 41,4% pracujących na terenie powiatu[20]. W samych Chojnicach przemysł rozwijał się wolno[21].

W latach 70. XX wieku Chojnice stały się ważnym ośrodkiem przemysłu drzewnego[22]. Władze Chojnic starały się o organizację filii bydgoskiego Rometu w bazie POM[23]. W 1973 powstał Mostostal Chojnice, przedsiębiorstwo zajmujące się głównie produkcją konstrukcji stalowych oraz także Zakład Budowy Maszyn „ZREMB” w Chojnicach, będący filią zakładów ZREMB w Solcu Kujawskim. Zakłady te zajmowały się przemysłem ciężkim, metalowym, który wcześniej nie znajdował się w Chojnicach[21]. Działalność tych zakładów spowodowała znaczną zmianę w strukturze zatrudnienia w Chojnicach. W latach 1971–1979 liczba pracujących w przemyśle wzrosła dwukrotnie z czego początkowo większość pracowała w przemyśle rolno-spożywczym[24].

Transformacja ustrojowa spowodowała znaczne zmiany w gospodarce. Niemalże od razu upadły: Garbarnia, Zakład Produkcji Ram, Chojnickie Przedsiębiorstwo Remontowo-Montażowe Przemysłu Ziemniaczanego, Stocznia Polsport oraz Zakłady Rybne. Pozostałe przedsiębiorstwa zostały skomercjalizowane co jednak nie uchroniło niektórych przed upadkiem. Najlepiej z transformacją poradziły sobie dwa największe zakłady. Mostostal Chojnice będący w grupie kapitałowej Mostostal dzięki zamówieniom zagranicznym (między innymi dach stadionu w Paryżu oraz most w Londynie) zaczął się rozwijać. ZREMB z kolei wygrał przetarg na remont dachu dworca kolejowego w Berlinie. W miejsce upadających zakładów powstawały nowe, które albo szybko upadały, albo odnosiły sukces[25].

W pierwszej dekadzie XXI wieku nastąpił rozwój przemysłu w powiecie, szczególnie poza Chojnicami. Inwestorami były głównie spółki zagraniczne, które lokowały w Polsce zakłady produkcyjne[26].

Gałęzie przemysłu edytuj

 
Zakłady stolarskie w Łubnej

Głównym gałęziami przemysłu na terenie powiatu to przemysł drzewny, rolno-spożywczy oraz metalowy i maszynowy[1].

Baza surowcowa edytuj

Niska jakość gleb w północnej części powiatu powoduje, że znaczna część jest zalesiona. Obszar powiatu ma lesistość na poziomie około 50% jednakże znaczna część jest pod ochroną, co uniemożliwia uzyskiwanie drewna z tej części obszaru[1].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c Starostwo Powiatowe Chojnice. [dostęp 2013-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-01)]. (pol.).
  2. ↑ Paweł Czapliński. Zmiany struktury przestrzennej przemysłu w subregionie słupskim. „Prace Komisji Geografii Przemysłu”. 10/2008. s. 23–34. Warszawa-Kraków. 
  3. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 51.
  4. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 52.
  5. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 93.
  6. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 103.
  7. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 105.
  8. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 126.
  9. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 139.
  10. ↑ a b Ostrowski 2003 ↓, s. 275.
  11. ↑ Ostrowski 2003 ↓, s. 242.
  12. ↑ Ostrowski 2003 ↓, s. 276.
  13. ↑ Ostrowski 2003 ↓, s. 278.
  14. ↑ Ostrowski 2003 ↓, s. 279.
  15. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 185.
  16. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 186.
  17. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 264.
  18. ↑ Ostrowski 2003 ↓, s. 612.
  19. ↑ Ostrowski 2003 ↓, s. 613.
  20. ↑ Gierszewski 1971 ↓, s. 267.
  21. ↑ a b Ostrowski 2003 ↓, s. 653.
  22. ↑ Irena Fierla: Geografia Przemysłu Polski. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1973, s. 141.
  23. ↑ Ostrowski 2003 ↓, s. 652.
  24. ↑ Ostrowski 2003 ↓, s. 655.
  25. ↑ Ostrowski 2003 ↓, s. 681.
  26. ↑ Ostrowski 2003 ↓, s. 683.

Bibliografia edytuj

  • Stanisław Gierszewski (red.): Chojnice dzieje miasta i powiatu. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk: Ossolineum, 1971.
  • Kazimierz Ostrowski (red.): Dzieje Chojnic. Chojnice: Urząd Miejski w Chojnicach, 2003.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Przemysł_w_powiecie_chojnickim&oldid=70413015”