Puchar Świata w szachach 2002
Puchar Świata w Szachach 2002 – turniej szachowy rozegrany w indyjskim mieście Hajdarabad w dniach 9–20 października 2002 roku. Na starcie stanęło 24 zawodników i 24 zawodniczki, którzy rozegrali eliminacje systemem kołowym w czterech 6-osobowych grupach, z których najlepsza dwójka kwalifikowała się do dalszego etapu rozegranego systemem pucharowym. W porównaniu z Pucharem Świata 2000 w przypadku dzielenia miejsc w grupach nie rozgrywano dogrywek, a o kolejności decydował system wartościowania Koyi.
Przebieg turnieju edytuj
Wśród uczestników znaleźli się czołowi szachiści i czołowe szachistki świata, wśród mężczyzn byli to Viswanathan Anand (notowany na 3. miejscu na świecie na liście rankingowej FIDE w dniu 1 października 2002 r. z wynikiem 2755 punktów)[1], Wasyl Iwanczuk (ówczesny wicemistrz świata, 2709, 9. miejsce) i Aleksandr Moroziewicz (2707, 10. miejsce), a wśród kobiet 5 zawodniczek z pierwszej dziesiątki na świecie: Antoaneta Stefanowa (2541, 3. miejsce), Zhu Chen (2509, 4. miejsce), Maia Cziburdanidze (2497, 5. miejsce), Nana Ioseliani (2491, 8. miejsce), Humpy Koneru (2484, 10. miejsce)[2], jak również niesklasyfikowana z powodu niskiej aktywności Pia Cramling (2508)[3]. W turnieju uczestniczyło dwoje reprezentantów Polski, Joanna Dworakowska i Bartłomiej Macieja (ówczesny mistrz Europy).
Eliminacje rozegrane w dniach 5–14 października przyniosły kilka niespodziewanych rozstrzygnięć, do których należały grupowe zwycięstwo Subbaraman Meenakshi oraz wyeliminowanie zaliczanych do faworytów Wasyla Iwanczuka, Aleksandra Moroziewicza (który, podobnie jak w poprzedniej edycji, uzyskał tylko 1 punkt w 5 partiach), Zhu Chen, Mai Cziburdanidze, Nany Ioseliani i Pii Cramling. W grupie A miał miejsce incydent, szeroko komentowany przez polskie media. Mianowicie w ostatniej rundzie eliminacji, Wasyl Iwanczuk przegrał z Władimirem Małachowem w partii, która powinna zakończyć się remisem. W wyniku takiego rozstrzygnięcia do dalszego etapu rozgrywek nie awansował kolega klubowy Iwanczuka z warszawskiej Polonii, Bartłomiej Macieja. Sędzia klasy międzynarodowej Andrzej Filipowicz skomentował to wydarzenie w następujący sposób[4]:
Powiem wprost, i to łagodnie - Iwanczuk zagrał jak idiota. Nawet dziecko po zapoznaniu się z podstawowymi zasadami królewskiej gry uznałoby tę partię za remisową. Z całą mocą mogę stwierdzić, że Iwanczuk od 18 ruchu oddał partię rywalowi.
Decydujące rundy Pucharu Świata odbyły się 15–16 października (ćwierćfinały), 17–18 października (półfinały) oraz 19–20 października (finały). Uczestnicy rozgrywali po dwie partie tempem klasycznym, następnie – w przypadku remisu – dwie lub cztery kolejne tempem przyspieszonym oraz – jeśli wynik wciąż pozostawał remisowy – ostatnią decydującą partię „do nagłej śmierci” (ang. sudden death). Zwycięzcami w swoich kategoriach zostali ostatecznie zdobywca Pucharu Świata 2000 Viswanathan Anand (który pokonał Rustama Kasimdżanowa) oraz Antoaneta Stefanowa (która zwyciężyła obrończynię trofeum, Xu Yuhua). Oba finałowe pojedynki zakończyły się wynikami 1½ – ½.
Mężczyźni edytuj
Grupa A edytuj
| Miejsce | Zawodnicy | Ranking | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | Punkty |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Władimir Małachow
|
2670 | • | 1 | ½ | 0 | 1 | 1 | 3½ |
| 2 |  Ye Jiangchuan
|
2667 | 0 | • | ½ | 1 | ½ | 1 | 3 |
| 3 |  Bartłomiej Macieja
|
2615 | ½ | ½ | • | ½ | 1 | ½ | 3 |
| 4 |  Giovanni Vescovi
|
2614 | 1 | 0 | ½ | • | ½ | 1 | 3 |
| 5 |  Wasyl Iwanczuk
|
2709 | 0 | ½ | 0 | ½ | • | 1 | 2 |
| 6 |  Saidali Jułdaszew
|
2511 | 0 | 0 | ½ | 0 | 0 | • | ½ |
Grupa B edytuj
| Miejsce | Zawodnicy | Ranking | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | Punkty |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Aleksiej Driejew
|
2673 | • | ½ | 1 | ½ | ½ | 1 | 3½ |
| 2 | Siergiej Rublewski
|
2664 | ½ | • | ½ | 1 | ½ | ½ | 3 |
| 3 |  Tejmur Radżabow
|
2628 | 0 | ½ | • | ½ | 1 | 1 | 3 |
| 4 |  Zurab Azmaiparaszwili
|
2666 | ½ | 0 | ½ | • | ½ | 1 | 2½ |
| 5 |  Aleksiej Jermoliński
|
2575 | ½ | ½ | 0 | ½ | • | 0 | 1½ |
| 6 |  Watu Kobese
|
2399 | 0 | ½ | 0 | 0 | 1 | • | 1½ |
Grupa C edytuj
| Miejsce | Zawodnicy | Ranking | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | Punkty |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Rustam Kasimdżanow
|
2653 | • | 0 | 1 | ½ | 1 | 1 | 3½ |
| 2 |  Viswanathan Anand
|
2755 | 1 | • | 0 | ½ | 1 | ½ | 3 |
| 3 | Krishnan Sasikiran
|
2670 | 0 | 1 | • | ½ | 1 | 0 | 2½ |
| 4 |  Hicham Hamdouchi
|
2593 | ½ | ½ | ½ | • | 0 | 1 | 2½ |
| 5 |  Mohamad Al-Modiahki
|
2550 | 0 | 0 | 0 | 1 | • | 1 | 2 |
| 6 | Xu Jun
|
2643 | 0 | ½ | 1 | 0 | 0 | • | 1½ |
Grupa D edytuj
| Miejsce | Zawodnicy | Ranking | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | Punkty |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Ołeksandr Bielawski
|
2650 | • | ½ | ½ | ½ | 1 | ½ | 3½ |
| 2 |  Nigel Short
|
2684 | ½ | • | ½ | 1 | 1 | ½ | 3½ |
| 3 |  Jaan Ehlvest
|
2600 | ½ | ½ | • | ½ | 1 | 1 | 3½ |
| 4 | Surya Ganguly
|
2531 | 0 | 0 | ½ | • | ½ | 1 | 2 |
| 5 | Pentala Harikrishna
|
2551 | 0 | 0 | 0 | ½ | • | 1 | 1½ |
| 6 | Aleksandr Moroziewicz
|
2707 | ½ | ½ | 0 | 0 | 0 | • | 1 |
Finały edytuj
| Ćwierćfinały | Półfinały | Finał | ||||||||
| Ye Jiangchuan
|
½ | |||||||||
| Rustam Kasimdżanow
|
1½ | |||||||||
| Rustam Kasimdżanow
|
1½ | |||||||||
| Ołeksandr
|
½ | |||||||||
| Ołeksandr Bielawski
|
1½ | |||||||||
| Siergiej Rublewski
|
½ | |||||||||
| Rustam Kasimdżanow
|
½ | |||||||||
| Viswanathan Anand
|
1½ | |||||||||
| Nigel Short
|
1½ | |||||||||
| Aleksiej Driejew
|
2½ | |||||||||
| Aleksiej Driejew
|
2½ | |||||||||
| Viswanathan Anand
|
3½ | |||||||||
| Władimir Małachow
|
½ | |||||||||
| Viswanathan Anand
|
1½ | |||||||||
Kobiety edytuj
Grupa A edytuj
| Miejsce | Zawodniczki | Ranking | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | Punkty |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Swietłana Matwiejewa
|
2465 | • | ½ | ½ | ½ | 1 | 1 | 3½ |
| 2 | Li Ruofan
|
2357 | ½ | • | ½ | ½ | 1 | ½ | 3 |
| 3 | Jekatierina Kowalewska
|
2466 | ½ | ½ | • | ½ | ½ | 1 | 3 |
| 4 | Maia Cziburdanidze
|
2497 | ½ | ½ | ½ | • | ½ | 0 | 2 |
| 5 |  Viktorija Čmilytė
|
2460 | 0 | 0 | ½ | ½ | • | 1 | 2 |
| 6 | Dronavalli Harika
|
2248 | 0 | ½ | 0 | 1 | 0 | • | 1½ |
Grupa B edytuj
| Miejsce | Zawodniczki | Ranking | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | Punkty |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Antoaneta Stefanowa
|
2541 | • | 1 | 1 | 1 | ½ | 1 | 4½ |
| 2 | Xu Yuhua
|
2473 | 0 | • | ½ | 1 | 1 | 1 | 3½ |
| 3 | Nino Churcidze
|
2455 | 0 | ½ | • | ½ | 0 | 1 | 2 |
| 4 | Subbaraman Vijayalakshmi
|
2394 | 0 | 0 | ½ | • | 1 | ½ | 2 |
| 5 | Ghate Swathi
|
2247 | ½ | 0 | 1 | 0 | • | 0 | 1½ |
| 6 |  Pia Cramling
|
2508 | 0 | 0 | 0 | ½ | 1 | • | 1½ |
Grupa C edytuj
| Miejsce | Zawodniczki | Ranking | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | Punkty |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Humpy Koneru
|
2484 | • | ½ | 1 | 1 | 1 | 1 | 4½ |
| 2 | Irina Krush
|
2403 | ½ | • | ½ | ½ | 1 | 1 | 3½ |
| 3 | Aleksandra Kostieniuk
|
2455 | 0 | ½ | • | 1 | ½ | 1 | 3 |
| 4 | Nana Ioseliani
|
2491 | 0 | ½ | 0 | • | ½ | 1 | 2 |
| 5 | Tatjana Stiepowa
|
2398 | 0 | 0 | ½ | ½ | • | 1 | 2 |
| 6 | Bagyashree Thipsay
|
2256 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | • | 0 |
Grupa D edytuj
| Miejsce | Zawodniczki | Ranking | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | Punkty |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Subbaraman Meenakshi
|
2309 | • | ½ | ½ | 1 | ½ | 1 | 3½ |
| 2 | Wang Pin
|
2473 | ½ | • | 1 | ½ | ½ | 1 | 3½ |
| 3 | Joanna Dworakowska
|
2389 | ½ | 0 | • | 1 | 1 | 0 | 2½ |
| 4 | Zhu Chen
|
2509 | 0 | ½ | 0 | • | 1 | 1 | 2½ |
| 5 | Aarthie Ramaswamy
|
2271 | ½ | ½ | 0 | 0 | • | ½ | 1½ |
| 6 |  Peng Zhaoqin
|
2443 | 0 | 0 | 1 | 0 | ½ | • | 1½ |
Finały edytuj
| Ćwierćfinały | Półfinały | Finał | ||||||||
| Wang Pin
|
½ | |||||||||
| Antoaneta Stefanowa
|
1½ | |||||||||
| Antoaneta Stefanowa
|
2 | |||||||||
| Swietłana Matwiejewa
|
0 | |||||||||
| Irina Krush
|
½ | |||||||||
| Swietłana Matwiejewa
|
1½ | |||||||||
| Antoaneta Stefanowa
|
1½ | |||||||||
| Xu Yuhua
|
½ | |||||||||
| Humpy Koneru
|
3 | |||||||||
| Li Ruofan
|
1 | |||||||||
| Humpy Koneru
|
½ | |||||||||
| Xu Yuhua
|
1½ | |||||||||
| Subbaraman Meenakshi
|
½ | |||||||||
| Xu Yuhua
|
1½ | |||||||||
Przypisy edytuj
- ↑ Top 100 Players October 2002. [dostęp 2010-08-27]. (ang.).
- ↑ Top 50 Women October 2002. [dostęp 2010-08-27]. (ang.).
- ↑ Top lists records: Cramling, Pia. [dostęp 2010-08-27]. (ang.).
- ↑ Felietony: Skandal w Hyderabad 2002. [dostęp 2010-08-27]. (pol.).