Wikipedia

Równonoc wiosenna

Równonoc wiosenna – na danej półkuli ziemskiej – północnej lub południowej – jest to równonoc, po nastąpieniu której Słońce przez pół roku będzie oświetlać mocniej tę półkulę, a słabiej półkulę drugą. Moment równonocy wiosennej wyznacza na danej półkuli początek astronomicznej wiosny, która trwa do chwili przesilenia letniego.

Oświetlenie Ziemi przez Słońce w dniu równonocy (zarówno marcowej, jak i wrześniowej). Uwaga: obserwator znajduje się w płaszczyźnie równika ziemskiego, dlatego nie widać tu nachylenia płaszczyzny równika do płaszczyzny orbity.
Uproszczony schemat przedstawiający ruch obiegowy Ziemi i pory roku, zaczynając od lewego dolnego rogu: równonoc wrześniowa, przesilenie grudniowe, równonoc marcowa, przesilenie czerwcowe.
Ilustracja równonocy marcowej widzianej z płaszczyzny zbliżonej do orbity i kierunku padania promieni słonecznych

Na półkuli północnej równonoc wiosenna następuje w okolicach od 19 do 21 marca (równonoc marcowa), kiedy Słońce przechodzi przez punkt Barana. Na półkuli południowej, gdzie pory roku przesunięte są o sześć miesięcy, równonoc wiosenna ma miejsce w okolicach 21–24 września (równonoc wrześniowa). W chwili gdy na jednej półkuli zachodzi zjawisko równonocy wiosennej, na drugiej jest to moment równonocy jesiennej.

Równonoc wiosenna na półkuli północnej edytuj

Na półkuli północnej więc równonoc wiosenna (marcowa) to moment, w którym Ziemia przekracza punkt na swojej orbicie, w którym promienie słoneczne padają prostopadle na równik i są równocześnie styczne do jej powierzchni przy biegunach, i od tej chwili przez pół roku biegun północny będzie bliżej Słońca niż biegun południowy (Słońce bardziej oświetla północną półkulę Ziemi). Inaczej mówiąc równonoc marcowa jest momentem przecięcia przez Słońce równika niebieskiego w trakcie jego pozornej wędrówki po ekliptyce z półkuli południowej na półkulę północną.

W starym kalendarzu rzymskim równonoc wiosenna była początkiem roku (miesiąca Martius). W 155 p.n.e. przesunięto w Rzymie początek roku urzędowego na 1 stycznia.

W 325 n.e. równonoc wiosenna wypadała 21 marca i ten termin został przyjęty przez sobór nicejski do obliczania daty święcenia Wielkanocy. Niedokładność kalendarza juliańskiego spowodowała, że w XVI w. równonoc przesunęła się na 11 marca. W wyniku wprowadzenia kalendarza gregoriańskiego w 1582 i pominięcia wówczas 10 dni, termin równonocy wypada stale w okolicach 21 marca.

Święta obchodzone w tym dniu:

Daty i godziny równonocy edytuj

Daty i godziny równonocy w latach 2000–2059
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
20 III,
08:35 		20 III,
14:31 		20 III,
20:16 		21 III,
02:00 		20 III,
07:49 		20 III,
13:34 		20 III,
19:25 		21 III,
01:07 		20 III,
06:49 		20 III,
12:44
22 IX,
19:28 		23 IX,
01:05 		23 IX,
06:56 		23 IX,
12:47 		22 IX,
18:30 		23 IX,
00:23 		23 IX,
06:04 		23 IX,
11:51 		22 IX,
17:45 		22 IX,
23:18
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
20 III,
18:32 		21 III,
00:21 		20 III,
06:15 		20 III,
12:02 		20 III,
17:57 		20 III,
23:45 		20 III,
05:31 		20 III,
11:29 		20 III,
17:15 		20 III,
22:58
23 IX,
05:09 		23 IX,
11:05 		22 IX,
16:49 		22 IX,
22:44 		23 IX,
04:30 		23 IX,
10:20 		22 IX,
16:21 		22 IX,
22:02 		23 IX,
03:54 		23 IX,
09:50
2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029
20 III,
04:50 		20 III,
10:37 		20 III,
16:33 		20 III,
22:25 		20 III,
04:07 		20 III,
10:02 		20 III,
15:46 		20 III,
21:25 		20 III,
03:17 		20 III,
09:01
22 IX,
15:31 		22 IX,
21:21 		23 IX,
03:04 		23 IX,
08:50 		22 IX,
14:44 		22 IX,
20:20 		23 IX,
02:06 		23 IX,
08:02 		22 IX,
13:45 		22 IX,
19:37
2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039
20 III,
14:51 		20 III,
20:41 		20 III,
02:23 		20 III,
08:23 		20 III,
14:18 		20 III,
20:03 		20 III,
02:02 		20 III,
07:50 		20 III,
13:40 		20 III,
19:32
23 IX,
01:27 		23 IX,
07:15 		22 IX,
13:11 		22 IX,
18:52 		23 IX,
00:41 		23 IX,
06:39 		22 IX,
12:23 		22 IX,
18:13 		23 IX,
00:02 		23 IX,
05:50
2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049
20 III,
01:11 		20 III,
07:07 		20 III,
12:53 		20 III,
18:29 		20 III,
00:20 		20 III,
06:08 		20 III,
11:58 		20 III,
17:52 		19 III,
23:34 		20 III,
05:28
22 IX,
11:44 		22 IX,
17:27 		22 IX,
23:11 		23 IX,
05:07 		22 IX,
10:47 		22 IX,
16:33 		22 IX,
22:22 		23 IX,
04:07 		22 IX,
10:01 		22 IX,
15:42
2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059
20 III,
11:20 		20 III,
16:58 		19 III,
22:56 		20 III,
04:46 		20 III,
10:35 		20 III,
16:28 		19 III,
22:11 		20 III,
04:08 		20 III,
10:04 		20 III,
15:44
22 IX,
21:29 		23 IX,
03:26 		22 IX,
09:16 		22 IX,
15:05 		22 IX,
21:00 		23 IX,
02:48 		22 IX,
08:40 		22 IX,
14:23 		22 IX,
20:07 		23 IX,
02:03
Równonoce marcowe podane są w czasie CET (UTC+1),
równonoce wrześniowe podane są w czasie CEST (UTC+2).

Źródło danych dla roku 2000: US Naval Observatory[3]
Źródło danych dla lat 2001-2059: Fred Espenak[4]

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Resolution adopted by the General Assembly, International Day of Nowruz – na oficjalnej stronie Zgromadzenia Ogólnego ONZ (ang.)
  2. ↑ 21 marca - święto walki z dyskryminacją. 2010-03-21. [dostęp 2013-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  3. ↑ United States Naval Observatory: Earth's Seasons: Equinoxes, Solstices, Perihelion, and Aphelion, 2000-2025. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-21)].
  4. ↑ Fred Espenak(inne języki): Solstices and Equinoxes: 2001 to 2100. [dostęp 2022-09-15].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Równonoc_wiosenna&oldid=73200590”