Wikipedia

RTG kontrastowe przełyku

RTG kontrastowe przełyku – radiologiczne badanie obrazowe pozwalające na ocenę czynnościową górnego odcinka przewodu pokarmowego przede wszystkim przełyku i w mniejszym stopniu żołądka.

Prawidłowy obraz przełyku w badaniu z kontrastem barytowym[1]
1. Łuk aorty
2. Lewe oskrzele główne
3. Lewy przedsionek

Zasady edytuj

Badanie jednokontrastowe edytuj

Polega na doustnym podaniu środka kontrastującego. Podanie niewielkiej ilości pozwala uwidocznić rysunek błony śluzowej, większa ilość powala na ocenę światła i zarysów ściany przełyku[2].

Badanie dwukonstrastowe edytuj

Polega na podaniu najpierw środków zwiotczających, następnie doustnie preparatów gazotwórczych i przeciwpienistych lub wprowadzeniu powietrza do żołądka[3]. a następnie niewielkiej ilości środka kontrastującego[2]. Pozwala na dokładną ocenę błony śluzowej przełyku[2].

Technika badania edytuj

Pacjenci przed badaniem nie wymagają przygotowania[2]. W celu uwidocznienia przełyku podawane jest doustnie zawiesinę siarczanu baru[4][5], przy podejrzeniu perforacji przełyku mają zastosowanie rozpuszczalne w wodzie związki jodu[6]. W czasie badania wykonywana jest seria zdjęć w pozycji na stojąco, na leżąco na plecach i na brzuchu oraz w pozycji niskiego skłonu[7].

Anatomia radiologiczna edytuj

Początkowy odcinek przełyku położony jest w linii środkowej ciała w obrębie szyi na wysokości trzonów kręgów C6–C7 i nie rzutuje się na tchawicę. W zakresie klatki piersiowej odległość przełyku od kręgu Th1 [8] stopniowo wzrasta, od strony lewej wpukla się łuk aorty, następnie od przodu lewe oskrzele główne i lewy przedsionek serca[7].

Przełyk na gładkie zarysy, szerokość światła jest zależna od jego wypełnienia i napięcia błony mięśniowej. Widoczne na zdjęciu po przejściu kontrastu barytowego 2–3 równoległe zacienienia odpowiadają bruzdom w których pozostał kontrast, a pasmowate przejaśnienia o grubości 2–3 mm odpowiadają podłużnym fałdom błony śluzowej[7].

W trakcie procesu przechodzenia pokarmu do żołądka, połknięty kęs pokarmu wywołuje otworzenie zwieracza górnego przełyku. Powstaje tak zwany skurcz pierwszorzędowy (pierwotny), rozpoczynający się przy gardle, który ma prędkość 2-4 cm/s i przechodzi przez przełyk po 5–10 sekundach. Siła fali perystaltycznej narasta wraz z odległością od gardła, tak że po dojściu do żołądka powoduje otworzenie zwieracza dolnego przełyku[9]. Mechanizm ten działa jedynie w trakcie płytkiego oddychania i w czasie wydechu, jeżeli natomiast w momencie dochodzenia pokarmu do przepony nastąpi głęboki wdech, to zatrzyma się on tuż powyżej rozworu przełykowego przepony, a przełyk w tym miejscu ulegnie charakterystycznemu rozszerzeniu tworząc owalną lub okrągłą tzw. bańkę przeponową przełyku mającą gładki zarys ścian[7].

Ocena edytuj

RTG kontrastowe przełyku radiologiczne badanie obrazowe pozwalające na ocenę czynnościową górnego odcinka przewodu pokarmowego przede wszystkim przełyku i w mniejszym stopniu żołądka. Jest badanie dodatkowe zarówno w chorobach przełyku jak i chorobach przebiegających z uciskiem przełyku z zewnątrz:

Choroby przełyku[10][11]
Choroby przebiegające z uciskiem przełyku z zewnątrz[8]

Przypisy edytuj

  1. ↑ Zgliczyński i Pruszyński 1989 ↓, s. 155.
  2. ↑ a b c d Cieszanowski 2012 ↓, s. 357.
  3. ↑ Cieszanowski 2012 ↓, s. 358.
  4. ↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 13 marca 2015r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2015-03-16. [dostęp 2015-08-02].
  5. ↑ Barium Sulfuricum. Polpharma. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-01)].
  6. ↑ Cieszanowski 2012 ↓, s. 356.
  7. ↑ a b c d Pruszyński i Leszczyński 1999 ↓, s. 212.
  8. ↑ a b Leszczyński 1990 ↓, s. 293.
  9. ↑ Stanisław J. Konturek: Fizjologia układu pokarmowego. W: Fizjologia człowieka. Stanisław J. Konturek (red.). Wrocław: Elsevier Urban&Partner, 1990, s. 477-480. ISBN 978-83-89581-93-8.
  10. ↑ Zgliczyński i Pruszyński 1989 ↓, s. 157-162.
  11. ↑ Pruszyński i Leszczyński 1999 ↓, s. 213-219.

Bibliografia edytuj

  • Andrzej Cieszanowski: Diagnostyka radiologiczna przewodu pokarmowego. W: Diagnostyka obrazowa. Bogdan Pruszyński (red.). Warszawa: PZWL, 2012, s. 356–359. ISBN 978-83-200-4174-3.
  • Szczęsny Leszek Zgliczyński, Bogdan Pruszyński: Przełyk. W: Radiologia Podręcznik dla studentów medycyny. Szczęsny Leszek Zgliczyński (red.). Warszawa: PZWL, 1989, s. 155–162. ISBN 83-200-1295-3.
  • Stanisław Leszczyński: Przełyk. W: Radiologia. Stanisław Leszczyński (red.). T. 2. Warszawa: PZWL, 1990, s. 293–366. ISBN 83-200-0559-0.
  • Bogdan Pruszyński, Krzysztof Moroń: Przełyk operowany. W: Radiologia. Stanisław Leszczyński (red.). T. 2. Warszawa: PZWL, 1990, s. 367–369. ISBN 83-200-0559-0.
  • Bogdan Pruszyński, Stanisław Leszczyński: Przełyk. W: Radiologia. Bogdan Pruszyński (red.). Warszawa: PZWL, 1999, s. 210-220. ISBN 83-200-2586-9.

  Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=RTG_kontrastowe_przełyku&oldid=66397645”