Wikipedia

Radżastan

Radżastan (hindi राजस्थान, trb. Radźasthan, trl.: Rājasthān; ang. Rajasthan) – stan w północno-zachodnich Indiach, położony w ich zachodniej części. Stolicą stanu, a zarazem jego największym miastem jest Jaipur. Stan został utworzony 1 listopada 1956 roku. Jest to obecnie największy pod względem powierzchni stan Indii. Radżastan graniczy z Pakistanem, oraz z następującymi stanami Indii: Gujarat, Madhya Pradesh, Uttar Pradesh, Hariana, Pendżab.

Radżastan
राजस्थान (Rājasthān)
stan
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Indie

Siedziba

Jaipur

Kod ISO 3166-2

IN-RJ

Gubernator

Shivraj Patil

Premier

Ashok Gehlot

Powierzchnia

342 236 km²

Populacja (2011)
• liczba ludności


68 621 012[1]

• gęstość

200,5 os./km²

Języki urzędowe

hindi, radżastani

Położenie na mapie Indii
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Historia edytuj

Podczas brytyjskiego panowania w Indiach obszar obecnego Radżastanu nosił nazwę Radźputana („kraj radźputów”). W latach 1899–1902 należał do rejonów najsilniej dotkniętych klęską głodu[2].

Podział administracyjny edytuj

Stan Radżastan dzieli się na następujące dystrykty:

  1. Ajmer
  2. Alwar
  3. Banaswara
  4. Baran
  5. Barmer
  6. Bharatpur
  7. Bhilwara
  8. Bikaner
  9. Bundi
  10. Chittaurgarh
  11. Churu
  12. Dausa
  13. Dhalpur
  14. Dungarpur
  15. Ganganagar
  16. Hanumangarh
  17. Jaipur
  18. Jaisalmer
  19. Jalor
  20. Jhalwar
  21. Jhunjhunun
  22. Jodhpur
  23. Karauli
  24. Kota
  25. Nagaur
  26. Pali
  27. Rajsamand
  28. Sawai Madhopur
  29. Sikar
  30. Sirohi
  31. Tonk
  32. Udaipur

Geografia edytuj

 
Radżastan – ulice Jaipuru
 
Radżastan – panorama Udaipuru

Radżastan jest stanem półpustynnym i pustynnym. Na zachodzie rozciąga się pustynia Thar i góry Arawali (najwyższy szczyt: Abu, 1722 m n.p.m., na granicy z Gudźaratem). W miarę przesuwania się na wschód i południe klimat Radżastanu staje się łagodniejszy.

Największe miasta edytuj

W tabeli przedstawiono została lista największych miast Radżastanu wraz z liczbą mieszkańców (stan na 2012).

Miasto Liczba mieszkańców
Jaipur 3 073 349
Dźodhpur 1 138 300
Kota 1 001 365
Bikaner 647 804
Adźmer 551 101
Udajpur 474 531
Bhilwara 360 009
Alwar 341 422
Ganganagar 249 914
Bharatpur 252 838
Pali 187 571
Sikar 184 904
Tonk 135 663
Hanumangarh 129 654
Beawar 123 701
Kishangarh 116 156
Jhunjhunu 100 476

Demografia edytuj

 
Młoda muzułmanka z Radżastanu

Radżastan zamieszkany jest przez około 57 milionów mieszkańców (2001). Najczęściej używanymi językami są hindi, radżastani i gudźarati, w użyciu są również między innymi pańdźabi i sindhi.

Podział ludności Radżastanu ze względu na wyznania:

Języki edytuj

Języki w Radżastanie[3]
Język rodzina %
hindi (włączając język radżastani i inne pokrewne języki) języki indoaryjskie 91,09%
bhili Indoaryjska 4,60%
język pendżabski Indoaryjska 2,02%
urdu Indoaryjskie 1,17%
sindhi Indoaryjskie 0,67%

Gospodarka edytuj

 
Radżastan – turbiny wiatrowe na pustyni Thar

Rolnictwo edytuj

Główną gałęzią gospodarki Radżastanu jest rolnictwo. Do najczęściej uprawianych roślin należą pszenica, bawełna, trzcina cukrowa, tytoń i rośliny oleiste. Radżastan jest również największym producentem wełny w Indiach. Zasadniczym problemem rolnictwa Radżastanu jest brak wody. Problem braku wody do pewnego stopnia został rozwiązany w latach 60. XX wieku, w związku z budową Kanału Indiry Gandhi, zasilającego w wodę część stanu.

Przemysł edytuj

Pierwsze zakłady przemysłowe na terenie Radżastanu pojawiły się w latach 60. XX wieku. Obecnie największe znaczenie ma przemysł tekstylny i spożywczy. Istotną rolę odgrywa górnictwo: na terenie Radżastanu wydobywa się między innymi sól kamienną, miedź i cynk, ropa naftowa i gaz ziemny.

W 2006 roku firma Cairn Energy odkryła największe złoże lądowe ropy naftowej Mangala. W wierceniach poszukiwawczych brała udział Polska firma Nafta „Piła”.

Turystyka edytuj

Jedną z najważniejszych gałęzi gospodarki Radżastanu jest turystyka. Na terenie stanu znajduje się szereg atrakcji turystycznych:

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ 3. Size, Growth Rate and Distribution of Population, [w:] 2011 Census of India, Office of the Registrar General & Census Commissioner, India [dostęp 2019-08-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-31].
  2. ↑ Mike Davis, „Die Geburt der Dritten Welt”.
  3. ↑ Komisarz ds. Rejestracji i Spisu Powszechnego, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Rządu Indii (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Radżastan&oldid=71233485”