Rajmund Teofil Hałas

Rajmund Teofil Hałas (ur. 31 maja 1925 w Krobi w Wielkopolsce, zm. 4 listopada 2008 w Poznaniu) – artysta plastyk, architekt, projektant, pedagog.

Rajmund Teofil Hałas

Data i miejsce urodzenia	31 maja 1925 Krobia, Polska
Data i miejsce śmierci	4 listopada 2008 Poznań, Polska
Odznaczenia

Życiorys

W połowie XIX wieku jego pradziadek, Jakub Węcławski, prowadził zakład stolarski. Jego spadkobiercą został zięć Franciszek Hałas, a po nim syn Teofil. Zbudowaną przez Teofila w 1922 roku w Krobi fabrykę zatrudniającą kilkudziesięciu pracowników mieli przejąć jego synowie Zygmunt i Rajmund Teofil. Zakład zaopatrywał mieszczan, okolicznych rolników oraz dwory m.in. w Pępowie, Goli, Pudliszkach, aż po pałac książąt Czartoryskich w Rokosowie. Eksportował meble do Wiednia i Berlina. W 1939 roku, po wybuchu II wojny światowej 14-letni Rajmund Teofil rozpoczął pracę w fabryce ojca, przejętej przez miejscowego Niemca Fritza Fogta. Od września 1945 r. kontynuował naukę w Gimnazjum Stolarsko-Rzeźbiarskim w Cieplicach Zdroju. W tym czasie zdał we Wrocławiu egzamin na mistrza stolarskiego. W 1951 r. rozpoczął studia w PWSSP w Poznaniu na Wydziale Architektury Wnętrz, a ukończył w 1957 przygotowując pracę dyplomową pod kierunkiem prof. Jerzego Staniszkisa. Został pochowany na cmentarzu przykościelnym parafii św. Jakuba w Żabnie koło Mosiny.

Kariera

Podjął pracę w Zjednoczeniu Przemysłu Meblarskiego w Poznaniu, gdzie kierował w latach 1956–69 Pracownią Projektowania Mebli. W latach 1957–1967 pełnił funkcję kierownika artystycznego w Spółdzielni „Rzeźba i Stolarstwo Artystyczne” w Poznaniu. Razem z Czesławem Kowalskim, Leonardem Kuczmą i Januszem Różańskim założył w 1960 roku grupę „Koło”. Grupa ta rozpoczęła starania o zorganizowanie Biennale Mebla w Poznaniu uwieńczone powołaniem w 1978 r. Komitetu Organizacyjnego I Międzynarodowego Triennale Mebli w Poznaniu.

W latach 1964–1965 był asystentem w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, a od 1964 roku stypendystą ONZ w Instytucie Sztuk Przemysłowych w Helsinkach (Finlandia), a w 1965 w Wielkiej Brytanii. W 1971 roku z jego inicjatywy powołano w poznaniu Katedrę Wzornictwa Przemysłowego w PWSSP, w której pracował jako profesor sztuk plastycznych od 1965 roku. Od 1996 roku pracował w ASP, a od 2010 roku w UAP. Kształcił studentów w trzech pracowniach Katedry Designu, wykładał na I i II roku studiów wieczorowych historię architektury i designu.

• 1975-1978 – dziekan Wydziału Projektowania Plastycznego, ASP Warszawa.
• 1978-1981 – dziekan Wydziału Architektury Wnętrz i Wzornictwa Przemysłowego, ASP Warszawa.
• 1981-1984 – prorektor do spraw artystyczno-badawczych, ASP Warszawa.
• 1991-1992 – kierownik Katedry Wzornictwa Przemysłowego i Pracowni Designu Inspirującego, PWSSP w Poznaniu.
• 1989 – uzyskuje tytuł profesora nadzwyczajnego.
• 2005 – odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Upamiętnienie

• W 2009 roku powstała Fundacja Fundacja Ziemi Krobskiej im. prof. Rajmunda Teofila Hałasa, która w tym samym roku powołała Muzeum Stolarstwa i Biskupizny. Muzeum zostało zorganizowane w budynku dawnej fabryki mebli w którym zachowały się pochodzące jeszcze z 1922 roku maszyny.
• W 2013 roku Fundacja nowymodel.org zajmująca się produkcją i dystrybucją limitowanych serii projektów polskich designerów, odkryła w zbiorach rodziny Hałasów prototypy nigdy nie produkowanych wzorów: regał o zmiennych wysokościach oraz grupy krzeseł: czerwone-białe-czarne i wdrożyła je do produkcji. Po raz pierwszy egzemplarze tych mebli zostały zaprezentowane na wystawie Wielkopolska tradycja wzornictwa meblowego podczas WAWA Design Festiwal we wrześniu 2013 roku.

Projekty

Rajmund Teofil Hałas
REGAŁ O ZMIENNYCH WYSOKOŚCIACH, 1959 r

lata 50. i 60.

• 1956–1968 – meble szkieletowe z drewna litego, meble szkieletowe z drewna warstwowego, giętego, zestawy meblowe, meble dziecięce, meble skrzyniowe i archi-meble, producent: Zjednoczenie Przemysłu Meblarskiego w Poznaniu, m.in. popularne krzesła bukowe model 190-200.
• 1966-1969 – opracowanie kompleksowe linii automatycznej do produkcji żarówek głównego szeregu „LEGS IV”, współprojektanci: Zydroń Antoni, producent: Pilska Fabryka Żarówek „Lumen”
• 1967-1968 – opracowanie i realizacja programu mebli z powtarzalnych elementów – w tym : fotel H-1330 „Biało czarny”, fotel HL-EL 1969-1984 – projekt wnętrza katedry koszalińskiej (regotyzacja i nowy projekt wyposażenia kompleksowego) – z tego okresu nastawa ołtarzowa

lata 70.

• 1973 – opracowanie wyposażenia meblowego auli tzw. „Szkoły Jutra” w zespole Pomnika Tysiąclecia Państwa Polskiego w Gnieźnie
• 1973–2002 – projekty witraży w kościołach – witraże w kościele pw. św. Mikołaja w Mosinie pod Poznaniem, m.in. witraże: „Święty Mikołaj patron żeglarzy”, "Monte Cassino", witraż „Bierzmo Narodu Polskiego”
• 1974–1975 – projekty urządzeń elektronicznych, producent: Zakłady P.E. „Tonsil”, Września 1975-1980 – projekt wnętrza kościoła św. Krzyża o.o. Franciszkanów w Koszalinie
• 1976 – projekt trzech lokomotyw spalinowych 303D, producent: Zakłady Przemysłu Metalowego H. Cegielski, Poznań

lata 80.

• 1980 – projekt wnętrza kościoła NMP Matki Kościoła, Poznań
• 1988 – projekty dwóch tronów dla Jana Pawła II – Katedra we Włocławku oraz Ośrodek Rekolekcyjny o.o. Dominikanów na Jamnej – Beskid Zachodni
• 2001 – projekt monumentu Matki Boskiej Zwycięskiej, Krajkowo

Nagrody w konkursach wzorniczych

• 1960 – I nagroda Ministerstwa Kultury i Sztuki w Ogólnopolskim Konkursie na Meble Przemysłowe
• 1960 – I nagroda w konkursie MKiS na meble powtarzalne (seryjne)
• 1961 – III nagroda Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Centrali Przemysłu Ludowego i Artystycznego (CPLiA) w ogólnopolskim konkursie na meble dziecięce
• 1961 – III nagroda Ministra Kultury i Sztuki w konkursie na meble dziecięce org. przez Spółdzielnię „Ład”
• 1961 – wyróżnienie w konkursie „W nowej produkcji – dobre wzornictwo” na I Targach Wzornictwa w Warszawie
• 1962 – wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie meblarskim na M-4
• 1962 – I i II nagroda w konkursie na plakat Międzynarodowych Konkursów im. H. Wieniawskiego w Poznaniu
• 1963 – III nagroda w konkursie na plakat „Dni Oświaty Książki i Prasy”, Poznań
• 1966 – III nagroda w ogólnopolskim konkursie CPLiA w dziale kutego żelaza
• 1966 – II nagroda w ogólnopolskim konkursie CPLiA w dziale galanterii drzewnej
• 1967 – wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie na kompleksowe założenie pomnika Mieszka I i Bolesława Chrobrego w Gnieźnie
• 1967 – Nagroda III stopnia w I etapie konkursu na pomnik Mieszka I i Bolesława Chrobrego w Gnieźnie
• 1967 – wyróżnienie w konkursie na plakat z okazji 50. Rocznicy Rewolucji Październikowej
• 1973 – I nagroda w konkursie meblarskim na meble do jednego pokoju w małym budownictwie

Linki zewnętrzne

• Muzeum Stolarstwa i Biskupizny
• nowymodel.org