Zrakowacenie

(Przekierowano z Rak (wada drewna))

Zrakowacenie lub rak drzewa – jeden z objawów chorobowych roślin, wywoływany przez bakterie lub grzyby. Występuje u roślin drzewiastych. Powoduje go np. grzyb Melampsorella caryophyllacearum[1], grzyby z rodzaju Nectria i bakteria Pseudomonas syringae[2].

Jest to zniekształcenie polegające na powstaniu na pniu lub gałęziach charakterystycznych zgrubień, narośli, rzadziej w postaci ubytków. Najpierw w miejscu uszkodzonym przez patogeny powstaje nekroza. Drzewo zasklepia ją kallusem. Wyróżnia się 2 rodzaje zrakowaceń[2]:

  • Zrakowacenie zamknięte – gdy kallus całkowicie otoczy i zabliźni nekrozę. Zdarza się rzadko, grzyby i bakterie zwykle niszczą powstający kallus.
  • Zrakowacenie otwarte – gdy kallus tylko częściowo otacza nekrozę. Zrakowacenie tego typu może się rozwijać przez kilka lat, a jego kształt i wielkość zależy od szybkości działania patogenu, od zdolności rośliny do tworzenia kallusa, oraz od warunków środowiska. Czasami warunki sprzyjają roślinie, czasami patogenowi. Powoduje to, że w zrakowaceniu naprzemiennie tworzą się współśrodkowe strefy zrakowaceń[2].

W leśnictwie rak drzewa uważany jest za wadę drewna z grupy wad kształtu.

Przypisy

edytuj
  1. Karol Manka: Fitopatologia leśna. Warszawa: PWRiL, 2005, s. 236. ISBN 83-09-01793-6.
  2. a b c Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, ISBN 978-83-09-01063-0.