Regionalizacja fizycznogeograficzna Słowacji
Uniwersalna dziesiętna regionalizacja fizycznogeograficzna Słowacji edytuj
Zgodnie z uniwersalną dziesiętną regionalizacją fizycznogeograficzną Europy według FID terytorium dzisiejszej Słowacji w całości leży w Regionie Karpackim, należącym do pasa młodych gór fałdowych Europy Zachodniej. Dwie trzecie terytorium państwa zajmują właściwe Karpaty, pozostała część przypada na Kotlinę Panońską.
51 Karpaty Zachodnie edytuj
513 Zewnętrzne Karpaty Zachodnie edytuj
- 513.4 Karpaty Słowacko-Morawskie (Slovensko-moravské Karpaty)
- 513.4* Pogórze Myjawskie (Myjavská pahorkatina)
- 513.411 Białe Karpaty (Biele Karpaty)
- 513.412 Jaworniki (Javorníký)
- 513.44 Beskid Morawsko-Śląski (Moravsko-sliezske Beskydy)
- 513.45 Beskid Śląski (cz. Slezské Beskydy)
- 513.5 Beskidy Zachodnie
- 513.51 Beskid Żywiecki
- 513.511 Beskid Orawsko-Żywiecki (Oravské Beskydy i Kisucké Beskydy)
- 513.512 Pasmo Babiogórskie
- 513.513 Działy Orawskie
- 513.514 Pasmo Orawsko-Podhalańskie
- 513.54 Beskid Sądecki
- 513.55 Góry Czerchowskie (Čergov)
- 513.56 Góry Kisuckie (Kisucká vrchovina)
- 513.57 Magura Orawska (Oravská Magura)
- 513.51 Beskid Żywiecki
- 513.7 Beskidy Środkowe (Podsústava Nizkých Beskyd)
- 513.71 Beskid Niski (Nízke Beskydy)
- 513.72 Pogórze Ondawskie (Ondavská vrchovina)
514 Centralne Karpaty Zachodnie edytuj
- 514.1 Obniżenie Orawsko-Podhalańskie
- 514.11 Kotlina Orawsko-Nowotarska
- 514.12 Pieniny
- 514.13 Pogórze Spisko-Gubałowskie
- 514.14 Rów Podtatrzański
- 514.2 Małe Karpaty
- 514.3 Dolina Środkowego Wagu
- 514.31 Kotlina Trenczyńska (Trenčianská kotlina)
- 514.32 Kotlina Ilawska (Ilavská kotlina)
- 514.33 Kotlina Wielkiej Bytczy (Bytčianská kotlina)
- 514.34 Kotlina Żylińska (Žilinská kotlina)
- 514.4 Łańcuch Małofatrzański
- 514.41 Góry Inowieckie (Považský Inovec)
- 514.42 Góry Strażowskie (Strážovské vrchy)
- 514.43 Mała Fatra (Malá Fatra)
- 514.5 Łańcuch Tatrzański
- 514.51 Góry Choczańskie (Chočské vrchy)
- 514.52 Tatry Zachodnie (Západné Tatry)
- 514.53 Tatry Wschodnie (Východné Tatry)
- 514.6 Obniżenie Nitrzańsko-Turczańskie
- 514.61 Kotlina Środkowonitrzańska (Střednonitrianská kotlina)
- 514.62 Kotlina Górnonitrzańska (Hornonitrianská kotlina)
- 514.63 Żar (Žiar)
- 514.64 Kotlina Turczańska (Turčianska kotlina)
- 514.7 Obniżenie Liptowsko-Spiskie
- 514.71 Kotlina Liptowska (Liptovská kotlina)
- 514.72 Kotlina Popradzka (Popradská kotlina)
- 514.73 Kotlina Hornadzka (Hornádska kotlina)
- 514.74 Góry Lewockie (Levočské vrchy)
- 514.8 Łańcuch Wielkofatrzański
- 514.81 Trybecz (Tríbeč)
- 514.82 Ptacznik (Vtáčnik)
- 514.83 Hroński Inowiec (Pohronský Inovec)
- 514.84 Góry Kremnickie (Kremnické vrchy)
- 514.85 Wielka Fatra (Veľká Fatra)
- 514.9 Łańcuch Niżnotatrzański
- 514.91 Niżne Tatry (Nízke Tatry)
515-516 Wewnętrzne Karpaty Zachodnie edytuj
- 515.1 Bruzda Hronu
- 515.11 Kotlina Helpiańska (Heľpianské podolie)
- 515.12 Kotlina Brezneńska (Breznianská kotlina)
- 515.13 Kotlina Lopejska (Lopejska kotlina)
- 515.14 Kotlina Bańskobystrzycka (Banskobystrická kotlina)
- 515.15 Kotlina Zwoleńska (Zvolenská kotlina)
- 515.16 Przełom Dubrawski
- 515.17 Kotlina Żarska (Žiarská kotlina)
- 515.18 ostatni karpacki odcinek doliny Hronu (brak nazwy w „Karpatach” J. Kondrackiego)
- 515.2 Łańcuch Rudaw Słowackich
- 515.21 Góry Szczawnickie (Štiavnické vrchy)
- 515.22 Jaworie (Javorie)
- 515.23 Polana (Poľana)
- 515.24 Góry Bystrzyckie (Bystricka vrchovina)
- 515.25 Rudawy Weporskie (Veporské rudohorie)
- 515.26 Rudawy Gemerskie (Gemerské rudohorie)
- 515.27 Góry Straceńskie (Slovenský raj)
- 515.28 Rudawy Spiskie (Volovské vrchy)
- 515.29 Branisko i Bachureń
- 516.1 Kotlina Południowosłowacka (Juhoslovenská kotlina)
- 516.11 Pogórze Krupińskie (Krupinská planina)
- 516.12 Kotlina Ipelska (Ipeľská kotlina)
- 516.13 Kotlina Łuczeńska (Lučenecká kotlina)
- 516.14 Kotlina Rimawska (Rimavská kotlina)
- 516.2 Kras Słowacko-Węgierski (Slovenský kras)
- 516.4 Kotlina Koszycka (Košická kotlina)
517 Góry Północnowęgierskie edytuj
- 517.1 Góry Tokajsko-Slańskie (Slanské vrchy)
- 517.4 Czerhat (Cerová vrchovina)
52 Karpaty Wschodnie edytuj
522 Zewnętrzne Karpaty Wschodnie edytuj
- 522.1 Beskidy Lesiste
- 522.12 Bieszczady Zachodnie
523 Wewnętrzne Karpaty Wschodnie edytuj
- 523.5 Pasmo Wyhorlacko-Gutyjskie (Vihorlatsko-gutínska oblasť)
- 523.51 Wyhorlat (Vihorlatské vrchy)
55 Kotlina Panońska (Panónska panva) edytuj
551 Kotlina Zachodniopanońska edytuj
- 551.1 Kotlina Wiedeńska
- 551.3 Mała Nizina Węgierska
554-555 Wielka Nizina Węgierska edytuj
- 554.9 Nizina Zakarpacka
Regionalizacja fizycznogeograficzna Słowacji według geografii słowackiej edytuj
Geografia słowacka zalicza całą Słowację do systemu alpejsko-himalajskiego (Alpsko-himalájska sústava). System ten dzieli się na podsystemy (podsústava), prowincje (provincia), podprowincje (subprovincia) i regiony (oblasť). Regionalizacja słowacka jest partykularna – nie jest powiązana z uniwersalną regionalizacją dziesiętną ani nie uwzględnia regionalizacji stosowanej w państwach ościennych, mimo że granice państwowe dzielą wiele jednostek fizycznogeograficznych. Mimo tego zarówno nazwy, jak i obszary wielu jednostek pokrywają się z przyjętymi w regionalizacji dziesiętnej. Największą różnicą jest przesunięcie granicy Karpat Zachodnich i Wschodnich na zachód – z linii Przełęczy Łupkowskiej i doliny Osławy na linię Przełęczy Tylickiej, Gór Czerchowskich, Gór Slańskich i Wyhorlatu.
Oznaczenia cyfrowe nie są używane. W poniższej liście zostały dodane tylko dla przejrzystości.
1. Podsystem Karpaty – podsústava Karpaty edytuj
1.1. Prowincja Karpaty Zachodnie – provincia Západné Karpaty edytuj
:1.1.1. Podprowincja Wewnętrzne Karpaty Zachodnie – subprovincia Vnútorné Západné Karpaty
- 1.1.1.1. Region Rudawy Słowackie – oblasť Slovenské rudohorie
- 1.1.1.1.1. Veporské vrchy - Rudawy Weporskie
- 1.1.1.1.2. Spišsko-gemerský kras
- 1.1.1.1.3. Stolické vrchy - Góry Stolickie
- 1.1.1.1.4. Revúcka vrchovina - Pogórze Rewuckie
- 1.1.1.1.5. Slovenský kras - Kras Słowacko-Węgierski
- 1.1.1.1.6. Volovské vrchy - Rudawy Spiskie
- 1.1.1.1.7. Čierna hora
- 1.1.1.1.8. Rožňavská kotlina - Kotlina Rożniawska
- 1.1.1.1. Region Rudawy Słowackie – oblasť Slovenské rudohorie
- 1.1.1.2. Region fatrzańsko-tatrzański – Fatransko-tatranská oblasť
- 1.1.1.2.1. Malé Karpaty - Małe Karpaty
- 1.1.1.2.2. Považský Inovec - Góry Inowieckie
- 1.1.1.2.3. Tribeč - Trybecz
- 1.1.1.2.4. Strážovské vrchy - Góry Strażowskie
- 1.1.1.2.5. Žiar - Żar
- 1.1.1.2.6. Malá Fatra - Mała Fatra
- 1.1.1.2.7. Veľká Fatra - Wielka Fatra
- 1.1.1.2.8. Súľovské vrchy
- 1.1.1.2.9. Starohorské vrchy - Starohorskie Wierchy
- 1.1.1.2.10. Chočské vrchy - Góry Choczańskie
- 1.1.1.2.11. Tatry
- 1.1.1.2.12. Nízke Tatry - Niżne Tatry
- 1.1.1.2.13. Kozie chrbty - Kozie Grzbiety
- 1.1.1.2.14. Branisko - Branisko
- 1.1.1.2.15. Žilinská kotlina - Kotlina Żylińska
- 1.1.1.2.16. Hornonitrianska kotlina - Kotlina Górnonitrzańska
- 1.1.1.2.17. Turčianska kotlina - Kotlina Turczańska
- 1.1.1.2.18. Podtatranská kotlina
- 1.1.1.2.19. Hornádska kotlina - Kotlina Hornadzka
- 1.1.1.2.20. Horehronské podolie
- 1.1.1.2. Region fatrzańsko-tatrzański – Fatransko-tatranská oblasť
- 1.1.1.3. Region „Średniogórze Słowackie” - oblasť Slovenské stredohorie
- 1.1.1.3.1. Vtáčnik - Ptacznik
- 1.1.1.3.2. Pohronský Inovec - Hroński Inowiec
- 1.1.1.3.3. Štiavnické vrchy - Góry Szczawnickie
- 1.1.1.3.4. Kremnické vrchy - Góry Kremnickie
- 1.1.1.3.5. Poľana - Polana
- 1.1.1.3.6. Ostrôžky
- 1.1.1.3.7. Javorie - Jaworie
- 1.1.1.3.8. Krupinská planina - Pogórze Krupińskie
- 1.1.1.3.9. Zvolenská kotlina - Kotlina Zwoleńska
- 1.1.1.3.10. Pliešovská kotlina
- 1.1.1.3.11. Žiarska kotlina - Kotlina Żarska
- 1.1.1.3. Region „Średniogórze Słowackie” - oblasť Slovenské stredohorie
- 1.1.1.4. Region „Obniżenia luczeńsko-koszyckie” - oblasť Lučensko-košická zníženina
- 1.1.1.4.1. Bodvianska pahorkatina
- 1.1.1.4.2. Juhoslovenská kotlina - Kotlina Południowosłowacka
- 1.1.1.4.3. Košická kotlina - Kotlina Koszycka
- 1.1.1.4. Region „Obniżenia luczeńsko-koszyckie” - oblasť Lučensko-košická zníženina
- 1.1.1.5. Region matrańsko-slański – Matransko-slanská oblasť
- 1.1.1.5.1. Burda
- 1.1.1.5.2. Cerová vrchovina - Czerhat
- 1.1.1.5.3. Slanské vrchy - Góry Tokajsko-Slańskie
- 1.1.1.5.4. Zemplínske vrchy - Wzgórza Zemplińskie
- 1.1.1.5. Region matrańsko-slański – Matransko-slanská oblasť
:1.1.2. Podprowincja Wewnętrzne Karpaty Zachodnie – subprovincia Vonkajšie Západné Karpaty
- 1.1.2.1. Region Karpaty Słowacko-Morawskie – oblasť Slovensko-moravské Karpaty
- 1.1.2.1.1. Biele Karpaty - Białe Karpaty
- 1.1.2.1.2. Javorníky - Jaworniki
- 1.1.2.1.3. Myjavská pahorkatina - Pogórze Myjawskie
- 1.1.2.1.4. Považské podolie
- 1.1.2.1. Region Karpaty Słowacko-Morawskie – oblasť Slovensko-moravské Karpaty
- 1.1.2.2. Region Beskidy Zachodnie – oblasť Západné Beskydy
- 1.1.2.2.1. Moravsko-sliezske Beskydy - Beskid Morawsko-Śląski
- 1.1.2.2.2. Turzovská vrchovina
- 1.1.2.2.3. Jablunkovské medzihorie
- 1.1.2.2. Region Beskidy Zachodnie – oblasť Západné Beskydy
- 1.1.2.3. Region Beskidy Środkowe – oblasť Stredné Beskydy
- 1.1.2.3.1. Kysucké Beskydy - Beskid Orawsko-Żywiecki
- 1.1.2.3.2. Kysucká vrchovina - Góry Kisuckie
- 1.1.2.3.3. Oravské Beskydy - Beskid Orawsko-Żywiecki
- 1.1.2.3.4. Podbeskydská brázda
- 1.1.2.3.5. Podbeskydská vrchovina
- 1.1.2.3.6. Oravská Magura - Magura Orawska
- 1.1.2.3.7. Oravská vrchovina
- 1.1.2.3. Region Beskidy Środkowe – oblasť Stredné Beskydy
- 1.1.2.4. Region Beskidy Wschodnie – oblasť Východné Beskydy
- 1.1.2.4.1. Pieniny
- 1.1.2.4.2. Ľubovnianska vrchovina
- 1.1.2.4.3. Čergov - Góry Czerchowskie
- 1.1.2.4. Region Beskidy Wschodnie – oblasť Východné Beskydy
- 1.1.2.5. Region podhalańsko-magurski – Podhôľno-magurská oblasť
- 1.1.2.5.1. Skorušinské vrchy
- 1.1.2.5.2. Podtatranská brázda - Rów Podtatrzański
- 1.1.2.5.3. Spišská Magura
- 1.1.2.5.4. Levočské vrchy - Góry Lewockie
- 1.1.2.5.5. Bachureň - Bachureń
- 1.1.2.5.6. Spišsko-šarišské medzihorie
- 1.1.2.5.7. Šarišská vrchovina
- 1.1.2.5.8. Oravská kotlina
- 1.1.2.5. Region podhalańsko-magurski – Podhôľno-magurská oblasť
1.2. Prowincja Karpaty Wschodnie – provincia Východné Karpaty edytuj
:1.2.1. Podprowincja Wewnętrzne Karpaty Wschodnie – subprovincia Vnútorné Východné Karpaty
- 1.2.1.1. Region wyhorlacko-gutyński – Vihorlatsko-gutínska oblasť
- 1.2.1.1.1. Vihorlatské vrchy - Wyhorlat
- 1.2.1.1. Region wyhorlacko-gutyński – Vihorlatsko-gutínska oblasť
:1.2.2. Podprowincja Zewnętrzne Karpaty Wschodnie – subprovincia Vonkajšie Východné Karpaty
- 1.2.2.1. Region „Połoniny” - oblasť Poloniny
- 1.2.2.1.1. Bukovské vrchy - Bieszczady
- 1.2.2.1. Region „Połoniny” - oblasť Poloniny
- 1.2.2.2. Region „Beskidy Niskie” - oblasť Nízke Beskydy
- 1.2.2.2.1. Busov - Busov
- 1.2.2.2.2. Ondavská vrchovina - Pogórze Ondawskie
- 1.2.2.2.3. Laborecká vrchovina
- 1.2.2.2.4. Beskydské predhorie
- 1.2.2.2. Region „Beskidy Niskie” - oblasť Nízke Beskydy
2. Podsystem Kotlina Panońska – podsústava Panónska panva edytuj
2.1. Prowincja Kotlina Zachodniopanońska – provincia Západopanónska panva edytuj
:2.1.2. Podprowincja Kotlina Wiedeńska – subprovincia Viedenská kotlina
- 2.1.2.1. Region Nizina Zahorska – oblasť Záhorská nížina
- 2.1.2.1.1. Borská nížina
- 2.1.2.1.2. Chvojnická pahorkatina
- 2.1.2.1. Region Nizina Zahorska – oblasť Záhorská nížina
- 2.1.2.2. Region „Kotlina Południowomorawska” - oblasť Juhomoravská panva
- 2.1.2.2.1. Dolnomoravský úval
- 2.1.2.2. Region „Kotlina Południowomorawska” - oblasť Juhomoravská panva
:2.1.3. Podprowincja Mała Nizina Węgierska – subprovincia Malá dunajská kotlina
- 2.1.3.1. Region Nizina Naddunajska – oblast Podunajská nížina
- 2.1.3.1.1. Podunajská pahorkatina
- 2.1.3.1.2. Podunajská rovina
- 2.1.3.1. Region Nizina Naddunajska – oblast Podunajská nížina
2.2. Prowincja „Kotlina Wschodniopanońska” - provincia Východopanónska panva edytuj
:2.2.1. Podprowincja Wielka Nizina Węgierska – subprovincia Veľká dunajská kotlina
- 2.2.1.1. Region Nizina Wschodniosłowacka – oblasť Východoslovenská nížina
- 2.2.1.1.1. Východoslovenská pahorkatina
- 2.2.1.1.2. Východoslovenská rovina
- 2.2.1.1. Region Nizina Wschodniosłowacka – oblasť Východoslovenská nížina
Bibliografia edytuj
- Emil Mazúr, Michal Lukniš, B. Balatka, J. Loučková, J. Sládek Geomorfologické členenie SSR a ČSSR. Mapa mierky 1:500 000, Slovenská kartografia, SUGK, Bratislava 1986
- Jerzy Kondracki W sprawie fizycznogeograficznego podziału Europy w klasyfikacji dziesiętnej, „Przegląd Geograficzny” tom XXXVII, z.3, 1965, str. 539-547
- Jerzy Kondracki Podstawy regionalizacji fizycznogeograficznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969
- Jerzy Kondracki Karpaty, wydanie drugie poprawione, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1989, ISBN 83-02-04067-3
- Jerzy Kondracki Fizycznogeograficzna regionalizacja Czech, Słowacji, Węgier i Rumunii w układzie dziesiętnym, „Przegląd Geograficzny”, tom LXVIII, z 3-4, 1996, str. 457-466
- Róbert Čeman (red.) Slovenská Republika. Zemepisný atlas, 2. vydanie, Mapa Slovakia Plus s.r.o., b.m.w., 2007, ISBN 80-8067-138-9