Reinhardsbrunn – zamek z 1. poł. XIX w., na północnej krawędzi Lasu Turyńskiego, obecnie część miasta Friedrichroda w Niemczech (kraj związkowy Turyngia, powiat Gotha). Wzniesiony na miejscu dawnego klasztoru benedyktynów z 1085 roku blisko związanego z władcami Turyngii z rodu Ludowingów.

Zamek Reinhardsbrunn
Ilustracja
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Turyngia

Miejscowość

Friedrichroda

Styl architektoniczny

neogotyk

Rozpoczęcie budowy

1827

Ukończenie budowy

1835

Ważniejsze przebudowy

lata 60. XX w.

Pierwszy właściciel

Ernest I Sachsen-Coburg-Gotha

Położenie na mapie Turyngii
Mapa konturowa Turyngii, po lewej znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek Reinhardsbrunn”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, w centrum znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek Reinhardsbrunn”
Ziemia50°52′00,06″N 10°33′27,00″E/50,866683 10,557500
Strona internetowa

Historia edytuj

Klasztor został założony w 1085 roku za sprawą turyńskiego hrabiego Ludwika Skoczka. Według legendy fundacja miała być zadośćuczynieniem Ludwika i jego żony Adelajdy za zamordowanie przez Ludwika pierwszego męża Adelajdy, palatyna saskiego Fryderyka z Goseck (aby umożliwić sobie poślubienie wdowy po nim)[1]. Lokalizacja została wybrana z uwagi na bliskość do siedziby rodowej Ludwika, górującego nad Friedrichsrodą zamku Schauenburg. Hrabia sprowadził tu zakonników benedyktyńskich z klasztoru Hirsau i zapewnił mu podporządkowanie bezpośrednio papieżowi. Odtąd klasztor stanowił nekropolię panującego w Turyngii od XI do XIII wieku rodu Ludowingów. Sam fundator zmarł tam jako mnich w 1123 roku[2].

Klasztor pełnił nie tylko funkcję nekropolii książęcej, ale także był blisko związany z dworem Ludowingw na co dzień. W klasztorze praktykowano m.in. fałszowanie dokumentów, które miały być podporą roszczeń przedstawicieli rodu do kolejnych ziem w okolicy. Stał się też centrum historiografii rodowej – tu powstały dzieła historyczne, których kompilację stanowi tzw. Kronika Reinhardsbruńska z XIV w. W 1184 roku dzięki staraniom Ludwika III opaci z Reinhardsbrunn otrzymali prawo noszenia mitry[2].

Gdy w 1247 roku zmarł ostatni męski przedstawiciel Ludowingów, Reinhardsbrunn wraz z Turyngią, po długiej wojnie, dostał się pod panowanie Wettinów. Znaczenie klasztoru spadło. Kolejnym ciosem był pożar, który strawił klasztor w 1292 roku. Co prawda założenie zostało odbudowane, nigdy jednak nie odzyskało znaczenia z czasów Ludowingów. W 1525 roku podczas wojny chłopskiej klasztor został splądrowany i zniszczony.

Klasztor został wówczas skasowany, a jego dobra przejęte przez książąt saskich; zabudowania zaczęto przebudowywać w celu pełnienia funkcji świeckich. Po przejęciu tutejszych dóbr przez książąt koburskich Ernest I wykorzystując stare zabudowania, zarówno klasztorne, jak i późniejsze, w latach 1827–1835 zbudował tu negototycki zamek letni. Obok niego powstała nowa kaplica, a także park krajobrazowy w stylu angielskim. Tu po raz pierwszy brytyjska królowa Wiktoria spotkała swego przyszłego małżonka, Alberta[3]. Po 1918 roku kompleks pełnił różne funkcje. Został odrestaurowany podczas adaptacji na hotel w latach 60. XX wieku[4].

Oprócz murów klasztornych do dziś znajdujących się w substancji zabudowań zamkowych, liczne zabytki dawnego klasztoru (m.in. fragmenty dekoracji późnoromańskich i gotyckich), znajdują się obecnie w muzeum okręgowym w Gocie. Szczególnie cenne są płyty nagrobne od 1952 roku znajdujące się w Eisenach – pochodzą z pierwszej połowy XIV w. i w większości są płytami nagrobnymi władców turyńskich z rodu Ludowingów i ich małżonek.

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. Susanne Schmidt-Knaebel: Ludwig Bechstein. Prosasagen außerhalb der großen Anthologien (1826–1859). Frankfurt am Main: Peter Lang, 2008, s. 49–50. ISBN 978-3-631-55653-5. [dostęp 2012-02-06].
  2. a b Reinhardt Butz: Herrschaft und Macht – Grundkomponenten eines Hofmodells? Überlegungen zur Funktion und zur Wirkungsweise früher Fürstenhöfe am Beispiel der Landgrafen von Thüringen aus dem ludowingischen Haus. W: Literatur und Macht im mittelalterlichen Thüringen. Ernst Hellgardt, Stephan Müller, Peter Strohschneider (hg.). Köln: Böhlau Verlag, 2002, s. 56–58. ISBN 3-412-08302-X. [dostęp 2012-02-06].
  3. Andrea Schulte-Peevers: Germany. Lonely Planet, 2010, s. 285. [dostęp 2012-02-06].
  4. Hans Müller: Thüringen: Landschaft, Kultur und Geschichte im >grünen Herzen< Deutschlands. Wyd. 7. Ostfildern: DuMont Reiseverlag, 2011, s. 284. ISBN 978-3-7701-3848-7. [dostęp 2012-02-06].

Bibliografia edytuj

  • Hans-Jörg Ruge: Das ehemalige Benediktinerkloster Reinhardsbrunn: Quellenüberlieferung und Forschungsstand. W: Benediktiner, Zisterzienser. Christof Römer, Dieter Pötschke, Oliver H. Schmidt (hg.). Berlin: Lukas Verlag, 1999, s. 72–75, seria: Studien zur Geschichte, Kunst und Kultur der Zisterzienser. 7. ISBN 3-931836-29-0. [dostęp 2012-02-06].

Linki zewnętrzne edytuj