Rejon kupiński (ros Купинский район) – rejon będący jednostką podziału administracyjnego rosyjskiego obwodu nowosybirskiego.

Rejon kupiński
Купинский район
Rejon
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Rosja

Obwód

 nowosybirski

Siedziba

Kupino

Powierzchnia

4 633 km²

Populacja (2010)
• liczba ludności


33 964[1]

• gęstość

7,41 os./km²

Położenie na mapie obwodu nowosybirskiego
Położenie na mapie
Strona internetowa

Historia edytuj

Historia dzisiejszego rejonu kupińskiego zaczyna się stosunkowo późno, bo dopiero pod koniec XIX wieku, a samo Kupino - regionalne centrum tych ziem - zostaje założone w 1886 roku[2]. Pierwsze osady powstawać zaczęły w latach sześćdziesiątych XIX wieku, a ludność napływała tu głównie z okolic Kurska, Orła i Smoleńska[2]. Wielki napływ ludności zaczyna się w czasie reform Piotra Stołypina, gdy na tym terenie powstaje, w latach 1907-1911, ponad 60 nowych wiosek[3]. W 1911 utworzona zostaje wołost, która bardzo szybko przechodzi etap dynamicznego wzrostu, tak że po kilku latach jest jedną z lepiej rozwiniętych obszarów w tomskiej guberni[3]. Ludność zajmuje się głównie rolnictwem oraz hodowlą zwierząt[3]. Działało tu kilkanaście szkół, a od 1914 roku także urząd pocztowy[3]. Rozbudowywano także sieć kolejową, a pierwszy pociąg pojawił się tu w 1915 roku[2].

Dynamiczny rozwój został przerwany przez wybuch I wojny światowej, a następnie rosyjską wojnę domową, podczas którą tereny te podlegały pod rząd kierowany przez admirała Aleksandra Kołczaka. Na ziemiach tych działała partyzantka bolszewicka i ostatecznie przeszły one pod władzę bolszewików[3]. W 1925 roku władze sowieckie tworzą tu rejon kupiński[2]. Wkrótce przejdzie on przez stalinowski program forsownej kolektywizacji[3]. W 1930 roku otwarta zostaje stacja naprawy traktorów, w 1932 roku stacja napraw pociągów, a w 1936 zakład przetwarzający mięso[3]. Od 1937 roku znajduje się w granicach obwodu nowosybirskiego[2]. Po ataku III Rzeszy nad Związek Radziecki rejon dostarczył sowieckiej gospodarce: 7 milionów ton zbóż, 288 tysięcy ton mięs, 1,266 tysięcy ton mleka oraz wyroby z wełny[3]. W czasie wojny i po jej zakończeniu, na bazie ewakuowanych z zachodu przedsiębiorstw, inwestowano w przemysł i powstawały nowe zakłady, m.in. przetwórstwa ryb czy fabryka elementów maszynowych[3]. Po wojnie powstaje m.in. zakład przetwórstwa mleka, wylęgarnia drobiu oraz szwalnie[3]. Inwestowano także w rozwój sieci szkolnej, placówek kulturalnych, a także sportowych[3]. Po rozpadzie Związku Radzieckiego rejon przechodził proces transformacji ekonomicznej, a także rozpoczął rozwój bazy turystycznej i odbudowy zniszczonych przez władzę sowiecką obiektów sakralnych[3].

Charakterystyka edytuj

Rejon kupiński położony jest w południowo-zachodniej części obwodu nowosybirskiego, w odległości około 400 kilometrów od jego stolicy, Nowosybirska[4]. Położony jest na płaskim terenie stepu kułundyjskiego, a od południa graniczy z Kazachstanem[5]. Rejon bogaty jest w jeziora o obfitości ryb różnych gatunków[4], a także w tereny uprawne, co sprawia, że rolnictwo i hodowla są podstawą miejscowej gospodarki[6]. Ziemie przeznaczone pod rolnictwo na początku lat osiemdziesiątych zajmowały ponad 200 tysięcy hektarów[5]. W 2010 roku liczba ta wyniosła 381 tysięcy hektarów[7]. Rolnictwo stanowi 37% ogółu dochodu wytwarzanego na terenie rejonu[7]. Ważnym elementem składowym kupińskiej gospodarki jest także produkcja mleka, a także hodowla bydła i produkcja mięsa[6]. W 2010 roku wyprodukowano tu 19 286 ton mleka i 1981 ton mięsa[7]. Przemysł w rejonie związany jest głównie z przetwórstwem żywności, a w 2010 roku przedsiębiorstwa tego typu w rejonie wytworzyły produkty o łącznej wartości 889 milionów rubli[8]. Mieszkańcy mają do dyspozycji komunikację rejonową, złożoną z autobusów, której długość linii wynosi 811 kilometrów[9].

Według danych z 2010 roku na terenie rejonu kupińskiego znajdują się 40 publiczne szkoły różnego szczebla oraz 23 oddziały przedszkolne[10]. Opiekę zdrowotną zapewnia ponad 50 placówek medycznych, w tym m.in. szpital rejonowy, 3 szpitale wiejskie i specjalistyczna klinika[10]. Funkcjonuje tu także 15 placówek kulturalnych, dom kultury, dziecięce centrum artystyczne, muzeum rejonowe oraz 3 biblioteki[5][10]. W skład rejonu wchodzi jedno osiedle typu miejskiego i 15 osiedli typu wiejskiego.

Demografia edytuj

Wiadomości ogólne edytuj

Według danych federalnych liczba ludności w 2010 na terenie obwodu kupińskiego wyniosła 33 964 ludzi[1]. Zauważalny jest nieustanny spadek tej liczby, z uwagi na niski przyrost naturalny oraz emigrację ludności do wielkich miast[11]. W 1998 roku mieszkało tu jeszcze 41 500 ludzi[5]. Dane z 2011 roku wskazują na delikatną poprawę w stosunku do wcześniejszego roku, gdyż populacja wzrosnąć miała do 34 200 ludzi[11]. Z tego 20 200 stanowi grupę w wieku produkcyjnym[11]. Bezrobocie ma wynosić 1,15%[11]. Średnia miesięczna pensja w 2011 roku stanowiła kwotę 8986 rubli, co jest zauważalnym wzrostem, bo jeszcze w 2006 roku statystyki wskazywały, że przeciętne wynagrodzenie wynosi 4377 rubli[11].

Liczba ludności w ostatnich latach edytuj

Rok Liczba ludności
1998 41 500
2006 35 188
2007 34 730
2008 34 472
2009 34 431
2010 34 176
2011 34 200

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Gks.ru: Численность населения Российской Федерации по городам, поселкам городского типа и районам на 1 января 2010 года. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  2. a b c d e Regionalcom.ru: Купинский район. [dostęp 2012-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-08)]. (ros.).
  3. a b c d e f g h i j k l Admkupino.ru: Купинский район: История. [dostęp 2012-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-01)]. (ros.).
  4. a b Region.newsib.ru: Купинский район. [dostęp 2012-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-21)]. (ros.).
  5. a b c d Loi.sscc.ru: Купинский район. [dostęp 2012-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-14)]. (ros.).
  6. a b Admkupino.ru: Куйбышевский район. [dostęp 2012-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-02)]. (ros.).
  7. a b c Region.newsib.ru: Купинский район: Сельское хозяйство. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  8. Region.newsib.ru: Купинский район: Промышленность. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  9. Region.newsib.ru: Купинский район: Транспорт и связь. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  10. a b c Region.newsib.ru: Купинский район: Социальная сфера. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).
  11. a b c d e Region.newsib.ru: Купинский район: Население и занятость. [dostęp 2012-08-08]. (ros.).