Rewolucja agrarna

Rewolucja agrarna – proces przemiany rolnictwa tradycyjnego (feudalnego i mało wydajnego) w rolnictwo nowoczesne.

Zmiany w rolnictwie w XVI, XVII i XVIII wieku (wprowadzenie płodozmianu, wyspecjalizowane pasterstwo) doprowadziły do dwukrotnego zwiększenia produkcji żywności. Jej nadwyżki stały się źródłem dochodów. W Anglii właściciele ziemscy zauważyli, że zyski przynieść może sprzedaż owczej wełny, bowiem wzrosło zapotrzebowanie na odzież. Rozpoczęto więc proces grodzenia, czyli odbieranie pól i gruntów dzierżawcom i chłopom danej gminy przez bogatych właścicieli ziemskich, którzy z kolei uzyskane tereny przekształcali na łączone i ogradzane płotem pastwiska dla owiec. Hodowla dla owiec nie wymagała większego zapotrzebowania siły roboczej. Gospodarstwa farmerskie, nastawione na produkcję masową, zaczęły zaopatrywać rozwijające się miasta. Spore zyski pozwalały na inwestowanie w rozwój produkcji rolnej przez wprowadzanie nowych narzędzi rolniczych, płodozmian i hodowlę lepszych ras bydła. Proces grodzeń wpłynął na rozwój miast. Chłopi niemający ziemi wyruszali do kolonii bądź zaciągali się do floty lub armii. Często przyjeżdżali także do miast w poszukiwaniu pracy i byli gotowi pracować za bardzo niskie wynagrodzenia. To z kolei przynosiło duże zyski właścicielom zakładów rzemieślniczych i kupcom. Dzięki temu można było inwestować w nowe technologie, co bezpośrednio wywołało rewolucję przemysłową.

Zobacz też

• rewolucja neolityczna
• ogradzanie pól
• zielona rewolucja

Bibliografia

• Przemiany gospodarczo-społeczne w Europie. W: Marek Kamiński, Robert Śniegocki: Historia : Od renesansu do czasów napoleońskich. Podręcznik dla II klasy liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Część 1. Warszawa: Nowa Era, 2006, s. 195. ISBN 83-89497-30-1.