Różanka europejska
Różanka europejska[3] (Rhodeus amarus) – gatunek ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych[4][5].
| Rhodeus amarus[1] | |||
| Bloch, 1782 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Infratyp | |||
| Gromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
różanka europejska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Występowanie i środowisko edytuj
Ryba obecna w środkowej i wschodniej Europie, a także w Azji Mniejszej. Obserwowana w basenie Morza Północnego, południowego Morza Bałtyckiego, Morza Czarnego, zachodniego i południowego Morza Kaspijskiego i Morza Egejskiego (od dorzecza Maricy do dorzecza Strumy[5], także w dorzeczu Pinios[2]). W basenie Morza Śródziemnego widywana tylko w północnej części dorzecza Rodanu i w dorzeczu Drinu[5]. Notowana z Albanii, Austrii, Białorusi, Belgii, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Chorwacji, Czarnogóry, Czech, Francji, Grecji, Holandii[2], Iranu[5], Litwy, Luksemburga[2], Łotwy[5]. Macedonii, Mołdawii, Niemiec, Polski, Rosji, Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Węgier, Włoch, Turcji i Ukrainy[2]. Introdukowana w Armenii, Danii, Estonii i Wielkiej Brytanii[5]. W dolnym Rodanie i w dorzeczach na zachód od Sekwany, także w południowej Rosji w dorzeczach Donu i Kubania uważana za gatunek inwazyjny[2]. W podziale na regiony rybołówstwa FAO (ang. FAO Major Fishing Areas) znana jedynie z regionu śródlądowych wód europejskich (nr regionu 05) i śródlądowych wód azjatyckich (04). Zasięg jej występowania w rozciągłości południkowej zamyka się w obszarze 60°N–40°N[5].
Jest słodkowodną rybą bentopelagiczną, choć znane są słonawowodne populacje z Turcji[5].
Morfologia edytuj
Osiąga maksymalnie 11,2 cm długości całkowitej (TL), przeważnie około 5 cm TL. Płetwa grzbietowa zbudowana z 3 promieni ciernistych i 8–10 promieni miękkich. Płetwa odbytowa, podobnie jak płetwa grzbietowa, rozpostarta na 3 promieniach twardych i 8–10 promieniach miękkich. Płetwę ogonową tworzy 19–20 promieni miękkich. W płetwach piersiowych 1 kolec i 10–12 promieni miękkich; w płetwach brzusznych 2 kolce i 6–7 promieni miękkich. Kręgosłup zbudowany z 34–36 kręgów. W linii bocznej 33–45 łusek. 8–9 wyrostków filtracyjnych na pierwszym łuku skrzelowym[5].
Rozród edytuj
Dojrzałość płciową osiąga przy długości średnio 5,5 cm. Dożywa pięciu lat. Tarło odbywa się czystych, wolno płynących bądź stałych wodach, zazwyczaj z mulistym dnem. Samica składa jaja do wnętrza muszli małży. Samiec dostarcza nasienie do środka skorupy, zrzucając je w komin powietrza, który wytwarza oddychający, zasysający powietrze mięczak. Narybek pozostaje w muszli aż do pierwszych oznak samodzielności. Okres tarłowy przypada na miesiące ciepłe, z reguły od kwietnia do sierpnia[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Rhodeus amarus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2019-06-04] (ang.).
- ↑ a b c d e f J. Freyhof, M. Kottelat, Rhodeus amarus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2008, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2008.RLTS.T135635A4167105.en [dostęp 2019-06-04] (ang.).
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ R. Fricke, W. N. Eschmeyer, R. van der Laan (eds): Catalog of Fishes: genera, species, references electronic version). California Academy of Sciences. [dostęp 2019-06-01]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Rhodeus amarus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 2019-06-04]