Rolnica pospolita, r. polna (Sherardia arvensis L.) – gatunek rośliny z monotypowego rodzaju rolnica (Sherardia L.) z rodziny marzanowatych. Występuje niemal w całej Europie (bez Islandii i północnych krańców kontynentu), w regionie Kaukazu, w Azji Mniejszej i na Bliskim Wschodzie, sięgając po Iran. Poza tym gatunek zawleczony na inne kontynenty[3]. W Polsce gatunek rozpowszechniony w południowej części kraju na obszarach podgórskich i na wyżynach oraz na Dolnym Śląsku, poza tym bardzo rzadko, ma nieliczne, rozproszone stanowiska w całym kraju[4]. W Polsce ma status archeofita[5].

Rolnica pospolita
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

goryczkowce

Rodzina

marzanowate

Rodzaj

rolnica

Gatunek

rolnica pospolita

Nazwa systematyczna
Sherardia arvensis L.
Sp. pl. 1:102. 1753
Pokrój

Morfologia edytuj

Łodyga
Pokładająca się, o długości 5-20 cm, silnie rozgałęziona. Kanciasta i na kantach szorstka z powodu krótkich szczecinek.
Liście
Ulistnienie nibyokółkowe, liście przeważnie po 4, w górnej części łodygi po 6 w nibyokółku. Dolne łopatkowate, górne lancetowate, ostro zakończone i wzdłuż brzegów oraz z wierzchu pokryte kłującymi, szorstkimi włoskami.
Kwiaty
Zebrane po kilka i otoczone okółkiem 8 listków zrośniętych u nasady. Korona kwiatu jasnofioletowa, lejkowata, z czterech łatek utworzona o długości 4-5 mm, kielich w postaci 6 drobnych ząbków, trwały.
Owoc
Szorstka rozłupnia o średnicy 4 mm rozpadająca się na dwa rozłupki.

Biologia i ekologia edytuj

Występuje w zależności od warunków jako roślina roczna lub dwuletnia. Termin kwitnienia przypada od maja do września. Rośnie na polach. 2n = 22[5].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-27] (ang.).
  3. Sherardia arvensis. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-03-03]. (ang.).
  4. Adam Zając, Maria (red.) Zając: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001. ISBN 83-915161-1-3.
  5. a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia edytuj

  • Jakub Mowszowicz: Krajowe chwasty polne i ogrodowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1986. ISBN 83-09-00771-X.