Rosyjska Prawosławna Cerkiew Staroobrzędowa

Rosyjska Prawosławna Cerkiew Staroobrzędowa (ros. Русская Православная Старообрядческая Церковь) – jeden z dwóch Kościołów staroobrzędowych popowców działających na terenie Rosji.

Kornili, metropolita Moskwy i Wszechrusi

Nazwa edytuj

Od XVIII wieku do 1988 roku oficjalna nazwa Kościoła brzmiała Staroprawosławny Kościół Chrystusowy (ros. Древлеправославная Церковь Христова), dlatego też bywa często mylona z Rosyjskim Kościołem Staroprawosławnym (ros. Русская Древлеправославная Церковь) – m.in. z tego powodu zdecydowano się w 1988 roku na zmianę nazwy.

Rosyjska Prawosławna Cerkiew Staroobrzędowa jest obok Lipowiańskiej Chrześcijańskiej Cerkwi Starego Rytu jedną z dwóch organizacji wywodzącej się z tradycji hierarchii z Biłej Krynyci.

Zwierzchnik Kościoła nosi od 1988 roku tytuł metropolity moskiewskiego i całej Rusi. Od 2005 jest nim Korneliusz, wybrany 18 października 2005 roku przez Święty Sobór. Jego siedziba znajduje się na cmentarzu Rogożskim w Moskwie.

Historia edytuj

Po śmierci władyki Pawła Kołomieńskiego, który jako jedyny z rosyjskich biskupów odrzucił reformy patriarchy Nikona, przez dwa wieki staroobrzędowcy nie posiadali własnej hierarchii. Dopiero w 1848 roku władyka Sarajewa i Bośni Ambroży przeszedł na ich stronę, wyświęcając w Biłej Krynyci dwóch biskupów: Cyryla (Timofiejewa) i Arkadiusza. Po wydaniu ukazu tolerancyjnego z kwietnia 1905 roku przez cara Mikołaja II również rosyjscy popowcy zaczęli podlegać hierarchii białokrynickiej.

W czasach ZSRR rosyjska cerkiew dawnego rytu była tak samo prześladowana jak inne wyznania chrześcijańskie - w okresie stalinowskim jedynym pozostającym na wolności władyką był Sawa z Kaługi, który w 1940 roku wyświęcił biskupa Samary i Ufy Irynarcha na władykę Moskwy. Swobodniej odetchnąć mógł Kościół dopiero po pierestrojce, kiedy stanął na jego czele metropolita Alipiusz (1988-2004), choć Cerkiew nie powróciła już do swojej wcześniejszej pozycji sprzed 1917 roku.

Organizacja Kościoła edytuj

 
Te Deum we wsi Liachowo (Guslicy, rejon oriechowo-zujewski, obwód moskiewski).

Do cerkwi staroobrzędowej należy ok. 500 tys. Rosjan. Na jej czele stoi metropolita Moskwy i Wszechrusi wybierany przez Święty Sobór (Освященный Собор). W skład kościoła wchodzi 5 biskupstw i 250 parafii w Rosji, na Ukrainie, Białorusi i w Kazachstanie oraz 12 eparchii:

Lista hierarchów edytuj

Ambroży, Metropolita Biłej Krynyci 28.10.1846 - 26.07.1848 († 30.10.1863)
Cyryl (Timofejew), Władyka Biłej Krynyci i Metropolita
Wszystkich Prawosławnych Dawnego Rytu
04.01.1849 - † 02.12.1873
Atanazy (Makurow) 09.05.1874 - † 01.10.1905
Makary 10.09.1906- ?
Sylwan 1936 - † ca. 1941
Innocenty (Usow) 1942
Tichon (Kachalkin), Metropolita Biłej Krynyci 1943 - † 04.03.1968
Joazaf 1972 - 1982 († 02.01.1985)
Tymon (Gawriłow) 1985 - 21.08.1996
Leoncjusz (Izotow) 24.10.1996 - do chwili obecnej
  • na terenie Rosji
Sofroniusz, Władyka Symbirska 03.01.1849 - 1853
Antoni (Szutow), Władyka Włodzimierza 1853-1863;
Władyka Moskwy i Wszechrusi
1863 - † 1881
Sawwacjusz (Lewszyn)), Władyka Moskwy 10.10.1882 - 1898
Jan (Kartuszyn), Władyka Moskwy i Wszechrusi 16.10.1898 - † 24.04.1915
Melecjusz (Kartuszyn), Władyka Moskwy i Wszechrusi 30.08.1915 - † 1934
locum tenens: Wincenty (Nikitin), Władyka Kaukazu 1934 - † 12.04.1938 (zm. w więzieniu)
Sawa, Władyka Kaługi, Smoleńska i Briańska †1943
Irynarch (Parfienow), Władyka Moskwy i Wszechrusi 1940 - † 07.03.1952
Flawian (Slesarjew) 16.03.1952 - † 25.12.1960
Józef (Morszakow) 19.02.1961 - † 03.11.1970
Nikodem (Łatyszew) 24.10.1971 - † 11.02.1986
locum tenens: Anastazy (Kononow) 14.02.1986 - † 09.04.1986
locum tenens: Alipiusz (Gusiew), Władyka Klinców 13.04.1986 - 06.07.1986
Alipiusz (Gusiew) 06.07.1986 - † 31.12.2003
Adrian (Czetwiergow), Metropolita Moskwy i Wszechrusi
09.02.2004 - † 10.08.2005
locum tenens: Jan (Wituszkin), Władyka Kostromy
i Jarosławia
11.08.2005 - 18.10.2005
Korneliusz (Titow) 18.10.2005 - do chwili obecnej

Linki zewnętrzne edytuj