Rower elektryczny

rower ze zintegrowanym napędem elektrycznym

Rower elektryczny, e-bike, e-rower[1] – rodzaj pojazdu jednośladowego napędzanego siłą mięśni i silnikiem elektrycznym o konstrukcji bazującej na budowie roweru.

Rower elektryczny na wystawie w 2009 roku (akumulator zamontowany na ramie; silnik elektryczny na tylnym kole)
Trójkołowy rower elektryczny
Publiczny system wypożyczania rowerów elektrycznych
Rower ze wspomaganiem elektrycznym (bezszczotkowy silnik elektryczny zamontowany w przednim kole)
E-rower przypominający motorower o nazwie A2B Ultramotor

Co roku w Holandii sprzedaje się około milion rowerów, z czego rowery elektryczne już w 2014 r. stanowiły ponad 20%. W 2017 ten współczynnik wynosił już 31%[2][3], natomiast w 2020 roku przekroczył 50%[4]. Wg stanu na koniec 2022 roku stosunek sprzedaży rowerów elektrycznych do wszystkich rowerów to: 57% Holandia, 49% Austria, 48% Niemcy, 17,5% Hiszpania, 7,6% UK oraz 6% USA[4].

Rower elektryczny na gruncie polskiego prawa edytuj

Przed nowelizacją prawa z 2011 roku rower elektryczny o przeciętnych parametrach był pojazdem, który prawdopodobnie spełniał definicję roweru (ówczesna definicja nie uwzględniała istnienia silników mogących dodatkowo wspomagać rowerzystę).

Zgodnie z obecnie obowiązującą nowelizacją Prawa o ruchu drogowym z 1 kwietnia 2011 roku rowery elektryczne o określonych parametrach należą do kategorii rowerów, ponieważ ustawodawca wprowadził następującą definicję: „Pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem; rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h”[5].

Kryterium dotyczące mocy wyjściowej, która powinna „zmniejszać się stopniowo i spadać do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h” wprowadza specyficzny wymóg techniczny, który w praktyce nie jest uwzględniany przez producentów, ani przez organy egzekwujące przepisy. Silniki w rowerze elektrycznym generują większą moc przy szybszym pedałowaniu, a rowery wyposażone w czujnik momentu obrotowego zwiększają moc w silniku, gdy rowerzysta napotyka większe opory (np. podczas wjazdu na wzniesienie). Opisany fragment nowej definicji stanowi martwe prawo.

Zgodnie z ustawą, która obowiązuje od 2012 roku, zmianie uległa m.in. definicja motoroweru, która spowodowała, że rower elektryczny niespełniający definicji roweru z powodu zbyt dużej mocy silnika będzie w niektórych przypadkach traktowany jako motorower – jeśli spełnieni kryteria dotyczących mocy silnika motoroweru (limit mocy jest wielokrotnie wyższy od zastosowanego w przypadku roweru – wynosi 4000 W) oraz jeśli maksymalna prędkość nie przekroczy 45 km/h (przed nowelizacją prawa motorower musiał być wyposażony w silnik spalinowy). Spełnienie definicji motoroweru wiąże się z dodatkowymi wymogami i ograniczeniami, np. konieczność rejestracji pojazdu oraz zakaz poruszania się po drogach dla rowerów. W przypadku, gdy silnik jest jeszcze mocniejszy niż przewiduje to definicja motoroweru, wtedy najwęższa definicja, którą spełnia pojazd, to definicja motocykla.

Cechy użytkowe rowerów elektrycznych edytuj

Koszt pracy silnika elektrycznego jest niższy niż w przypadku silnika spalinowego, generuje dźwięk o mniejszym natężeniu, nie wydziela spalin oraz nie generuje wibracji.

Rowery elektryczne są zazwyczaj cięższe od tradycyjnych, lecz ich waga jest obniżana wraz z rozwojem rynku, obecnie oscyluje najczęściej w granicach 20-25 kg. Żywotność akumulatora jest ograniczona i musi on zostać wymieniony po określonej ilości cykli ładowań i rozładowań; jego wydajność z czasem się obniża, spada również w niższych temperaturach. Jednakże parametry akumulatorów również są polepszane – obecnie dostępne akumulatory litowo-jonowe posiadają dużą tolerancję na wahania temperatur i pozwalają na wydajną pracę przez ok. 1000 cykli.

Producenci informują o maksymalnym zasięgu danego roweru elektrycznego, ten jednak może różnić się od wyników osiąganych przez użytkownika. Wpływ na działanie komponentów odpowiedzialnych za wspomaganie elektryczne mają m.in.: pogoda, rodzaj nawierzchni i ukształtowanie trasy, wybrany tryb wspomagania, styl jazdy czy łączna masa roweru i rowerzysty.[6]

Wpływ rowerów na środowisko edytuj

W badaniu z 2011 r. przeprowadzonym przez Europejską Federację Cyklistów (European Cyclist Federation – ECF) porównano średnie emisje rowerów zwykłych i elektrycznych z innymi środkami transportu, biorąc przy tym pod uwagę środowiskowy koszt ich produkcji oraz użytkowania. W przypadku rowerów uwzględniono też dodatkowy wydatek energetyczny samych użytkowników w postaci spalonych kalorii. Według obliczeń emisja na każdy kilometr pokonany zwykłym rowerem wynosi 21 gramów CO2, a rowerem elektrycznym 1 gram więcej. W przypadku samochodów wynik to 271 gram na kilometr na osobę oraz 101 gram na kilometr na pasażera autobusów[7].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. e-rower - Wielki słownik języka polskiego PAN [online], wsjp.pl [dostęp 2023-06-01] (pol.).
  2. E-Bike Puts Dutch Market Back on Growth Track [online], web.archive.org, 12 czerwca 2018 [dostęp 2019-02-17] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-12].
  3. Dutch E-bikes Excel in Growing Bicycle Sales - Bike Europe [online], web.archive.org, 3 lipca 2018 [dostęp 2019-02-17] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-03].
  4. a b E-bike sales thrives, amidst market slowdown in Europe [online], www.bike-eu.com, 28 kwietnia 2023 [dostęp 2023-07-03] (ang.).
  5. Ustawa z dnia 1 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2011 r. nr 92, poz. 530).
  6. Maksymalny zasięg roweru elektrycznego – wszystko, co musisz wiedzieć! - Ride E.bike [online], 5 lutego 2022 [dostęp 2023-07-24] (pol.).
  7. Cycle more Often 2 cool down the planet! [online], 2011 [zarchiwizowane z adresu 2019-02-17].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj