Rudolf Paszek
Rudolf Paszek (ur. 19 marca 1894 w Marklowicach Górnych, zm. 29 listopada 1969 w Jabłonkowie) – polski nauczyciel i pedagog, działacz mniejszości polskiej w Czechosłowacji, poseł na Sejm Śląski IV kadencji (1938–1939).
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Burmistrz Jabłonkowa | |
| Okres |
od 7 października 1932 |
| Przynależność polityczna |
Związek Śląskich Katolików (ZSlK) |
| Poprzednik |
Karel Smyczek |
| Poseł na Sejm Śląski IV kadencji | |
| Okres |
od 23 października 1938 |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
Urodził się w Marklowicach Górnych w polskiej rodzinie wyznania katolickiego. W 1914 uzyskał uprawnienia do nauczania w szkołach polskich i niemieckich. Podjął pracę nauczyciela w szkole utrakwistycznej w Karwinie. W 1917 został ranny na froncie wojennym w Albanii. W 1921 został mianowany przez Macierz Szkolną dyrektorem polskiej szkoły wydziałowej w Śląskiej Ostrawie. W 1926 objął taką samą funkcję w Jabłonkowie, gdzie stanął również na czele komitetu budowy gmachu szkoły. Dyrektorem szkoły pozostał do 1938, gdy zastąpił go w tej funkcji Franciszek Szymonik[1]. Działał w środowisku polskim w Czechosłowacji, był członkiem Związku Ślązaków Katolików[2]. W październiku 1932 objął funkcję burmistrza Jabłonkowa[3]. Po przyłączeniu Zaolzia do Polski w 1938 został komisarzem rządowym miasta Jabłonków oraz posłem na Sejm Śląski IV kadencji. Zasiadał w Komisjach Administracyjno-Samorządowej i Ustrojowej, pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego[4]. W październiku 1939 aresztowany, następnie zaś więziony w Jabłonkowie, Cieszynie (1939–1940), Sachsenhausen – Oranienburg (1940), Dachau (1940–1945) i Freiman w Bawarii (1945)[5]. Po powrocie na Zaolzie, włączone w międzyczasie ponownie w skład Czechosłowacji, szykanowany przez władze państwowe za działalność w okresie międzywojennym. W 1947 zgodnie ze wskazówkami polskich działaczy na Śląsku Cieszyńskim wstąpił do Komunistycznej Partii Czechosłowacji, której członkiem pozostawał do 1951. W 1948 został dyrektorem polskiej szkoły wydziałowej w Czeskim Cieszynie, gdzie również zamieszkał. W 1951 przeniesiony do Trzyńca, pracował jako nauczyciel aż do zawału serca, przechodząc na rentę inwalidzką.
Zmarł w 1969 na zawał serca, został pochowany 3 grudnia 1969 na cmentarzu w Czeskim Cieszynie[6].
Żonaty z Ludwiką Klement. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi oraz Orderem Odrodzenia Polski.
Przypisy edytuj
- ↑ Historia szkoły. pzsjablunkov.cz. [dostęp 2019-02-17]. (cz.).
- ↑ Jerzy Kozeński, Czechosłowacja w polskiej polityce zagranicznej w latach 1932-1938, Instytut Zachodni, Poznań 1964, str. 115
- ↑ W głosowaniu w radzie miejskiej ("zastępstwie") uzyskał 17 z 21 głosów. W radzie było wówczas 13 Polaków, 9 Czechów, 5 Niemców i 3 komunistów. Związek Śląskich Katolików uzyskał w wyborach w 1932 r. największą reprezentację z 11 mandatami, zob. Polak burmistrzem Jabłonkowa, "Nasz Kraj" (Czeski Cieszyn), nr 60 z 2 września 1932, str. 2; Z Jabłonkowa, "Nasz Kraj" (Czeski Cieszyn), nr 67 z 21 października 1932, str. 4
- ↑ Wanda Musialik, Górnoślązacy w parlamentach II Rzeczypospolitej (1919–1939), Opole 2004, str. 171
- ↑ Jak wspomina ksiądz Korszyński: w Dachau skwapliwie skorzystał z pomocy kapłańskiej swego przyjaciela. Budował całą swą postawą. Zob. Franciszek Korszyński, Jasne promienie w Dachau, Warszawa 1985, str. 190
- ↑ gz, Zmarł Rudolf Paszek, "Głos Ludu" (Ostrawa), nr 146 z 6 grudnia 1969, str. 2
Bibliografia edytuj
- Stanisław Zahradnik, Rudolf Paszek – postać poniekąd zapomniana, "Zwrot", nr 3 (724), marzec 2010, s. 49–51.