Rzeżucha łąkowa (Cardamine pratensis L.) – gatunek roślin zielnych z rodziny kapustowatych. Występuje w Europie, Ameryce Północnej, Azji i na Azorach (tutaj jako gatunek zawleczony)[3]. W Polsce jest pospolity na całym obszarze[4] .

Rzeżucha łąkowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

rzeżucha

Gatunek

rzeżucha łąkowa

Nazwa systematyczna
Cardamine pratensis L.
Sp.Pl. 656. 1753
Kwiaty
Pokrój

Morfologia edytuj

Łodyga
Wzniesiona, pełna o długości 15-50 cm[5]. Cała roślina jest odstająco owłosiona i posiada charakterystyczny smak.
Liście
Liście odziomkowe tworzą różyczkę. Są pierzastosieczne o okrągłych listkach, przy czym szczytowy listek jest większy od pozostałych. Liście łodygowe złożone z wydłużonych, lancetowatych listków.
Kwiaty
Białe lub fioletowe, wyrastające na szypułach o długości 2-4 mm i zebrane w luźne grono na szczycie łodygi. Kwiat zbudowany jest z 4 zielonych działek kielicha i 4 jajowatych płatków korony, pojedynczego słupka z wydłużoną zalążnią i krótką szyjką oraz 6 czterosilnych pręcików. Kwitnie od marca do kwietnia, roślina miododajna. Miodniki znajdują się u nasady krótszych pręcików, a nektar zbiera się na dnie kwiatowym. Brak specjalnych przystosowań przeciwdziałających samozapyleniu, w rezultacie część kwiatów ulega zapyleniu krzyżowemu, a część samozapyleniu (też przy pomocy owadów).
Owoce
Długie, równowąskie łuszczyny o długości do 25 mm, z dzióbkiem o długości do 1 mm.

Biologia i ekologia edytuj

Hemikryptofit. Siedlisko: wilgotne łąki, rowy, zarośla. W niektórych miejscach występuje tak masowo, że w okresie kwitnienia łąki przybierają liliowy kolor. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Molinio-Arrhenatheretea[6]. Jest jedną z rzadkich roślin, które rozmnażają się wegetatywnie przez liście. Mianowicie jesienią przylegające do ziemi liście tworzą ukorzeniające się pączki przybyszowe[7]. Często można na niej spotkać przypominającą ślinę wydzielinę larw owada skoczka pienika (z rodziny pienikowatych).

Zmienność edytuj

Tworzy mieszańce z rzeżuchą gorzką i rz. leśną[4].

Zastosowanie edytuj

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
  4. a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. F. Činčura, V. Feráková, J. Májovský, L. Šomšak, J. Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990, s. 110. ISBN 83-09-01473-2.
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  7. D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.