Sąsiadowice

Wieś na Ukrainie

Sąsiadowice (ukr. Сусідовичі, Susidowyczi) – wieś na Ukrainie, obwodzie lwowskim, w rejonie starosamborskim. Wieś liczy około 1300 mieszkańców. Leży nad rzeką Strwiąż. Jest siedzibą silskiej rady, pod którą podlega też wieś Nadyby.

Sąsiadowice
Сусідовичі
Ilustracja
Kościół św. Anny
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 lwowski

Rejon

starosamborski

Wysokość

310 m n.p.m.

Populacja (2001)
• liczba ludności


1291[1]

Nr kierunkowy

+ 380 3238

Kod pocztowy

82053

Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sąsiadowice”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Sąsiadowice”
Ziemia49°32′55″N 23°01′15″E/49,548611 23,020833

Historia edytuj

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1374, kiedy to książę Władysław Opolczyk nadaj ją rodzinie Herburtów, osiadłych w Felsztynie. W następnym stuleciu poświadczona jest parafia rzymskokatolicka.

Wieś szlachecka, własność Herburtów, położona była w 1589 roku w ziemi przemyskiej województwa ruskiego[2].

W XVII wieku wieś została pięciokrotnie splądrowana[3]:

  • W 1620 (październik) gdy właścicielem był Jan Mikołaj Daniłowicz w trakcie najazdu Tatarów krymskich i budżackich była najbardziej wysuniętą na zachód osadą do której dotarli Tatarzy. Zniszczony został kościół[4].
  • W 1621 (październik) gdy właścicielem był Erazm Herburt najazd Tatarów krymskich i budżackich zniszczył 5 łanów upraw i 1 gospodarstwo zagrodnika[5].
  • W 1624 (czerwiec) gdy miejscowość była własnością klasztoru Karmelitów Trzewiczkowych w Sąsiadowicach, w wyniku najazdu Tatarów budżackich zniszczony został kościół[6].
  • W 1648 (październik/listopad) gdy właścicielem był Mikołaj Daniłowicz w wyniku połączonego najazdu Tatarów krymskich, budżackich i Kozaków zaporoskich zniszczono 6 z 16 łanów, 15 z 35 gospodarstw zagrodników, 20 stodół, zrabowano 40 koni i bydło. Z najazdu ocalała karczma. Ponadto 10,5 łana leżało odłogiem w wyniku strat z przejścia zarazy, wybierania nienależnych podatków przez oddziały armii koronnej i zbiegostwa miejscowych poddanych[7].
  • W 1672 (wrzesień/październik) gdy właścicielem był Mikołaj Daniłowicz w wyniku najazdu Tatarów zniszczono 7 z 10 łanów oraz gospodarstwa zagrodników. Ocalało 8 domów i 2 gospodarstwa zagrodników. Wiadomo że z tych samych powodów co w 1648 połączonych ze skutkami tego najazdu 16,5 łana leżało odłogiem[8].

Od 1872 przez wieś przechodzi linia kolei Dniestrzańskiej.

W 1921 r. liczyły około 2135 mieszkańców. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Sąsiadowice w powiecie samborskim w woj. lwowskim.

W 1940 NKWD zesłało na Syberię 13 mieszkańców wioski oraz wcieliło do Batalionów Roboczych w głębi ZSRR 9 młodych Polaków. W latach 1946 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 3 Polaków i 3 Łemków[9].

Po II wojnie światowej tutejsza ludność polska została przymusowo wysiedlona, a jej jedno z głównych skupisk znajduje się w Bielkowie na Pomorzu Zachodnim[10].

We wsi znajduje się oddział Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej[11] oraz polska sobotnia szkoła[12].

Według spisu powszechnego z 2001 roku, 21,5% mieszkańców Sąsiadowic uznało język polski za ojczysty.

W Sąsiadowicach urodził się Władysław Smereka – polski ksiądz katolicki, biblista, tłumacz Biblii Tysiąclecia, prezes Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Krakowie[13].

Ważniejsze obiekty edytuj

Przypisy edytuj

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu lwowskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 5 grudnia 2001 roku. (ukr.).
  2. Aleksander Jabłonowski, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 7. Ziemie ruskie. Ruś Czerwona. Cz. 1, Warszawa 1901, s. 7.
  3. Gliwa 2013 ↓, s. 203-204.
  4. Gliwa 2013 ↓, s. 115,673.
  5. Gliwa 2013 ↓, s. 124,688.
  6. Gliwa 2013 ↓, s. 294,315,718.
  7. Gliwa 2013 ↓, s. 795.
  8. Gliwa 2013 ↓, s. 939.
  9. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 909, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
  10. Edward Olszewski, Marian Skwara: Ziemia Stargardzka z bliska. Stargard: 2005, s. 95. ISBN 83-89402-36-X.
  11. Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie: Wykaz ośrodków polonijnych na terenie Lwowskiego Okręgu Konsularnego. [dostęp 2008-07-06].
  12. Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie: Szkoły z polskim językiem nauczania w Lwowskim Okręgu Konsularnym. [dostęp 2008-12-14].
  13. Władysław Smereka [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-03-05].
  14. Klasztor oo. Karmelitów w Sąsiadowicach [online], Nowy Kurier Galicyjski, 24 kwietnia 2015 [dostęp 2023-02-21] (pol.).
  15. św. Anny w Sąsiadowicach [online], www.rkc.lviv.ua [dostęp 2023-02-21].

Bibliografia edytuj

  • Mapa WIG Sambor Pas 50 Słup 36 Warszawa 1937.
  • Księga adresowa Polski (wraz z W.M. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, Warszawa 1928, s. 799.
  • Andrzej Gliwa: Kraina upartych niepogód. Zniszczenia wojenne na obszarze ziemi przemyskiej w XVII wieku. Przemyśl: Wydawnictwo Naukowe Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu, 2013. ISBN 978-83-61329-10-7.

Linki zewnętrzne edytuj