SHL Gazela

SHL M17 Gazela – polski motocykl produkowany w latach 1968–1970 jako następca motocykla SHL M11.

SHL M17 Gazela

Producent	SHL
Klasa	motocykl
Data premiery	Międzynarodowe Targi Poznańskie 1968
Okres produkcji	1968–1970
Miejsce produkcji	Polska
Napęd
Silnik	jednocylindrowy dwusuwowy
Pojemność	174 cm³
Moc	13,5 przy 5700-6000
Moment obrotowy	17,6 Nm przy 4800 obr./min
Skrzynia biegów	4-stopniowa
Wymiary i masa
Długość	2100 mm
Szerokość	630 mm
Wysokość	960 mm
Masa własna	125 kg
Pojemność baku	13 l w tym 3,5 l rezerwy
Osiągi
Prędkość maks.	110 km/h
Inne
Poprzednik	SHL M11

Prace nad następcą SHL M11 trwały w latach 1963–1968 i w rezultacie powstał SHL M17 Gazela z całkowicie nowym układem napędowym, związanym z dopasowaniem do stylistyki nowego motocykla. Konstrukcję silnika Wiatr opracowano oraz podjęto produkcję w Zakładach Metalowych w Nowej Dębie, a produkcję podwozi i montaż pojazdu Zakładach Wyrobów Metalowych w Kielcach. Silnik o oznaczeniu W-2 skonstruowany przez inż. Wiesława Wiatraka we współpracy z Politechniką Krakowską o pojemności zwiększonej o 1 cm³ (do 174 cm³) charakteryzował się m.in. mocą większą o 4,5 KM od silnika WFM S-32, uzyskaną dzięki optymalizacji napełniania cylindra, a także zwiększeniu wytrzymałości układu korbowego. Motocykl po raz pierwszy w powojennej produkcji polskiej wyposażono w zapłon bateryjny oraz alternator 12-woltowy 50 W, skonstruowany z zespolenia w jedną całość alternatora i aparatu zapłonowego zaprojektowanych kilka lat wcześniej z przeznaczeniem dla modernizowanej wersji Junaka. Od nowa zaprojektowano pojedynczą ramę kołyskową o dużej wytrzymałości. Zawieszenie przednie bazowało wciąż na wahaczu pchanym, lecz skrócono jego długość i amortyzatory teleskopowe ukryto w elementach nośnych wahacza, co poprawiło też estetykę. W Gazeli po raz pierwszy w Polsce zastosowano też amortyzatory tylne z dwustopniową regulacją twardości, a także reflektor zabudowany ze zbiornikiem paliwa.

SHL Gazela - eksponat w Narodowym Muzeum Techniki w Warszawie

Model turystyczny M17 produkowany był w okresie od września 1968 do 5 czerwca 1970 roku, w liczbie około 50 000 egzemplarzy, z czego ok. 15 000 na eksport. Motocykl ten nie odbiegał od nowoczesnych konstrukcji w owym czasie, głównym minusem była jego wysoka cena – 17 300 zł. Problemem były też awarie w układzie przeniesienia napędu (głównie skrzynia biegów) z uwagi na dysponowaną moc silnika. Dodatkowo silnik W-2 posiadał dość częstą tendencję do zacierania się w okresie docierania silnika. Brak popytu przyczynił się do zatrzymania produkcji.

Dane ogólne

• Długość (z bagażnikiem) / szerokość / wysokość (bez lusterek) – 2100 × 630 × 960 mm
• Masa własna motocykla – 125 kg
• Dopuszczalna masa całkowita – 300 kg
• Prędkość maksymalna – 110 km/h
• Zużycie paliwa – 3,0–3,2 l/100 km przy prędkości 70 km/h
• Pojemność zbiornika paliwa – 13 litrów (w tym 3,5 litra rezerwy)

Silnik

• Typ – W-2 „Wiatr”, jednocylindrowy, 2-suwowy
• Rodzaj cylindra – odlewany ze stopu lekkiego z wewnętrzną tuleją żeliwną
• Średnica cylindra – 61 mm
• Skok tłoka – 59,5 mm
• Pojemność skokowa – 174 cm³
• Stopień sprężania – 7,6:1
• Moc maksymalna – 13,5 KM przy 5700–6000 obr./min
• Maksymalne obroty – 8000 obr./min
• Maksymalny moment obrotowy – 17,6 Nm przy 4800 obr./min
• Zasilanie – Gaźnik GM-26 U3, o średnicy gardzieli 26 mm, dysza główna 180
• Zapłon bateryjny - dwa akumulatory 2 × 6V, 10Ah – nietypowe umieszczenie i liczba akumulatorów
• Sprzęgło – mokre, czterotarczowe, smarowane olejem wspólnie ze skrzynką przekładniową
• Skrzynka przekładniowa – zblokowana z silnikiem, czterobiegowa, o kołach stale zazębionych
• Mechanizm zmiany biegów – krzywkowy
• Przełożenia w skrzyni – I bieg: 2,93 II bieg: 1,79 III bieg: 1,35 IV bieg: 1
• Masa suchego zespołu napędowego – 26 kg

Bibliografia

• Adam Zakrzewski, Auto-moto PRL: władcy dróg i poboczy, Demart, Warszawa 2010, ISBN 978-83-7427-484-5

Linki zewnętrzne

• Archiwalna Strona Polskie Motocykle. polmot.skip.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].
• (zobacz: Filmy z Shl Gazelą)