SN 2008Dsupernowa odkryta 9 stycznia 2008 roku przez stypendystkę Uniwersytetu Princeton, Alicię Söderberg, za pomocą danych pochodzących z rentgenowskiego teleskopu Swift. Rozbłysła w galaktyce spiralnej NGC 2770 w gwiazdozbiorze Rysia.

SN 2008D
Ilustracja
Supernowe SN 2008D i SN 2007uy w galaktyce NGC 2770
Odkrywca

Swift

Data odkrycia

9 stycznia 2008

Dane obserwacyjne (J2000)
Typ supernowej

Ibc

Galaktyka

NGC 2770

Gwiazdozbiór

Ryś

Rektascensja

09h 09m 30,55s

Deklinacja

+33° 08′ 20,81″

Odległość

90 mln ly (27 Mpc)

Charakterystyka fizyczna
Przodek

nieznany

Typ przodka

nieznany

Masa przodka

8-30 M

Uwagi

trzecia odkryta w NGC 2770; pierwsza supernowa odkryta poprzez promieniowanie rentgenowskie

Odkrycie edytuj

 
Zdjęcia z teleskopu Swift galaktyki NGC 2770 w promieniach rentgena (z lewej) i w świetle widzialnym, wykonane przed wybuchem SN 2008D.

Alicia Söderberg szukała wśród danych pochodzących z satelity Swift śladów wcześniejszej supernowej SN 2007uy. Zarejestrowała trwający 530 sekund błysk promieniowania rentgenowskiego. Zaalarmowała też obsługę ważniejszych naziemnych i kosmicznych obserwatoriów. Astronomowie z całego świata skierowali teleskopy ku odległej galaktyce, co pozwoliło kilka dni po wybuchu zarejestrować po raz pierwszy w historii supernową w początkowej fazie eksplozji.

Wybuch ten to zjawisko pośrednie pomiędzy wybuchem typowej supernowej a rozbłyskiem gamma. Zespół astronomów Europejskiego Obserwatorium Południowego analizujący wybuch SN 2008D zaobserwował słaby dżet podobny do powstających podczas znacznie gwałtowniejszych zjawisk, których źródłem są rozbłyski gamma. Ten dżet wskazuje, że supernowa SN 2008D najprawdopodobniej zapadła się tworząc czarną dziurę i stając się równocześnie pierwszym tak słabym źródłem dżetów.

Właściwości fizyczne edytuj

Teoretyczne modele analizy właściwości supernowych, zastosowane do wyników obserwacyjnych SN 2008D sugerują, że masa wybuchającej gwiazdy mogła wynosić 30 mas Słońca, jednak jeszcze przed swoim wybuchem utraciła tak wiele masy, że w momencie eksplozji jako supernowa była jedynie 8 do 10 razy bardziej masywna niż Słońce. Według analiz najbardziej prawdopodobnym obiektem powstałym z kolapsu jądra supernowej o takiej masie jest czarna dziura.

Linki zewnętrzne edytuj