Wikipedia

STS Fryderyk Chopin

STS Fryderyk Chopin – polski żaglowiec, stalowy bryg, zbudowany według projektu Zygmunta Chorenia.

Fryderyk Chopin
Ilustracja
Fryderyk Chopin pod żaglami (Madera, 2011).
Bandera

 Polska

Numer na żaglu

PZ-2777

Znak wywoławczy

SPS2298

Port macierzysty

Szczecin

Właściciel

Od 15 czerwca 2011 firma 3Oceans

Armator

3Oceans

Dane podstawowe
Materiał

stal

Historia
Stocznia

Dora Gdynia

Data budowy

1992

Dane techniczne
Wyporność

400 t

Liczebność załogi

maksymalnie 52 (w tym osiem osób załogi stałej)

Długość całkowita (L)

55,5 m

Długość kadłuba

44,5 m

Szerokość (B)

8,5 m

Zanurzenie (D)

3,8 m

Pojemność brutto

306 GT

Ożaglowanie
Typ ożaglowania

bryg

Liczba żagli

23

Powierzchnia ożaglowania

1200 m²

Wysokość masztów

37

Liczba masztów

2

Napęd mechaniczny
Silnik

Scania

Moc silnika

538 KM

Prędkość maks.

16 w.

Multimedia w Wikimedia Commons
Koło sterowe żaglowca

Historia i rejsy edytuj

Żaglowiec został wybudowany w Gdyni przez Fundację Międzynarodowa Szkoła pod Żaglami kapitana Krzysztofa Baranowskiego. Jego projektantem był polski konstruktor żaglowców Zygmunt Choreń, który poza „Fryderykiem Chopinem” zaprojektował także m.in. „Pogorię” (1980), „Dar Młodzieży” (1982) i „Iskrę II” (1982). Podniesienie bandery miało miejsce przy Skwerze Kościuszki w Gdyni – 29 lutego 1992 roku[1]. Niedługo potem bryg wyszedł w swój pierwszy rejs wraz z grupą młodzieży pozyskanej w wyniku konkursowego naboru[2], w ramach Międzynarodowej Szkoły pod Żaglami, z pierwotnym celem rejsu na Karaiby, a następnie wzięcia udziału w regatach Columbus z okazji obchodów 500-lecia odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba, w których zajął III miejsce. Podczas tego dziewiczego rejsu, w Kanale Kilońskim, miał miejsce pożar w maszynowni – z powodu nadmiernych drgań silnika nastąpiło urwanie jednego z manometrów układu zasilania ropą, w wyniku czego powstała łatwopalna chmura, która po opadnięciu na silnik zapaliła się. Pożar został szybko ugaszony, ale spowodowało to konieczność rezygnacji z pierwotnego planu odwiedzenia Karaibów. Żaglowiec został odholowany do wyjścia z Kanału na Elbę. W trakcie tej podróży zdołano prowizorycznie naprawić uszkodzenie, ale dla jej dokończenia żaglowiec wszedł do Hamburga, gdzie przez około tydzień stał przy reprezentacyjnym nadbrzeżu Landungsbrücken w dzielnicy Sankt Pauli[3]. Po ponownym podjęciu rejsu Elbą w kierunku Morza Północnego, po około godzinie, zauważono możliwość powtórzenia się tej samej awarii, stąd żaglowiec zawinął do Cuxhaven u jej ujścia. Tu, ściągnięta z Polski ekipa stoczniowa gruntownie dokonała naprawy gwarancyjnej, usuwając przyczynę nienormalnych drgań silnika. Po jej zakończeniu żaglowiec przez Kanał La Manche wyszedł na Atlantyk, gdzie na wysokości przejścia pomiędzy Irlandią a Wielką Brytanią dokonany został zwrot z celem wejścia do Glasgow, gdzie miała być zaokrętowana grupa młodzieży angielskiej dla współudziału w Columbusie. Po drodze zatrzymano się na kilka dni w Befaście oraz zakotwiczono na dwa dni przy wyspie Arran dla uzgodnienia kwestii organizacyjnych związanych z wejściem do Glasgow. Na tej drodze żaglowiec zatrzymał się na kilka dni w Greenock w trakcie których miała miejsce wycieczka młodzieży do stolicy Szkocji – Edynburga. Podczas dalszego rejsu do Glasgow na pokład weszła ekipa BBC, która nakręciła program „Blue Peter’a” dla młodzieży angielskiej[4].

29 października 2010 roku żaglowiec stracił na Atlantyku oba maszty podczas sztormu o sile 11 stopni w skali Beauforta i zaczął dryfować w odległości ok. 160 km na południowy zachód od wysp brytyjskich Scilly z 47 osobami na pokładzie[5]. 1 listopada 2010 żaglowiec został odholowany do Falmouth, portu leżącego na południowo-zachodnim krańcu Anglii, w Kornwalii[6]. W wyniku decyzji o „odmowie promesy” od ubezpieczyciela i „odmowie wypłaty odszkodowania” przez PZU, żaglowiec został aresztowany 6 grudnia 2010 roku przez Sąd Morski w Londynie jako zabezpieczenie wysokiego długu wobec właściciela kutra rybackiego „Nova Spero”, który doholował żaglowiec do portu w Falmouth[7].

Orzekając w sprawie wypadku, Izba Morska w Szczecinie nie dopatrzyła się żadnych uchybień ze strony kapitana żaglowca (którym był w tym rejsie Ziemowit Barański) czy załogi. Za przyczyny złamania obu masztów uznała okoliczności niezależne od człowieka (warunki atmosferyczne i prawdopodobne uderzenie bukszprytem i delfiniakiem w nieustalony, duży przedmiot unoszący się na wodzie). Izba wysoko oceniła zachowanie i profesjonalizm kapitana w awaryjnej sytuacji[8].

Od stycznia do czerwca 2011 roku trwał remont w brytyjskiej stoczni A&P. Główne koszty mieli pokryć armator, ubezpieczyciel, grupa sympatyków żaglowca zarejestrowana jako inicjatywa „Postaw Piwo Chopinowi”, darczyńcy i polscy przemysłowcy[9]. W kwietniu 2011 roku, przy nabrzeżu stoczniowym Queens Wharf, zostały zamontowane wyremontowane maszty żaglowca. Wcześniej został odbudowany bukszpryt. Rozpoczął się również montaż „uzbrojonych” wcześniej na nabrzeżu rei. W tym ostatnim etapie remontu pomagali uczniowie Zespołu Szkół Morskich w Kołobrzegu. W maju żaglowiec przepłynął do boi na środku Falmouth Bay. Znajdował się jednak nadal pod aresztem w związku z procesem przed Królewskim Sądem Morskim dotyczącym sporu pomiędzy armatorem jednostki a armatorami kutra Nova Spero, który holował żaglowiec do Falmouth po wypadku. Żaglowiec miał założonych siedem z szesnastu rei, reszta ożaglowania została zajęta przez stocznię A&P jako zabezpieczenie kosztów remontu.

17 czerwca 2011 w stoczni A&P w Falmouth, gdzie remontowany był Fryderyk Chopin, wybuchły butle z acetylenem i spowodowały groźny pożar na terenie stoczni. Pożar szalał w pobliżu niezamontowanych jeszcze rei żaglowca, jednak szczęśliwie nie spowodował ich uszkodzenia[10].

Współcześnie edytuj

W czerwcu 2011 roku Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Warszawie sprzedała żaglowiec firmie 3Oceans, powiązanej z Piotrem Kulczyckim[11]. Nowy armator, po wyremontowaniu statku i wpłaceniu kaucji na poczet zabezpieczenia ewentualnej wypłaty związanej ze sporem sądowym z Nova Speero, odebrał go w czerwcu 2011 z portu w Falmouth i od tego czasu statek ponownie zaczął regularnie odbywać rejsy[12]. Pod nowym zarządem statek jest czarterowany na prywatne rejsy oraz odbywają się na nim rejsy w ramach „Niebieskiej Szkoły”[13]. W 2018 za realizację Niebieskiej Szkoły armator statku otrzymał Nagrodę im. Kapitana Leszka Wiktorowicza[14], a w 2023 nagrodę tę przyznano samemu programowi Niebieska Szkoła[15].

W 2012 roku STS Fryderyk Chopin dowodzony przez kpt. Tomasza Ostrowskiego wygrał Tall Ship’s Races 2012 na trasie Saint-Malo – Lizbona – Kadyks – A Coruña – Dublin. Było to pierwsze zwycięstwo polskiego żaglowca w klasie A (największych jednostek) od 1989 roku[16]. Wcześniej te prestiżowe regaty wygrywały STS Pogoria, ORP Iskra II oraz STS Dar Młodzieży. Statek powtórzył ten sukces na Tall Ship’s Races w roku 2015 oraz 2019[17].

Ponadto w regatach tych STS Fryderyk Chopin, jako jedyny w historii, trzy razy z rzędu otrzymał (w latach 2014, 2015 i 2016) prestiżową nagrodę Sail Training International Friendship Trophy, przyznawaną w tajnym głosowaniu wszystkich żaglowców – uczestników regat (każdy żaglowiec ma jeden głos) żaglowcowi, który uznany został za najbardziej przyczyniający się do rozwijania współpracy międzynarodowej i przyjaźni w czasie regat[18]. W 2019 żaglowiec został laureatem Boston Teapot Trophy[19]. W latach 2019, 2022 i 2023 trzykrotnie z rzędu (w latach 2020-2021 regaty nie odbyły się) wygrał Cape Horn Trophy, przyznawane najlepszemu żaglowcowi (według czasu skorygowanego) w klasie A w regatach The Tall Ships Races.[20][21][22]

Dane edytuj

Galeria edytuj

  •  
    STS Fryderyk Chopin
  •  
    STS Fryderyk Chopin w Świnoujściu
  •  
    STS Fryderyk Chopin na Bałtyku (30 czerwca 2009)
  •  
    Jedna z lin cumowniczych żaglowca
  •  
    Olinowanie
  •  
    Bloczki
  •  
    Widok na gdański port z głównego masztu żaglowca

W mediach edytuj

W 2012 roku na pokładzie statku nakręcono film dokumentalny Dzienniki z Niebieskiej Szkoły.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Jacek Sieński, Szkoła życia pod żaglami; [w:] „Dziennik Bałtycki”, 31.01.1992, nr 26, s. 4.
  2. ↑ Halina Cywińska, Jedynaczka w „Szkole pod Żaglami”; [w:] „Express Ilustrowany”, 19.06.1992.
  3. ↑ Segler „Chopin” – Walzer auf den Wellen. Polens schönste Brigg an del Landungsbrücken; [w:] „Bild. Hamburg, 10.03.1992, s. 5.
  4. ↑ „The Harald”, Fine tuning for „Chopin” as tail ship sails in for Atlantic Race, 11 IV 1992, s. 5.
  5. ↑ Żaglowiec „Fryderyk Chopin” stracił maszt i dryfuje. „gazeta.pl”, 20100-29. 
  6. ↑ (MJ), Przygoda na „Chopinie”, [w:] Express Ilustrowany”, 19.11.2010, s. 18.
  7. ↑ „Fryderyk Chopin” aresztowany w porcie Falmouth. Alert24.pl, 2010-12-07. [dostęp 2010-12-28].
  8. ↑ Agencja Interaktywna Mindscape Szczecin, Orzeczenie Izby Morskiej – STS Fryderyk Chopin [online], rejsuj.pl [dostęp 2020-07-17].
  9. ↑ „Komunikat Armatora STS Fryderyk Chopin. 2011-01-05-01-05.
  10. ↑ Wielki pożar w Falmouth, Chopin bezpieczny. 2011-06-17-06-17. [dostęp 2011-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-22)].
  11. ↑ Fryderyk Chopin zmienił właściciela. 2011-06-17-06-17. [dostęp 2011-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-19)].
  12. ↑ Michał Gostkiewicz: Aresztowany stał w porcie 236 dni. Dziś ‘Fryderyk Chopin’ znów pływa i wiadomo, dlaczego złamał maszty. Co się wydarzyło na Atlantyku?. gazeta.pl, 2012-06-06. [dostęp 2012-09-07]. (pol.).
  13. ↑ Czartery oraz ramowy plan. 3Ocenas. [dostęp 2012-09-07]. (pol.).
  14. ↑ Piotr Kulczycki laureatem Nagrody im. Kapitana Leszka Wiktorowicza. „Wyjątkowa postać polskich żagli”. trojmiasto.wyborcza.pl. [dostęp 2018-01-29]. (pol.).
  15. ↑ Laureat Nagrody Wiktorowicza 2023 program Niebieska Szkoła. pressclub.pl. [dostęp 2023-06-09]. (pol.).
  16. ↑ Michał Gostkiewicz: Szczeciński „Fryderyk Chopin” zwycięzcą The Tall Ships Races. gazeta.pl, 2012-08-25. [dostęp 2014-09-01]. (pol.).
  17. ↑ Wielki sukces szczecińskich żeglarzy na Tall Ships Races 2019. Dwie jednostki ze Szczecina wygrały. szczecin.wyborcza.pl, 2019-07-30. [dostęp 2019-07-31].
  18. ↑ The Sail Training International Friendship Trophy. sailtraininginternational.org, 2020-01-10. [dostęp 2020-01-10].
  19. ↑ Laureatem „Boston Teapot Trophy” 2019 jest szczeciński bryg STS „Fryderyk Chopin”!. naszbaltyk.com, 2020-12-09. [dostęp 2020-01-11].
  20. ↑ Trophies, Awards and Prize Winners [online], Sail On Board [dostęp 2023-08-17] (ang.).
  21. ↑ A Final Parade and Prizes in Aalborg [online], Sail On Board, 5 sierpnia 2022 [dostęp 2023-08-17] (ang.).
  22. ↑ A Final Parade and Prizes in Arendal [online], Sail On Board, 7 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-17] (ang.).
  23. ↑ Mateusz Potempski: Podręcznik „STS Fryderyk Chopin”. Bractwo Brygowe, 2010. [dostęp 2012-09-07]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=STS_Fryderyk_Chopin&oldid=73322255”